Samsun: Tayyar Paşa Camii
Tayyar Paşa Camii; Samsun’un Bafra İlçesi, Büyükcami Mahallesi, Tahirağa Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Kitabeden yapının, H. 1216 / M. 1801–02 yılında yaptırıldığı sonucu çıkarılabilir. Kitabede bani ismi geçmemekle birlikte çeşitli yayınlarda herhangi bir bir belge gösterilmeksizin caminin Trabzon Valisi Tayyar Paşa tarafından 1869 yılında yaptırıldığı kaydedilmektedir.
Araştırmalarda tekrar edilen 1869 tarihi, Cembeloğlu kardeşlerin, yukarıdaki kitabeyi “H. 1212 / M. 1869” şeklinde kaydetmelerinden kaynaklanmış olmalıdır. Bugün yapıya adını veren Tayyar Paşa’nın, Canikli Ali Paşa sülalesinden Mahmut Tayyar Paşa olabileceği akla gelmektedir.
Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nde bulunan yapıya ait dosyada, caminin depremde hasar gördüğü bildirilmektedir. Batı ve güneyde sokaklarla çevrili yapının doğusunda Hükümet Konağı, kuzeyinde yakın zamanlarda yüksek bir duvarla çevrilen küçük bir avlu yer almaktadır.
Cami; tam kare şeklinde bir harim, bunun önünde yer alan, enine dikdörtgen şeklinde betonarme bir son cemaat yeri ve harimin kuzeybatı köşesindeki minareden oluşmaktadır . Yapıyı içten örten bağdadi ahşap kubbe, dıştan dört omuz kırma çatı içine alınmıştır.
Caminin harim kapısı üzerinde, taş üzerine siyah zemine beyaz sülüs harflerle yazılı iki satırlık, Arapça kitabe bulunmaktadır. Kitabenin metni şöyledir: “İnnessalate kânet ‘alel mü’minine kitaben mevkuten sene 1216.”
