Erzurum: Murat Paşa Camii
Murat Paşa Camii; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Muratpaşa Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.
Bulunduğu mahalle ve caddeye adını veren Murat Paşa Camisi, II. Selim’in paşalarından Kuyucu Murat Paşa tarafından 1573 yılında yaptırılmıştır. Yapı, bitişiğinde bulunan hamam, Ana Hatun Türbesi ve Ahmediye Medresesi ile bir bütünlük oluşturmaktadır. Kare planlı caminin ibadet mekânını, köşelerde tromplara oturan mukarnaslı 6 sütunun taşıdığı merkezi bir kubbe örtmektedir.
Son cemaat yerinin kemerlerini ayakta tutan yuvarlak gövdeli altı sütun, depremlerde zarar gördüğünden, çevreleri madeni bileziklerle desteklenmiştir. Kubbe kasnağında 12 pencere ve altında bir ayet işlemesi yer almaktadır. Kubbe tromp ve kemerleri 19. yüzyılda alçı üzerine yağlı boya kullanılarak Avrupa üslubunda çiçek ve yaprak motifleri ile bezenmiştir. Caminin dikdörtgen bir niş içerisine alınmış mihrabı, taştan ve mukarnas süslemelidir.
Ayrıca ahşap kapısı, mimberi ve pencere kapakları Osmanlı ahşap işçiliğinin en güzel örnekleri arasındadır. Murat Paşa Camisinin minaresi yapıdan bağımsız olarak, sekizgen kaide üzerinde yükselir. Cami yanındaki Ahmediye Medresesi ile ortak kullanıma sahip bu minare, daha yüksek ve kalın gövdeli eski minarenin yerine, yakın bir tarihte inşa edilmiştir. Üç kubbe ile örtülü son cemaat yeri ile iç mekânı örten tek kubbeden ibaret caminin duvar yüzeyleri kesme taştan, taç kapı ve pervazları ise kırmızı kamber taşından inşa edilmiştir.
