Erzurum: Oltu Kalesi
Oltu Kalesi; Erzurum’un Oltu İlçesi, Şehitler Mahallesi, Kale Caddesi üzerinde yer almaktadır.
Oltu Kalesi’ne yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.
Oltu Kalesi, MÖ 4. yüzyılda Urartular tarafından yaptırılmıştır. Osmanlı döneminde bir süre kervansaray olarak da kullanılan Oltu Kalesi, 3000 m2’lik bir alanın üstüne kurulmuştur.
Kesme taştan yapılan kale, Bizans, Selçuklu, Akkoyunlu, Karakoyunlu ve Osmanlı dönemlerinde onarım geçirmiş, son olarak 1998-1999 yıllarında restore edilmiş ve sağlamlaştırılmıştır. Oltu Kalesi’ndeki Şapel, iç kalenin kuzeydoğu köşesindeki, dik ve yüksek burcun üzerindedir.
Altı yapraklı yonca planına sahip olan şapel,10 ve 11.yüzyıllarda, yörede hâkimiyeti ellerinde bulunduran Gürcüler tarafından yaptırılmıştır. Yer yer süslemeli blok taşların kullanıldığı yapıda, güneş saati motifi dikkat çekmektedir. Şapelin batıdan bir girişi, doğu yönde de apsis yuvarlağı yer almaktadır.
Oltu’nun mahallelerini çevreleyen dış kale surları ise günümüze ulaşamazken, doğal kayalıklar üzerinde yer alan iç kale, sağlamlığı ve bütün ihtişamıyla dikkat çekmektedir.
İç kalenin çevresi, yüksek ve kalın sur duvarları burçlarla takviye edilmiştir. “Ehmedek” de denilen iç kale üzerinde, sarnıçlar, bir türbe, bir şapel ile kale muhafızlarına ait mekânlar bulunmaktadır. Oltu Kalesinin kuzeybatıdaki burç ve sınır duvarlarının geçmişte çok daha görkemli bir nitelik taşıdığı anlaşılmaktadır.
Ehmedek’ten Oltu Çayı’na inen gizli bir suyolu da bulunmaktadır. İç Kalenin doğu eteğinde, aslı Selçuklulara kadar uzanan ve künklerle iç kaleye bağlı olan Selçuklu Hamamı ile kale bir bütünlük oluşturmaktadır.
