Turgut Uyar kimdir? Hayatı, Eserleri

4 Ağustos 1927 yılında Ankara’da dünyaya gelen Turgut Uyar, 22 Ağustos 1985’te İstanbul’da hayatını kaybetti. İlköğrenimini İstanbul’da, Orta öğrenimini Konya Askeri Okulu ve Bursa Işıklar Askerî Lisesi’nde tamamladı. Yükseköğrenimini Askerî Memurlar Okulu’nda tamamlayarak orduya katıldı.

Haber Merkezi / Posof, Terme, Ankara’da personel subayı olarak çeşitli görevlerde bulundu. 1958’de ordudan ayrıldı. Çeşitli devlet memurluklarında buldu. Türkiye Selüloz ve Kağıt Sanayii’nin Ankara şubesinde çalışmaya başladı. Emekliye ayrılıp İstanbul’a yerleşti. Yaşamını serbest yazar olarak sürdürdü.

İkinci Yeni Şiir akımının önde gelen şairlerindendir. Yedigün dergisinde çıkan hece ölçüsüyle yazılmış şiiriyle yazın dünyasına girdi. Kaynak dergisinin düzenlediği yarışmada ikincilik kazanınca dergilerde daha sık sık görünmeye başladı. Sonraları sürekli olarak Varlık dergisinde yazdı. Şiirlerini Yeditepe, Pazar Postası, Dost, Değişim, Türk Dili, kuruculurı arasına katıldığı Dönem ve Papirüs, Yeni dergi’de yayımladı. Hece ölçüsüyle yazdığı ve toplumsal konuları işlediği ilk iki kitabında yer alan şiirlerinde dile egemen, dize kurmada başarılı göründü.

Genellikle eski kaynakların çevre izlenimlerinde aradığı bu döneminde ilgiyle izlendi. 1955’ten sonra, değişik duyguların yoğunlaştığı kişisel bir anlatım dünyasında yapmacık ve özentili davranışların ötesinde kalmayı başardı. Hem öz hem biçim yönlerinden çeşitli açılımlar gösteren bir şir düzeyine ulaştı. Bir ara yeni dil olanakları içinde divan şiiri geleneğini sürdürmek isteyen şairler arasına katıldı. Sonra öykü-şiir denilebilecek uzun soluklu parçalarında toplumsal temaları başarı ile işledi. Kayayı Delen İncir’de söz konusu dönemde yaşanan sınıfsal mücadelenin yansımalarını görüyoruz.

Eserleri;

Şiir; Arz-ı Hal, Türkiyem, Dünyanın En Güzel Arabistanı, Tütünler Islak, Her Pazartesi, Divan, Toplandılar, Toplu Şiirler, Kayayı Delen İncir, Dün Yok Mu, Büyük Saat

İnceleme; Bir Şiirden

Çeviri; Lukretius – Evrenin Yapısı (Tomris Uyar’la birlikte)

Ödülleri; 1963 Yeditepe Şiir Armağanı / Tütünler Islak ile, 1975 Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülü / Lucretius’tan Evrenin Yapısı çevirisi ile (Tomris Uyar’la birlikte), 1981 Behçet Necatigil Şiir Ödülü / Kayayı Delen İncir ile, 1984 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü / Büyük Saat ile