image

Parkinson, Demansa Neden Olabilir Mi?

0

Genellikle hareket bozukluklarıyla karakterize edilen Parkinson hastalığı (PH) doğrudan bunamaya neden olmaz, ancak bazı hastalarda bilişsel bozukluklar ve demans gelişebilir.

Haber Merkezi / Araştırmalara göre, Parkinson hastalarının yaklaşık %20-40’ında zamanla demans gelişebilir. Bu risk, hastalığın süresi, yaş, genetik faktörler ve bilişsel rezerv gibi etkenlere bağlıdır.

Parkinson hastalığı (PH) doğrudan bunamaya neden olmaz, ancak bazı hastalarda bilişsel bozukluklar ve demans gelişebilir. Parkinson hastalığı demansı (PHD) veya Lewy cisimcikli demans (LBD) gibi durumlar, hastalığın ilerleyen evrelerinde ortaya çıkabilir.

Araştırmalara göre, Parkinson hastalarının yaklaşık %20-40’ında zamanla demans gelişebilir. Bu risk, hastalığın süresi, yaş, genetik faktörler ve bilişsel rezerv gibi etkenlere bağlıdır.

PHD genellikle hafıza, dikkat, problem çözme ve görsel-uzamsal yeteneklerde bozulma ile karakterizedir. Ancak, Alzheimer hastalığından farklı olarak, PHD’de hareket bozuklukları ön plandadır ve bilişsel belirtiler daha geç ortaya çıkar. Tedavi, semptomları hafifletmeye odaklanır ve ilaçlar, bilişsel terapi veya yaşam tarzı değişiklikleri içerebilir.

Parkinson hastalığı (PH), genellikle hareket bozukluklarıyla karakterize edilen, ilerleyici bir nörodejeneratif hastalıktır.

Dopamin üreten beyin hücrelerinin kaybı nedeniyle ortaya çıkar ve titreme, kas sertliği, hareket yavaşlığı ve denge sorunları gibi belirtilere yol açar. Ayrıca uyku bozuklukları, depresyon, anksiyete ve bazı hastalarda bilişsel sorunlar gibi motor dışı belirtiler de görülebilir.

Parkinsonun Nedenleri: Genetik faktörler, çevresel toksinler ve yaşlanma risk faktörleri arasındadır, ancak kesin neden tam bilinmemektedir.

Parkinsonun Tanısı: Nörolojik muayene ve semptomların değerlendirilmesiyle konur; spesifik bir laboratuvar testi yoktur.

Parkinsonun Tedavisi: Levodopa, dopamin agonistleri gibi ilaçlar, fizyoterapi ve ileri vakalarda derin beyin stimülasyonu (DBS) kullanılır. Tedavi semptomları hafifletir, ancak hastalığı tamamen durdurmaz.

Parkinsonun Bilişsel Etkileri: Önceki sorunuzda belirttiğim gibi, bazı hastalarda Parkinson hastalığı demansı (PHD) veya Lewy cisimcikli demans gelişebilir (%20-40 oranında).

Paylaşın

Vücuttaki Değişiklikler Bunamanın İşaretleri Olabilir

0

Yeni yayınlanan bir araştırma, demans (bunama) hastalığına yakalanan kişilerin teşhis konulmadan yıllar önce kilo vermeye ve bel çevrelerinin incelmeye başladığını ortaya koydu.

Haber Merkezi / Araştırmada, bu kişilerde, demans tespiti konulmadan önce “iyi” kolesterol olarak bilinen kolesterolün de daha yüksek olduğu belirtildi.

Avustralya’daki Monash Üniversitesi’nden Dr. Zimu Wu liderliğindeki araştırma, JAMA Network Open’da yayınlandı. Araştırmada, yaşlı yetişkinler üzerinde yapılan ve Aspirin’in Yaşlılarda Olayları Azaltma (ASPREE) adlı çalışmadan elde edilen veriler kullanıldı.

Bilim insanları, araştırmada iki yaşlı yetişkin grubunu karşılaştırdılar. Birinci grupta daha sonra demans teşhisi konulan 1.078 kişi yer alırken, ikinci grupta demans teşhisi konulmayan 4.312 kişi vardı.

Araştırmanın sonuçları, demans hastalığına yakalanan kişilerin, teşhis konulmasından yedi yıl öncesine kadar daha düşük vücut ağırlığına ve daha ince bel ölçüsüne sahip olduğunu gösterdi. Bu fiziksel değişiklikler, teşhisten önceki on yılda daha da belirgin hale geldi.

Bu durum, sağlıklı görünen yaşlı yetişkinlerde bile, belirgin bir sebep olmadan kilo vermenin, beynin değişmeye başladığının erken bir işareti olabileceğini düşündürüyor.

Araştırma ayrıca, demans hastalığına yaklanaan kişilerin, genellikle “iyi” kolesterol olarak adlandırılan yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) seviyelerinin, teşhislerinden beş yıl öncesine kadar daha yüksek olduğunu buldu.

Bilim insanları, araştırmada kan basıncı ve kandaki yağ seviyelerini de incelediler. Demans hastalığına yakalanan kişilerde, teşhisten önceki on yıl boyunca sistolik kan basıncı ve kandaki bir tür yağ olan trigliserit seviyeleri daha düşüktü.

Yüksek trigliserid düzeyleri genellikle kalp sorunlarıyla ilişkilendirilirken, bu araştırma çok düşük düzeylerin demans riskiyle bağlantılı olabileceğini öne sürüyor.

Araştırmacılar, bu bulguların doktorların demans geliştirme olasılığı daha yüksek olan kişileri tespit etmelerine yardımcı olabileceğine düşünüyorlar. Araştırma, bunamanın sadece beyin hastalığı olmadığı fikrini destekliyor.

Paylaşın

DEHB, Yetişkinlerde Bunama Riskini Artırabilir

0

Yeni yayınlanan bir araştırma, Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olan yetişkinlerin yaşlandıkça bunama geliştirme olasılığının daha yüksek olabileceğini ortaya koydu.

Haber Merkezi / Cenevre Üniversitesi Hastaneleri ve Cenevre Üniversitesi’nden bilim insanları, DEHB’li yetişkinlerin beyinlerinin, Alzheimer ve diğer yaşa bağlı demans türlerinde görülen değişikliklere benzer değişiklikler gösterdiğini buldular.

Araştırmaya ilişkin bulgular, Psychiatry and Clinical Neurosciences dergisinde yayınlandı.

DEHB odaklanmayı, dürtüleri kontrol etmeyi ve hareketsiz kalmayı zorlaştıran yaygın bir beyin rahatsızlığıdır.  Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, yetişkinlerin yaklaşık yüzde 3,5’i DEHB ile yaşıyor.

Bilim insanları, araştırmada, 25 – 45 yaşları arasında DEHB’li 32 yetişkini inceleyerek, DEHB’siz 29 yetişkinle karşılaştırdılar. Bilim insanları, bunu yapmak için kantitatif duyarlılık haritalaması veya kısaca QSM adı verilen özel bir beyin taraması yöntemini kullandılar.

Araştırmanın sonuçlar çarpıcıydı. DEHB’li kişilerin beyinlerinin belirli bölgelerinde, bu rahatsızlığı olmayanlara göre daha fazla demir vardı.

Araştırma, precentral korteks adı verilen bir beyin bölgesindeki yüksek demir seviyeleri ile kandaki yüksek NfL seviyeleri arasında net bir bağlantı buldu. Bunlar çok önemli belirteçlerdir, çünkü her ikisinin de beyin yaşlanması ve demansın erken evreleriyle bağlantılı olduğu bilinmektedir.

Araştırmayı yürüten Profesör Paul G. Unschuld, bilim insanlarının, DEHB ile ileride bunama riski arasında olası bir nörolojik mekanizmayı ilk kez gördüklerini söyledi.

Bu araştırma, yetişkinlerde DEHB’nin yalnızca günlük yaşamda dikkat ve davranışları etkileyen bir rahatsızlık olmadığına, aynı zamanda beyin sağlığı üzerinde de uzun vadeli etkileri olabileceğine dair kanıtlara katkıda bulunmaktadır.

Bu nedenle, DEHB’nin erken teşhisi ve iyi yönetimi, yaşam kalitesini iyileştirmenin yanı sıra, yaşlılıkta hafıza sorunlarına veya bilişsel gerilemeye karşı da koruma sağlayabilir.

Paylaşın

Hangi İlaçlar Bunamayı Yavaşlatmaya Yardımcı Olur?

0

Demans (bunama), hafızayı, düşünmeyi ve günlük aktiviteleri yavaşça etkileyen bir durumdur. En yaygın türü Alzheimer hastalığıdır, ancak vasküler demans ve Lewy cisimcikli demans gibi başka formları da vardır.

Haber Merkezi / Demans’ın şu anda bir tedavisi olmasa da bazı ilaçlar semptomları yavaşlatmaya ve bir süreliğine yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olur. Peki hangi ilaçlar gerçekten işe yarıyor ve ne kadar yardımcı oluyor?

En sık kullanılan ilaç gruplarından biri kolinesteraz inhibitörleri olarak adlandırılır. Bunlar arasında donepezil (marka adı Aricept), rivastigmin (Exelon) ve galantamin (Razadyne) bulunur. Bu ilaçlar, hafıza ve düşünme konusunda yardımcı olan asetilkolin adı verilen bir beyin kimyasalının seviyelerini artırarak çalışır.

Alzheimer hastalığı ve diğer bazı demans hastalarında asetilkolin seviyeleri düşer. Bu ilaçlar bu kimyasalın korunmasına yardımcı olarak, semptomları bir süreliğine iyileştirebilir veya stabilize edebilir. Araştırmalar, örneğin donepezilin birçok hastada zihinsel işlevi yaklaşık 6 ila 12 ay boyunca korumaya yardımcı olabileceğini, ancak herkesin aynı şekilde yanıt vermediğini gösterdi.

Bir diğer ilaç ise memantindir (ticari adı Namenda). Demans hastalarında çok aktif olabilen ve beyin hücrelerine zarar verebilen glutamat adı verilen bir başka beyin kimyasalının aktivitesini kontrol etmeye yardımcı olur. Memantin genellikle Alzheimer hastalığının orta ila şiddetli evrelerinde kullanılır ve tek başına veya bir kolinesteraz inhibitörüyle birlikte verilebilir. Bazı araştırmalar, memantinin donepezil ile birleştirilmesinin, demansın ileri evrelerinde her iki ilacın tek başına kullanılmasından biraz daha iyi sonuçlar verdiğini buldu.

Alzheimer’lı kişilerde plak olarak bilinen yapışkan kümeler oluşturan amiloiddir. 2021’de ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), erken Alzheimer için aducanumab (Aduhelm) adlı bir ilacı onayladı. Bu ilaç, beyinden amiloidi gidermek için geliştirildi. Bazı araştırmalar, amiloid plaklarını azalttığını gösterdi. 2023’te lecanemab (Leqembi) adlı başka bir ilaç onaylandı. Klinik çalışmalar, erken Alzheimer’lı kişilerde bilişsel gerileme oranını 18 ay boyunca yaklaşık yüzde 27 oranında yavaşlattığını gösterdi.

Bu ilaçların bunamayı durdurmuyor, semptomların kötüleşmesini bir süreliğine yavaşlatıyor. Yani hastalık ilerlemeye devam ediyor. Ancak, mütevazı bir yavaşlama bile anlamlı bir fark oluşturabilir; hastalara bağımsız kalmaları ve yaşam kalitelerini korumaları için daha fazla zaman verebilir.

Paylaşın

Basit Bir Değişiklik “Bunama” Riskini Yüzde 15 Azaltabilir

0

Yeni yayınlanan bir araştırma, kan basıncının kontrol altına alınmasının bunama (demans) riskini yüzde 15 ve bilişsel bozulma riskini yüzde 16 oranında düşürdüğünü ortaya koydu.

Haber Merkezi / Yüksek kan basıncı (hipertansiyon), beyindeki kan akışını olumsuz etkileyerek damar hasarına ve bilişsel gerilemeye yol açabilir.

Araştırmada, hipertansiyon tedavisinin bilişsel bozukluk üzerinde bir etkisi olup olmadığını görmek için 40 yaş ve üzeri yaklaşık 34 bin kişi dört yıl boyunca incelendi.

Tansiyon ilacı kullanan, kilo veren, tuz ve alkol tüketimini azaltan kişilerin zihinsel gerileme yaşama olasılığının önemli ölçüde düşük olduğu görüldü.

Oxford Üniversitesi’nden Masud Husain, araştırmayı “bunama” araştırmalarında “bir dönüm noktası” olarak nitelendirdi.

Edinburgh Üniversitesi’nden Prof. Tara Spires Jones, araştırmanın “Yaşlanma sırasında beyni korumak için kan basıncını ve diğer kardiyovasküler riskleri yönetmenin önemini destekleyen daha güçlü kanıtlar sunduğunu” söyledi.

Prof. Tara Spires Jones, “Yüksek tansiyonu tedavi etmenin kesin bir garanti olmadığını belirtmek önemli, çünkü tedavi gören bazı kişilerde bunama yine de gelişebilir” diye ekledi.

Edinburgh Üniversitesi’nden Prof. Joanna Wardlaw, araştırmanın optimal kan basıncı kontrolü ve yaşam tarzı değişikliklerinin demans riskini azaltmadaki göreceli katkısını ortaya koyamadığını, bu nedenle sonuçların birleşik bir etkiyi yansıttığını söyledi.

Peki yüksek kan basıncı nasıl kontrol altına alınabilir?

Yaşam tarzı değişiklikleri

Sağlıklı beslenme: Tuz, yağ ve şeker oranı düşük; sebze, meyve, tam tahıl ve yağsız protein açısından zengin bir beslenme. Potasyum açısından zengin gıdaların (muz, ıspanak, patates) tüketilmesi.

Düzenli egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta aerobik egzersizleri (yürüyüş, bisiklet, yüzme) ve haftada 2 gün kas güçlendirici egzersizler.

Kilo kontrolü: Fazla kiloları vermek, özellikle bel çevresi yağlanmasını azaltmak tansiyonu düşürebilir.

Stres yönetimi: Meditasyon, yoga, derin nefes egzersizleri veya hobi gibi stres azaltıcı aktiviteler ve yeterli uyku (gece 7 – 9 saat) tansiyon düzenlenmesine yardımcı olur.

Kafein kontrolü: Kafein içeriği olan içeceklerin sınırlandırılması.

Paylaşın

Menopoz Belirtileri Demansın İşareti Olabilir Mi?

0

Menopoz belirtileri, genel olarak demansın doğrudan bir işareti değildir; çoğu kadın için bu belirtiler hormonal değişimlerin doğal bir sonucudur ve zamanla azalır.

Haber Merkezi / Ancak erken menopoz, şiddetli belirtiler veya eşlik eden sağlık sorunları, özellikle bilişsel olanlar, demansla karıştırılabilir veya uzun vadede demans riskiyle ilişkilendirilebilir.

Menopoz sırasında östrojen seviyelerindeki düşüş, beyin fonksiyonlarını etkileyebilir çünkü östrojen, hafıza ve öğrenme gibi bilişsel süreçlerde rol oynayan bir hormondur. Bu nedenle, menopozda sık görülen beyin sisi, unutkanlık veya konsantrasyon zorluğu gibi belirtiler ortaya çıkabilir.

Kadınların yaklaşık yüzde 60’ı, menopoz geçişinde bu tür bilişsel şikayetler bildirmiştir. Ancak bu belirtiler genellikle geçicidir ve hormon seviyeleri stabilize oldukça azalır. Yani, menopozdaki hafıza sorunları genelde demansla aynı şey değildir; demans, ilerleyici ve geri dönüşsüz bir bilişsel gerileme hastalığıdır.

Demansla doğrudan bağlantı var mı?

Menopoz belirtilerinin kendisinin demansın erken bir işareti olduğuna dair kesin bir kanıt yoktur. Demans (özellikle Alzheimer tipi) genellikle 65 yaşından sonra başlar, oysa menopoz tipik olarak 45 – 55 yaş arasında yaşanır.

Menopozdaki bilişsel belirtiler, demansın habercisi olmaktan çok, hormonal dalgalanmalara bağlı geçici etkiler olarak kabul edilir. Örneğin, 2021’de yapılan bir çalışma, menopozdaki hafıza şikayetlerinin çoğu kadında postmenopausal dönemde düzeldiğini göstermektedir.

Ancak bazı durumlar bu ayrımı bulanıklaştırabilir:

Erken menopoz: 40 yaşından önce menopoza giren kadınlarda, östrojenin koruyucu etkisinin daha uzun süre eksik kalması nedeniyle demans riski artabilir. 2022’de yayımlanan bir araştırma, erken menopozun Alzheimer riskini yüzde 35 oranında artırabileceğini öne sürmektedir.

Uyku ve damar sağlığı: Menopozda şiddetli gece terlemeleri veya sıcak basmaları uyku kalitesini bozarsa, bu durum beyinde amiloid plak birikimi gibi demansla ilişkili süreçleri tetikleyebilir. Ayrıca, sıcak basmalarının şiddeti damar sağlığı sorunlarıyla bağlantılıysa, bu da dolaylı bir risk faktörü olabilir.

Menopoz belirtileri demansın doğrudan işareti olmasa da, bazı kadınlarda bu belirtilerin şiddeti veya süresi, gelecekteki demans riskiyle ilişkilendirilebilir. Örneğin: Şiddetli ve uzun süreli sıcak basmaları, kardiyovasküler riskle bağlantılı bulunmuş; bu da demans riskini artırabilir.

Kronik uyku bozuklukları, beyin temizleme mekanizmalarını (glimfatik sistem) aksatarak bilişsel gerilemeye zemin hazırlayabilir.

Menopozdaki bilişsel belirtileri demansla karıştırmamak için şunlara dikkat etmek gerekir:

Geçicilik: Menopozdaki hafıza sorunları genellikle geçicidir; demansta ise ilerler.
Yaş: Demans, menopoz yaşından çok daha sonra ortaya çıkar (nadir erken başlangıçlı vakalar hariç).
Diğer belirtiler: Demansta, hafıza kaybına ek olarak günlük işleri yapamama, dil sorunları veya kişilik değişiklikleri gibi ek belirtiler olur.

Paylaşın

Demans Tanısı Konmuş Kişiler Ne Kadar Daha Yaşar?

0

Dünya genelinde milyonlarca kişiyi etkileyen demansın (bunama) yaşam beklentisini önemli ölçüde etkilediği bilinmektedir. Demans tanısı konulan kişiler için hayatta kalma tahminleri sıklıkla değişmektedir.

Haber Merkezi / Yeni yayınlanan bir araştırma, “Demans tanısı konmuş kişiler ne kadar daha yaşar?” sorusuna cevap arıyor.

Hollandalı bilim insanları, 1984 ile 2024 yılları arasında gerçekleştirilen ve ortalama 79 yaşında olan çoğu kadın 5 milyondan fazla demans hastasının yer aldığı 261 çalışmayı yeniden inceledi.

Araştırmanın sonuçları, demans teşhisi konulduktan sonraki yaşam beklentisinin büyük ölçüde yaşa ve cinsiyete bağlı olduğunu ortaya koyuyor.

60 yaşında demans teşhisi konulan kadınlar, yaklaşık 9 yıl yaşarken, 85 yaşında demans teşhisi konulan kadınlar ise 4,5 yıl daha yaşıyor. 60 yaşında demans teşhisi konulan erkekler, yaklaşık 6,5 yıl yaşarken, 85 yaşında demans teşhisi konulan erkekler 2 yıldan biraz daha fazla yaşıyor.

Ayrıca, en yaygın demans türü olan Alzheimer teşhisi konulan kişilerin ortalama hayatta kalma süresi, diğer demans türleri teşhisi konulanlardan 1,4 yıl daha uzundu.

Araştırmayı yapan bilim insanları, demans hastalığı hakkında önemli öngörüler sunan araştırmaya ilişkin birkaç sınırlamaya dikkat çekiyor: Sosyoekonomik statü, hastalığın şiddeti, önceden var olan durumlar ve diğer faktörlerdeki farklılıklar.

Demans (bunama) Nedir?

Demans tek bir hastalık ismi olmayıp, bellek ve benzeri zihinsel yeteneklerin bozukluğu ile tarif edilebilecek bir bulgudur.

Demans; hafıza ve düşünme yeteneği, dikkat ve karar alma, dil ve konuşma merkezindeki bozulmalarla kendini gösterebilir. Bu hastalıkların hepsi beyinde bir takım değişikliklere neden olarak hastalıklara ait özgü bulguları ortaya çıkarır.

Demans ile seyreden bazı hastalıklar kesin tedavisi olmayan ve bir daha eski hale dönmeyi imkansız kılan hastalıklar iken (Alzheimer gibi), bazıları tedavi ile düzelebilen hastalıklardır (Tiroid hastalıkları, vitamin eksikliği gibi).

Paylaşın

Bunamanın Gözden Kaçan Bir Nedeni Keşfedildi

0

Bunama (demans), beyni etkileyen ve hafıza, net düşünme, davranış bozukluğu gibi sorunlara neden olabilen ve genelde yaşlı yetişkinleri etkileyen bir sağlık durumudur. Bunama, genç yetişkinleri de etkileyebilir.

Haber Merkezi / Son zamanlarda yapılan bir araştırma, hava kirliliği ile bunama arasında olası bir bağlantı olduğunu ortaya koydu.

Neurology dergisinde yayınlanan araştırmada bilim insanları, PM2.5 adı verilen küçük hava parçacıklarını solumanın bunama riskini artırıp artırmayacağını araştırdı.

PM2.5, çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük olan havadaki ince toz parçacıklarını ifade eder. Bu parçacıklar çoğunlukla, araba egzozlarından, endüstriyel dumandan ve yanan yakıtlardan oluşur.

İsveç’in Stockholm kentinde yürütülen araştırmada, 2 bin 500’den fazla yaşlı yetişkin 12 yıl kadar takip edildi. Bu süre zarfında, araştırmaya katılan 376 katılımcıda bunama gelişti.

Bilim insanları, bunama geliştiren kişilerin PM2.5’e maruz kalma oranının, bunama geliştirmeyen kişilere kıyasla daha yüksek olduğunu buldular.

Araştırma, yaş, cinsiyet, sigara alışkanlıkları ve eğitim gibi diğer faktörler göz önünde bulundurulduktan sonra bile, PM2.5 maruziyetinde küçük bir artışın bunama geliştirme riskinin yüzde 70 daha yüksek olmasıyla bağlantılı olduğunu ortaya koydu.

Araştırma, temiz havanın yalnızca akciğerler için değil aynı zamanda beyin sağlığı için de ne kadar önemli olduğunu bir kez daha vurguladı.

Paylaşın

Her Gün “1 Yumurta” Tüketerek Demans Riskini Önleyebilirsiniz

0

Yeni yayınlanan bir araştırma, her gün bir yumurta tüketenlerin “demans” geliştirme riskinin, haftalık veya aylık bir yumurta tüketenlere göre daha düşük olduğunu öne sürüyor.

Haber Merkezi / Nutrients dergisinde yayınlanan araştırmada, iki yıl boyunca Çin’deki 233 yetişkinin yeme alışkanlıklarına ilişkin veriler incelendi.

Sonuçlar, haftada bir yumurta tüketen kişilerde demans ve özellikle Alzheimer hastalığı olasılığının, günde bir yumurta tüketen kişilere göre 1,76 kat daha yüksek olduğunu gösterdi.

Bilim insanlarına göre; yumurta iyi bir kolin, folat, D vitamini, iyot, B vitaminleri ve yüksek kaliteli protein kaynağıdır.

Ayrıca, yumurtada bulunan doymamış yağ asitlerinin tamamı da demansa karşı koruyucu rol oynarlar.

Tam bir protein kaynağı olan yumurta, vücudun kendi başına üretemediği 9 temel amino asidin tamamını içerir.

Bilim insanları, daha önce yumurta sarısındaki yüksek kolesterol nedeniyle yumurtanın kalp sağlığına zararlı olabileceği konusunda uyarılarda bulunuyordu.

Bu düşünce zamanla büyük ölçüde değişti ve son zamanlarda yapılan araştırmalar, günde bir yumurta tüketmenin sağlık için önemli olduğunu ortaya koydu.

Paylaşın

Demansın Erken Uyarı İşaretlerini Nasıl Tanıyabiliriz?

0

Herkes zaman zaman unutkanlık yaşar. Cüzdanınızı kaybedebilir, sevdiğiniz birini doğum gününde aramayı unutabilir veya bir odaya neden girdiğinizi hatırlamakta zorluk çekebilirsiniz; bunların hepsi stresli veya yeterince uyuyamıyorsanız başınıza gelebilir.

Haber Merkezi / Ancak yaşlandıkça beyniniz de yaşlanır ve bu da hafızanızda boşluklar oluşturma riskini artırır. Hafızanızdaki değişiklikler yaşam kalitenizi etkilemeye başlıyorsa, bunamanın erken uyarı işaretlerini yaşıyor olabilirsiniz.

Demans (Bunama), hafızayı, düşünmeyi, yargılamayı ve günlük görevleri yerine getirme yeteneğini etkileyen nörolojik (beyinle ilgili) durumlar için kullanılan bir şemsiye terimdir.

Demansın yaşlanmanın normal bir parçası olmadığını belirtmekte fayda var. Yaşlandıkça bazı ayrıntıları unutmak normal olsa da, demans çok daha fazla unutmaya neden olur.

Günlük hayatı etkileyen unutma: Bunamanın belirgin uyarı işaretlerinden biri, yeni öğrendiğiniz bilgileri unutmanız ve daha sonra hiç hatırlamamanızdır: Yeni anılar oluşturmada zorluk çekme, ev adresiniz, telefon numaranız veya eşinizin adı gibi önemli bilgileri unutma, almanız gereken ilaçların veya gitmeniz gereken randevuları kaybetme gibi…

Planlama ve problem çözmede zorluk: Plan yapma, talimatları takip etme ve günlük sorunları çözme demansla daha zor hale gelebilir: Faturaları ödemeyi unutma, okuma veya oyun oynama gibi aktivitelere konsantre olmada zorluk, haritadaki talimatları veya yemek kitabındaki tarif talimatları takip edememe gibi…

Tanıdık görevleri tamamlamada sorun: Demans, günlük rutininize bağlı kalmanızı ve aşina olduğunuz görevleri bitirmenizi zorlaştırabilir: Telefonu veya uzaktan kumandayı kullanma, yemek hazırlama, bir mağazaya gitme, giyinme veya dişleri fırçalama, hobilerle ilgilenme gibi…

Zaman ve tarihi unutma: Demansla birlikte zaman bulanıklaşmaya başlar: Bir yere nasıl gittiğinizi hatırlamama, başkasının evine kendi eviniz olduğunu düşünerek girmeye çalışma, kış olduğunu sanmak ama aslında yaz gibi…

Görme ve uzamsal yeteneklerdeki değişiklikler: Yaşlandıkça, yakını görememek veya katarakt gibi bazı görme değişikliklerinin olması normaldir. Ancak bunamayla ilişkili görme sorunları daha ciddi olabilir. Bunun nedeni, beyin dokusunun doğrudan gözlere bağlı olmasıdır. Bunama beyin hücrelerinize zarar verdiği için, görüş ve mekansal yönelim de tehlikeye girebilir.

Sonuç olarak şu değişiklikleri fark edebilirsiniz: Kelimeleri okumada sorun, yürümekte zorluk, mesafeyi veya bir şeyin bir diğerinden ne kadar uzakta olduğunu anlamada zorluk, iki renk arasındaki farkı anlayamama, sık sık bir şeyleri düşürmek veya eşyalara takılma gibi…

Konuşurken veya yazarken kelimeleri unutmak: Demansınız varsa iletişim zorlaşabilir. İletişim sorunları şunlara yol açabilir: Ne söylediğini unutma, cümlenin ortasında konuşmayı bırakma, birden fazla kez tekrarlama, başka birinin ne söylediğini anlamakta zorlanma, bir kelimenin anlamını yanlış hatırlama, anlam ifade etmeyen kelimeler söyleme gibi…

Sık sık eşyaları kaybetme: Bunama ile ilişkili unutma, eşyaları kaybetmenizi ve onları tekrar bulamanızı zorlaştırabilir: Telefonu veya kitabını bir odada bırakmak ve adımları geri izleyememe, saati veya mücevherleri buzdolabına koyma, gereksiz veya kırık eşyaları toplama gibi…

Karar verme yeteneği: Karar verme yeteneği genellikle bunama ile azalır: Tuvaleti kullandıktan sonra elleri yıkamama, evcil hayvana bakmayı unutma, kalabalık bir caddede yolun karşısına geçmeye çalışma, fırtınalı havalarda şort veya atlet giyme gibi…

İlişkilerden ve aktivitelerden çekilme: Aile ve arkadaşlarla toplantılardan kaçınma, hobilere olan ilginin kaybolması, yürüyüşe çıkmayı atlama, haberleri takip edememe gibi..

Duygusal ve davranışsal değişiklikler: Demans sadece düşüncelerinizi etkilemez. Hissetme veya davranış biçimlerinde de değişiklikler yaygındır: Hızlı ruh hali değişimleri, kolayca üzülme, sinirlenme veya tedirgin olma, kaygı veya depresyon belirtileri yaşama, başkalarına karşı korkak veya şüpheci olma, geceleri uyku kaybı veya gün içinde aşırı yorgunluk, olmayan şeyleri hayal etme veya görsel halüsinasyonlar görme gibi…

Paylaşın

KÜNYE

MESAJ

– Borsa ve Döviz
– Finans
– Enerji
– Otomobil
– Emlak
– Diğer Ekonomi

 

0 (537) 883 27 00

haberkaos.com@gmail.com

Sosyal Medyada Haber Kaos