Aralıklı Oruç Diyeti Tip 2 Diyabet İçin Güvenli Mi?
Aralıklı oruç (intermittent fasting) diyeti, belirli zaman dilimlerinde yemek yemeyi ve belirli zaman dilimlerinde oruç tutmayı içeren bir beslenme yaklaşımıdır.
Haber Merkezi / Aralıklı oruç diyeti, tip 2 diyabet hastaları için potansiyel faydalar sağlayabilir, ancak diyetin güvenliği bireysel sağlık durumuna bağlıdır ve diyet mutlaka doktor gözetiminde uygulanmalıdır.
Potansiyel faydaları:
Kan şekeri kontrolü: Aralıklı oruç, insülin duyarlılığını artırabilir ve kan şekeri seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilir. Araştırmalar, özellikle 16:8 (16 saat oruç, 8 saat yeme penceresi) veya 5:2 (haftada iki gün düşük kalori alımı) gibi yöntemlerin, HbA1c ve açlık kan şekeri seviyelerini iyileştirebileceğini gösteriyor.
Kilo kontrolü: Tip 2 diyabet hastalarında kilo vermek, insülin direncini azaltabilir. Aralıklı oruç, kalori alımını kısıtlayarak kilo kaybını destekleyebilir.
Enflamasyon azalması: Bazı araştırmalar, aralıklı orucun vücuttaki enflamasyonu azaltabileceğini ve bu durumun diyabet yönetiminde olumlu etkileri olabileceğini öne sürüyor.
Riskler ve dikkat edilmesi gerekenler:
Hipoglisemi riski: Özellikle insülin veya sülfonilüre gibi kan şekerini düşüren ilaçlar kullanan hastalarda, oruç sırasında hipoglisemi (düşük kan şekeri) riski artabilir.
İlaç doz ayarı: Oruç, ilaçların dozajını ve zamanlamasını etkileyebilir. Bu nedenle, diyete başlamadan önce bir doktorla ilaç düzenlemeleri yapılmalıdır.
Beslenme dengesi: Oruç dönemlerinde yeterli besin alımı sağlanmazsa, vitamin veya mineral eksiklikleri ortaya çıkabilir.
Bireysel farklılıklar: Her tip 2 diyabet hastasının durumu farklıdır. Böbrek fonksiyonları, komplikasyonlar veya diğer sağlık sorunları oruç güvenliğini etkileyebilir.
Öneriler:
Doktor danışmanlığı: Aralıklı oruca başlamadan önce mutlaka bir endokrinolog veya diyabet uzmanına danışılmalıdır. Kan şekeri takibi sıklaştırılabilir.
Kademeli başlangıç: 12:12 gibi daha hafif bir oruç yöntemiyle başlanabilir, ardından duruma göre 16:8’e geçilebilir.
Beslenme kalitesi: Yeme penceresinde dengeli, düşük glisemik indeksli gıdalar (tam tahıllar, sebzeler, sağlıklı yağlar, protein) tercih edilmelidir.
Hidrasyon: Bol su içmek ve dehidrasyondan kaçınmak önemlidir.
Kan şekeri takibi: Oruç sırasında kan şekeri düzenli olarak ölçülmeli, özellikle hipoglisemi belirtileri (terleme, titreme, baş dönmesi) izlenmelidir.
Bilimsel kanıtlar:
2021’de The American Journal of Clinical Nutrition’da yayınlanan bir meta-analizde, aralıklı orucun tip 2 diyabet hastalarında kan şekeri kontrolünü iyileştirebileceğini, ancak uzun süreli etkilerinin daha fazla araştırılması gerektiği belirtildi.
Diabetes Care (2020) dergisindeki bir araştırmada, aralıklı orucun kilo kaybı ve insülin duyarlılığı üzerinde olumlu etkiler gösterdiğini, ancak doktor gözetiminin gerektiği vurgulandı.
