Teknoloji: Yeni Süper Güç Mü, Yeni Sermaye Kalkanı Mı?

Teknoloji, en belirleyici gücü haline gelirken, dijitalleşme, yapay zeka ve biyoteknoloji gibi alanlardaki ilerlemeler, hem uluslararası ilişkileri hem de ekonomik yapıyı temelden sarsıyor.

Haber Merkezi / Peki, bu muazzam güç bir avuç ülkeye yeni bir süper güç statüsü mü kazandırıyor, yoksa küresel sermayenin eşitsizlikleri derinleştiren yeni bir kalkanı mı oluyor?

Günümüz dünyasında güç dengeleri yeniden kuruluyor. Fakat bu kez sahnedeki aktörler tanklar, ordular ya da dev diplomatik hamleler değil; algoritmalar, veri merkezleri ve küresel teknoloji firmaları.

21. yüzyılın en güçlü ülkelerine bakıldığında, sınırları haritalarda değil, sunucu odalarında çizilmiş bir dünyayla karşılaşıyoruz. Yapay zeka, kuantum hesaplama, biyoteknoloji ve uzay teknolojileri üzerinde söz sahibi olan uluslar, sadece ekonomik avantaj değil, aynı zamanda kültürel ve politik etki alanı oluşturuyor.

Bugün ABD–Çin rekabetini belirleyen en önemli unsurlar, ticaret anlaşmalarından çok çip üretimi, yapay zeka patentleri ve 5G altyapıları.

Teknoloji artık sadece bir araç değil; uluslararası ilişkilerin yeni süper gücü.

Bir yandan da teknoloji, dev şirketler için eşi görülmemiş bir güç zırhına dönüşmüş durumda.

Google, Amazon, Apple, Microsoft ve benzeri şirketler, topladıkları veri miktarıyla pek çok devletten daha fazla bilgiye sahip. Sadece ekonomik bir dominasyon değil; kullanıcı davranışlarını yönlendirebilme, pazarları şekillendirebilme ve hatta kamuoyu algısını etkileyebilme kapasitesine sahipler.

Bu nedenle teknoloji aynı zamanda yeni bir sermaye kalkanı. Kapitalin 20. yüzyıldaki en büyük gücü para ve üretimken, 21. yüzyıldaki en stratejik sermaye kalemi veri.

Ulus devletler mi güçlenecek, şirket devletler mi?

Devletler için büyük ikilem şu: Teknolojik inovasyonun ekonomik getirilerine ihtiyaç duyarken, bu gücün denetimsiz büyüdüğünde kontrol edilemez bir yapıya dönüşmesi endişe yaratıyor.

Bugün sosyal medya platformlarının seçimlere etkisi tartışılırken, yarın otonom silah sistemlerini yöneten algoritmaların karar verme süreçleri tartışılacak.

Teknoloji çoğu ülkede artık bir güvenlik meselesi.

Teknoloji bir süper güç yaratırken, aynı zamanda eşitsizlikleri de görünmez hızla büyütüyor.
Yüksek teknoloji üreten ülkeler ve şirketler zenginleşirken, diğerlerinin payı giderek azalıyor. Yapay zekâ otomasyonu, milyonlarca iş kolunu dönüştürürken gelir dağılımı uçurumu büyüyor.

Bu durum, teknolojiyi sadece ekonomik bir güç değil, aynı zamanda sosyal bir sınav hâline getiriyor.

Teknoloji hem insanlığın en büyük ilerleme aracı hem de yeni güç mücadelelerinin merkezinde duran bir kalkan.
Bugün atılan her adım, geleceğin güç dengelerini belirliyor.

Bir dünya düşünün:

En stratejik kaynak petrol değil, veri.
En kritik sınır çizgisi toprak değil, siber alan.
En etkili aktör ordu değil, algoritma.

Bu nedenle teknoloji hem yeni süper güç hem de yeni sermaye kalkanı. Soru şu: Bu gücü kim nasıl kullanacak?

Ve belki de daha önemlisi…
Bu güç, kimin lehine, kimin aleyhine işleyecek?