Uşak: Pepouza Antik Kenti
Pepouza Antik Kenti; Uşak’ın Karahallı İlçesi, Karayakuplu Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
MS 2. yüzyılın ortalarında kurulan Montanizm mezhebinin merkezi olan Pepouza Antik Kenti, 550 yılı civarında Roma İmparatoru I. Justinian tarafından imha edilmiştir.
Pepouza Antik Kenti, Hıristiyanlığın kayıp mezhebi olarak bilinen Montanizm’in kurulduğu ve 400 yıl boyunca hac merkezi olarak kullanıldığı şehirdir. Pepouza Antik Kenti, eşsiz bir kaya manastırına ev sahipliği yapıyor. Manastırda, üç katta altmıştan fazla oda, yemekhane, şapel, mutfak, haç şekilli Bizans grafiti, Bizans çanak çömlekleri bulunmuştur.
Montanizm MS 165 yılında Frigya’da ortaya çıkan ve ilk dönem Hristiyanları tarafından kurulan bir mezhep olarak biliniyor. Kadınlara özel bir önem veren mezhep, kadınların rahip kurulunda yer almasını kabul eden tek Hristiyan mezhebi. Bir başka özelliği de boşanma ya da eşin ölümü sonrasında yeni evliliğe izin verilmemesi. Yani, Montanist yaşamda kesinlikle tek eşlilik hakim.
Kuruluşundan sonra hızla yayılan, Roma ve Konstantinapol’e kadar uzanan mezhebin Frigya uygarlığındaki ana tanrıça Kybele kültüründen etkilendiği, kadınlara toplumda ve kilise yönetiminde erkeklerle eşit rol veriliyor. Frigyalı rahip Montanus ile Priscilla ve Maximilla isimli iki kadın rahibe tarafından kurulup geniş bir coğrafyaya yayılmış. Montanus kendini peygamber ilan etmiş dahası Hz. İsa’nın şahsında insanlara görünen Tanrı’yı temsil etme görevi onun çarmıha gerilmesinden sonra kendisine geçmiştir.
Pepuza’yı da merkez olarak seçmiş. Montanizm Anadolu’da doğmuş olmasına rağmen İtalya, Yunanistan ve Kuzey Afrika’ya kadar yayılmış. Pepuza zaman içinde bölgenin dışında yaşayanlar için bir hac merkezi haline dönüşmüş. Montanus ve takipçileri kilise egemenliğini reddederler. Ortodokslar bunun üzerine bu oluşumu ‘frigya sapkınlığı’ olarak adlandırır. Montanistlere göre, Hz. İsa yeryüzüne burada bulunan Ömerçalı Tepesinde dönecek. Yeni Kudüs olacak bu şehir, Montanizm’in kutsal merkezidir. Yaklaşık 400 yıl varlığını sürdüren Montanizm tarikatının takipçilerinin içine doldurulup yakıldığı manastır hala ayakta.
