Fethi Giray Kimdir? Hayatı, Eserleri

1918 yılında Bilecik’in Söğüt ilçesinde dünyaya gelen Fethi Giray, 25 Şubat 1970 yılında Ankara’da, 52 yaşında hayatını kaybetti. İlk ve ortaokulu Eskişehir’de okuyan şair, liseye Kastamonu’da başlayıp 1938’de Ankara Erkek Lisesi’nden mezun oldu. Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü’nde ve Ticaret Bakanlığı’nda on yıldan uzun süre memur olarak çalıştı.

Haber Merkezi / 1951’de gazeteciliğe başlayıp Ankara Ajansı ve Hürses gazetesinde muhabirlik yaptı. 1953’te Ankara Telgraf gazetesinin kurucuları arasında yer aldı. 1960’tan 1966’ya kadar Kudret gazetesini çıkardı. Gazetesini kapattıktan sonra Ankara’da Ankara Telgraf Basımevini işletti.

İlk şiiri 1941’de Dikmen dergisinde yayımlanan şair, aynı dönemde yazdığı Rizeli Ali’nin Hikâyesi adlı şiirle adını duyurdu. 1940’ta çıkardığı Sulha Selam adlı kitabında savaşa karşı yazdığı tüm şiirlerini topladı. 1943’te Suat Taşer’le birlikte 1943 adlı şiir kitabını; 1947’de lise yıllarından arkadaşı olan Mehmet Kemal ile birlikte Meydan dergisini çıkardı.

1940’lı yıllarda şairlerin Nazım Hikmet ya da Garip etkisinde yazmasına karşılık Fethi Giray, şiirlerinde özgünlüğü yakaladı. Dönemin şairleri gibi aruz ya da hece veznini denemeyip serbest şiir yazan şair, konu ve biçim bakımından şiirinin iplerini kendi eline aldı. Her zaman halkın arasında ve halkın savunucusu oldu. Şiirinde İkinci Dünya Savaşı sırasında halkın karneyle ekmek alışını, çektiği sıkıntıları, işçi bir kızdan genelevde çalışan kadına kadar her türlü konuyu işledi. Savaşa karşı olduğunu ve insanlık için barışı istediğini eserlerinde vurgulamıştır.

Yazdığı hikâye ve şiirleri Yeni Edebiyat, İnkılapçı Gençlik, Pazar Postası, Dost, Yön, Meydan, Gün, Varlık, Ses, Yürüyüş, Yeni Sanat, Harman, Edebiyat Dünyası, Serveti-Fünûn Uyanış, Yurt ve Dünya, Yaratış, XX. Asır, Yeditepe, Seçilmiş Hikâyeler gibi birçok dergi ve gazetede yayımladı. Varlık dergisinin 977. sayısında ölüm yıl dönümü sebebiyle Fethi Giray’ın arkadaşlarının yazılarına yer verilerek şair anılmıştır. Yakın arkadaşlarından Mehmet Kemal, Acılı Kuşak adlı kitabına onu da alarak basın işçiliği dönemleriyle ilgili anılarını anlatmıştır.

Fethi Giray, halkın içinde olmuş bir şairdir. Kendisi de pek çok zaman yokluk yaşamış şairin söyleyişi de mensubu olduğu topluma oldukça yakındır. Bununla birlikte savaşın etkisi ve yıkımı ya da yoksulluk karşısında tutunacak tek dal olan umut, onun şiirlerindeki başat konulardandır. Onunla ilgili Asım Bezirci’nin ifadeleri dikkat çekicidir: “İkinci Dünya Savaşı’nın getirdiği ağır koşullara, dışarıda doğurduğu büyük yıkımlara ve içeride yol açtığı yoksunluklara karşın, Giray kötümserliğe kapılmaz. Halkın sabır ve direncini paylaşır. Geleceği inançla ve umutla bekler”.

Eserleri;

Sulha Selam (1941)
1943 (1943, Suat Taşer ile)
Şiirler (1972, bütün şiirleri, ölümünden sonra)