Uzun ve Mutlu Bir Hayat İçin ‘Dokuz Alışkanlık’

ABD’li uzmanlar, daha uzun ve mutlu bir hayat yaşamayı sağlayacak 9 önemli alışkanlığı paylaştı. Uzmanlar, uyku düzeninin, egzersizin ve stresten uzak durmanın önemini vurguladı.

Önde gelen yayın kuruluşlarından CNN’e konuşan Minnesota Üniversitesi’nden William Roberts, “sağlığı etkileyen iyi ve kötü alışkanlıkların etkisinin zamanla ortaya çıktığına” dikkat çekti.

CNN’in tıp analisti Leana Wen de egzersizin ve düzenli muayenenin, kötü alışkanlıkları değiştirmek için iyi bir başlangıç noktası olduğunu vurguladı.

İşte uzmanların kazanılmasını tavsiye ettiği 9 alışkanlık:

1 – Düzenli muayene olun

Wen, düzenli muayenenin ciddi hastalıklara karşı önlem almakta etkili olduğunu belirterek, “Örneğin, muayenede diyabet başlangıcınız olduğu ortaya çıkarsa, bunun diyabete dönüşmesini önlemek için adım atabilirsiniz” dedi.

Analist, düzenli muayenelerin iyi bir hasta-doktor ilişkisi sağlanması için de önemli olduğunu belirtti.

2 – Sürekli fiziksel aktivite yapın

Uzmanlar, düzenli egzersizin diyabet, obezite, kalp hastalığı ve yüksek tansiyon gibi rahatsızlıklara yakalanma riskini azalttığını söyledi.

New York Üniversitesi’nden Nieca Goldberg, “Düzenli aerobik egzersizin daha uzun yaşamayı ve geç yaşta bilişsel fonksiyonların sağlam kalmasını sağladığını gösteren epey araştırma var” dedi.

Dünya Sağlık Örgütü, yetişkinlerin haftada en az 150 dakika orta ve ileri seviyede egzersiz yapmasını öneriyor.

3 – Vücut kitle indeksine dikkat edin

Vücut kitle indeksi, kişinin boy ve kilo ölçümünden yola çıkarak vücuttaki tahmini yağ oranını gösteren ve sağlıklı kilonun belirlenmesini sağlayan bir sistem.

2018’de yapılan bir çalışmada, vücut kitle indeksi sonuçları sağlıklı seviyede olan kişilerin ömürlerinin 10 yıl daha uzayabileceği belirtilmişti. Ayrıca bunun kanser ve kardiyovasküler rahatsızlıkların oluşma riskini düşürdüğü de ifade edilmişti.

4 – Düzgün beslenin

Uzmanlar, kırmızı et ve işlenmiş et ürünlerinin azaltılması gerektiğini belirterek, bunun yerine sebze ağırlıklı beslenmenin önemini vurguladı.

Goldberg, bitki bazlı gıdaların antioksidan üretimi sağladığına, bunun da strese ve yaşlanmaya karşı koruyucu etkisi olduğuna dikkat çekti.

Şubatta yayımlanan bir çalışmada, bu şekilde beslenmeye başlayan 20 yaşındaki bir kadının ömrünün en az 10 yıl, aynı yaştaki bir erkeğinse 13 yıl uzayabileceği ortaya konmuştu.

5 – Akıl sağlığınıza özen gösterin

Wen, akıl sağlığının genelde fiziksel sağlığa kıyasla ikinci plana atıldığını fakat kişinin genel sağlığına önemli etkisi olduğunu söyledi.

Stres ve kaygının yemek seçimlerini etkilediğini, alkol tüketimini artırdığını ve uyku düzenini bozduğunu belirten uzmanlar, günde 15 dakikalık derin nefes egzersiziyle akıl sağlığının korunabileceğini ifade etti.

6 – Uykuya dikkat

Goldberg, günde 7 saatten az uyuyan kişilerde stres ve yüksek tansiyon riskinin artma eğilimi gösterdiğini söyledi.

Uzmanlar, düzenli egzersizin yanı sıra yatak odasının karanlık ve sessiz olmasının da uyku hijyeni açısından önemli olduğunu belirtti.

7 – Alkolü azaltın

Aşırı alkol tüketiminin kan şekerini yükseltip kilo alımına neden olduğuna dikkat çeken uzmanlar, bunun kalp rahatsızlıklarına da yol açabileceğini ifade etti.

2020’de yapılan bir çalışmada, aşırı alkol tüketiminden kaçınmanın kardiyovasküler hastalıklara, kansere ve diyabete yakalanma riskini azalttığı tespit edilmişti.

8 – Sigarayı bırakın

Wen, sigaranın sadece akciğer kanseri değil meme kanserini de tetikleyebileceğine dikkat çekerek, bunun kişinin yaşam kalitesini düşüren önemli faktörlerden biri olduğunu belirtti.

9 – Güçlü ilişkiler oluşturun

Uzmanlar, pozitif duygular sağlayan yakın ilişkilerin stresi azalttığı gibi mutluluk ve huzuru artırdığını söyledi.

Harvard Üniversitesi’nde yayımlanan bir çalışma, arkadaşlarıyla, ailesiyle ve içinde yaşadığı topluluktaki kişilerle tatmin edici ilişkiler kuranların, depresyona girme ve hastalanma oranlarının daha az olduğunu gösteriyor.

(Kaynak: Independent Türkçe)

Paylaşın

Sigara Ve Alkole Zam Yolda!

Derinleşen ekonomik kriz zam olarak fiyatlara yansımaya devam ediyor. Sigara fiyatlarına 2 lira zam geleceği duyurulurken; alkol fiyatlarına da yüzde 10-15 oranın zam beklendiği açıklandı.

Tekel Bayileri Dayanışma Derneği Başkanı Erol Dündar, yıl başından bu yana toplam 10 TL tutarında zamlanan sigara fiyatlarına ağustos ayında yaşanan maliyet artışları nedeniyle 2 TL dolayında zam yapılacağını söyledi.

Gazete Durum’da yer alan habere göre, Dündar, “Sigaraya geçtiğimiz günlerde 2 lira zam yapıldı. Aslında 4 lira zam yapılacaktı ama firmalar 2 lirasını sübvanse etti. Sübvanse edilen 2 liranın zam olarak yansımasını bekliyoruz” dedi.

Alkole de zam

Erol Dündar, “Bu gidişle fiyatlar durmayacak. Çünkü her gün elektrik, doğalgaz, akaryakıt, çalıştırdığınız elemanın maliyetleri zincirleme olarak artıyor. Biz de bu işin sonunun nereye varacağını bilemiyoruz” ifadelerini kullandı.

Alkole de zam beklediklerini söyleyen Erol Dündar, “Yüzde 10-15 civarında bir zam gelebilir” diye konuştu.

Paylaşın

Beyindeki Bağımlılık Ağı Haritalandı: Yeni Tür Tedaviler Yolda

Bilim insanları beyin lezyonları geçirdikten sonra aniden sigarayı bırakan uzun süreli içicileri inceleyerek beyindeki bağımlılıkla bağlantılı ağı haritaladıklarını açıkladı. Araştırmanın, madde bağımlılığı ile mücadelenin geleceğindeki tedavilerde yeni imkanlar ve yöntemler sağlayacağı umuluyor. 

Bağımlılığın beyinde nerede olduğunu bulmak için araştırmacılar, beyin lezyonları olduğu döneme kadar her gün sigara içen 129 hasta üzerinde çalıştı.

Nature Medicine dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, yarıdan fazlası lezyon oluştuktan sonra normal şekilde sigara içmeye devam ederken, dörtte biri herhangi bir sorun yaşamadan hemen sigarayı bıraktı. Hata bu kişiler “canlarının sigara çekmediğini” de bildirdi.

Sigarayı bırakanların lezyonları beynin belirli bir bölgesinde bulunmazken, olanlar da bir dizi alanda haritalandılar. Buna “bağımlılık remisyon ağı” denildi.

Birinin bağımlılıktan vazgeçmesine neden olacak lezyonun, muhtemelen beynin dorsal singulat, lateral prefrontal korteks ve insula gibi kısımlarını etkileyeceğini ancak medial prefrontal korteksi etkilemeyeceğini buldular.

Önceki araştırmalar, insulayı etkileyen lezyonların bağımlılığı azalttığını göstermişti. Bulgularını doğrulamak için araştırmacılar, alkol risk değerlendirmesini tamamlayan toplanmda 186 lezyon hastasını inceledi.

Çalışma, hastaların bağımlılık remisyon ağındaki lezyonların alkolizm riskini de azalttığını ve bunun maddeler arasında ortak bir bağımlılık ağına işaret ettiğini gösterdi.

Finlandiya Turku Üniversitesi’nde nörolog ve çalışmanın yazarı olan Juho Joutsa, AFP’ye verdiği demeçte “tanımlanan ağ, tedavi çabaları için bizlere test edilebilir bir hedef sağlıyor” dedi.

Ameliyat gerektirmeyen yöntemleri güçlendirebilir

Bulgulara göre bu bağımlılık ağının bazı merkezleri, ameliyat gerektirmeyen nöromodülasyon (bir dizi rahatsızlığı tedavi etmek için sinirleri uyarma) teknikleriyle bile hedeflenebilecek kortekste bulunuyor.

Böyle bir teknik, geçen ay ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından obsesif-kompulsif bozukluk için transkraniyal manyetik stimülasyonun (TMS) onaylanması ile kullanılmıştı.

Araştırmalar devam etmeli

Joutsa, araştırmasının bağımlılığı hedefleyen bir TMS tedavisine katkıda bulunacağını umduğunu söyledi ve ekledi:

“Ancak, bu ağı modüle etmenin en iyi yolunun ne olduğunu bulmamız ve ağı hedeflemenin klinik olarak faydalı olup olmadığını test etmek için dikkatlice tasarlanmış, rastgeler, kontrollü denemeler yürütmemiz gerekiyor.”

(Kaynak: Euronews Türkçe)

Paylaşın

Sigarada ÜFE Etkisi: ‘En Ucuz’ Sigara 40 Liraya Yaklaşabilir

Sigara ve alkolde ÖTV tutarı, yasa gereği her altı ayda bir ÜFE kadar artırılıyor. Bu senaryoda en ucuz sigara fiyatı için ortaya çıkan rakam dudak uçuklatıyor. Yüksek enflasyon, sigara ve alkollü içkilerin fiyatını önemli ölçüde artırabilir.

Bunun nedeni ise bu iki ürünün Özel Tüketim Vergisi’nin (ÖTV) her altı ayda bir otomatik olarak ÜFE bazında artırılıyor olması. Yasa ile yapılan bu düzenleme bu yıl ÜFE oranı çok yüksek olunca sigara ve alkol kullananların ceplerini ekstra yakacak.

Habertürk yazarı Rahim Ak’ın haberine göre, yılın ilk 4 ayında Üretici Fiyat Endeksi yani ÜFE yüzde 39,23 oldu. Yıllık rakam yüzde 121 düzeyinde. ÖTV artışları ise 6 aylık ÜFE artışları kadar yapılıyor.

Eğer kalan 2 ayda ÜFE geçen ayların ortalaması gibi olursa 6 aylık ÜFE yüzde 60’a çıkacak. Yani sigarının ÖTV’si yüzde 60 artırılacak.

“Sigarada öyle karmaşık bir vergi sistemi var ki anlamak biraz zor ama sonuçta alınan her sigara paketinin yüzde 87’si vergiye gidiyor” diyen Ak’ın yazısından ilgili kısım şu şekilde:

“Şimdi dilimiz döndüğünce anlatmaya çalışalım. Sigaranın ÖTV’si nispi yani oransal olarak yüzde 63 düzeyinde. Ancak o kadar basit değil. Bu vergiye bir asgari maktu ve bir de maktu vergi eşlik ediyor. Asgari maktu çok önemli çünkü bu tutarın altına inilemiyor. En az ÖTV bu tutar kadar olacak. Bu oran şu anda 0.7197 lira. Her bir sigara dalından alınan vergi bu. 20 sigaralık bir pakette 14.39 liraya denk geliyor şu anda.”

En düşük sigara fiyatı ne kadar olacak?

“İkinci adıma geçelim. 23.5 lirayı aldım git demiyor Maliye. Asgari maktu tutar sigara fiyatının yüzde 63’ünün altına inemiyor. Yani 23.5 liralık asgari maktu vergi sigara fiyatının yüzde 63’ü olacak en az. Bu rakam da 36,5 lira. Bir de satış fiyatı üzerinden alınan KDV var. KDV oranı da bildiğiniz gibi yüzde 18. Şimdi sigara şirketleri KDV, bayi karı, maliyeti derken sizce sigarayı kaç liraya satabilir? 36.5 liralık tutar en düşük vergi şu anda 22,8 lira düzeyinde.”

27 liralık sigara 44 liraya yaklaşabilir

“Hadi bir de fiyat üzerinden gidelim. Örneğin şu anda 27 lira olan pahalı sigaranın yüzde 63’ü yani nispi vergisi 17.01 lira. Buna bir de paket başına alınan 0.7150 lira eklendiğinde ÖTV 17,72 lira oluyor. Asgari maktu vergi 14.39 lira olduğu için sınavı geçmiş oluyor bu sigara. Yine sigara öyle bir fiyata satılmalı ki satış fiyatının yüzde 63’ü bu rakamın altına düşmemeli. Bu andaki sınır ise 22.8 lira. KDV de eklendiğinde bu yüzden en ucuz sigara da 23.5 lira civarında satılıyor.

Olası bir 6 aylık ÜFE kadar ÖTV artışı ise 23.5 lirayı 37.6 liraya çıkaracak. 23,5 liralık ucuz sigara 37.6 ve 27 liralık pahalı sigara ise 43.2 lira olacak. Bu ise iki açından önemli bir etki yapabilir. Bunlardan ilk enflasyon. Zaten büyük sorun olan TÜFE’yi bu artışın yukarı iteceği açık. Diğer önemli sorun ise fiyat artışlarının kaçak kullanımını artırması.”

Paylaşın

Araştırma: Sigara İçmek Beyin Kanaması Riskini Artırıyor

Finlandiya’da yapılan yeni bir araştırma, sigara içenlerin beyinlerinde subaraknoid kanama (SAK) türünü geliştirme riskinin daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Subaraknoid kanama, yaşamı tehdit edebilen bir felç şeklidir.

Haber Merkezi / Araştırma, 16.282 aynı cinsiyetten ikizi içeriyordu. Yani toplamda 32.564 kişi vardı. Araştırmaya konu olan ikizlerin 1976 ve 2018 yılları arasındaki verileri yakından takip edilerek, subaraknoid kanamadan ölenlerin kayıtları kontrol edildi.

İkizler, monozigotik (özdeş) veya dizigotik (özdeş olmayan) ikizler veya bilinmeyen zigotik ikizler olarak sınıflandırıldı. Subaraknoid kanamadan ölen tüm kardeşler, ölmeyen diğer ikizle kontrol edildi.

Ayrıca ikizlerin alışkanlıkları, sigara içme, alkol kullanımı, düzenli fiziksel aktivite, yüksek tansiyon, vücut kitle indeksi ve düzeyi hakkında bilgi toplandı.

Sigara içmenin SAK riski üzerindeki etkisine bakmak için yapılan araştırma, sigara içmenin (ara sıra veya düzenli) sigara içmeyenlere oranla SAK riskini artırdığını ortaya koydu.

Araştırma, ayrıca günde 21 gramdan fazla alkol tüketenler arasında da SAK’a bağlı ölüm riskinin artırdığını ortaya koydu.

Daha önce ne yapıldı?

On yıl önce de Danimarka, Finlandiya ve İsveç’ten 79.664 ikizi içeren benzer bir araştırma yapılmıştır. İkizler genetik yapılarını paylaştığından, araştırma, SAK riskini etkileyebilecek diğer çevresel faktörleri analiz edebilir.

Araştırma, genetik olmayan faktörlerin esas olarak SAK’ı belirlediğini gösterirken, çevresel faktörlerin bireylerde SAK riskini ne ölçüde etkileyebileceğini ortaya koymamıştır.

Araştırma Stroke dergisinde yayınlanmıştır.

Paylaşın

Pasif Sigara İçmenin Çocuk Sağlığına Etkileri

Pasif içicilik, yanan bir sigaranın ucundan yayılan yan dumanın, sigara içen kişinin yakınından soluduğu dumanla birlikte solunması için kullanılan terimdir. Bu duman, en az 70’i kanserojen olan 7.000’den fazla zararlı kimyasal içerir.

Haber Merkezi / Yan akım dumanı, ana dumandan 10 kat daha fazla toksin içerir. Bir tahmine göre, ebeveynleri sigara içen çocuklar, kendileri yılda 60-150 sigara içmiş gibi nikotine maruz kalıyor.

Bir sigaradan çıkan yan dumanın yaklaşık %85’i ikinci el duman (SHS) olarak solunur. SHS’ye maruz kalmayla ilgili endişe verici şey, her yıl 600.000 erken ölüme neden olması ve hiçbir şekilde güvenli SHS maruziyetinin olmamasıdır.

Çocuklarda SHS’nin neden olduğu sağlık sorunlarının sayısı fazladır ve şunları içerir:

Kronik ve akut solunum yolu wnfeksiyonları

Solunum yolu enfeksiyonları (zatürre ve bronşit) gibi çocukluk çağı enfeksiyonlarının şiddeti ve sıklığı, muhtemelen SHS’nin solunum yollarını tahriş etmesi ve alevlendirmesi ve akciğerlerdeki bağışıklık hücrelerinin işlevlerini bozması nedeniyle %60’a kadar çıkmaktadır. Ebeveynlerden biri veya her ikisi sigara içiyorsa solunum yolu hastalığı riski %60-70, diğer aile üyelerinden biri sigara içiyorsa %30 artar.

Astım atakları

Astımlı bir çocuk %20 daha yüksek akut alevlenme riski altındadır ve daha sık ve şiddetli ataklar geçirir, acil servise daha fazla ziyareti ve artan ilaç kullanımını ve ayrıca ebeveynlerden biri veya her ikisi de sigara içiyorsa entübasyon ihtiyacının artmasını gerektirir. 5 ila 7 yaş arasındaki astımlı çocukların yaklaşık %21’inin en az bir sigara içen ebeveyni ve özellikle sigara içen annesi vardır.

Orta kulak iltihabı

Tekrarlayan kulak enfeksiyonları (otitis media) riski belki de %50 artar, çünkü SHS, siliaların felci yoluyla östaki borusunun işlev bozukluğuna yol açarak, mukosiliyer klirensin azalmasına, mukozal şişmenin artmasına ve adenoidlerin hiperplazisine yol açar; bunların tümü Üst solunum yolu enfeksiyonlarına yatkınlık.

Pulmoner fonksiyon

Bozulmuş akciğer fonksiyonu, çocuklukta tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonları nedeniyle oluşur ve SHS’ye rahim içinde maruz kalınması olasıdır.

Nörogelişimsel anomaliler ve eksiklikler

SHS’ye maruz kalan çocuklar şunları gösterir:

  • Yarık damakta %60-100 oranında artış
  • Nöro-davranışsal eksikliklerin artan insidansı
    • Anne karnındayken SHS’ye maruz kalan çocuklar , bilişsel, dilsel, algısal ve merkezi işitsel yeteneğin çeşitli belirteçlerinde daha düşük performans gösterdi.
    • SHS’ye maruz kalan 6 ila 16 yaş arasındaki çocuklarda okuma ve matematik becerileri daha yavaştı.
    • Doğumdan önce ve sonra SHS’ye maruz kalan tüm çocuklar 10 yaşına kadar davranış sorunları ve/veya hiperaktivite gösterdiler.

Çocukluk kanserleri

Babası sigara içen çocuklarda risk daha fazladır.

  • Beyin tümörleri (% 22),
  • Lenfoma (%200 oranında),
  • Akut miyeloid lösemi (%280) ve
  • Akut lenfoblastik lösemi (%32 oranında).

Ani Bebek Ölümü Sendromu (SIDS)

Bu, bir bebeğin yaşamın ilk yılında belirgin bir sebep olmaksızın ani beklenmedik ölümü anlamına gelir. Anne-babası sigara içen çocuklarda görülme sıklığı %94 daha fazladır. Her yıl 1000’den fazla bebek, hamilelik sırasında annenin sigara içmesi nedeniyle ölmektedir.

SHS maruziyetini etkileyen faktörler

SHS’nin çocuk üzerindeki etkisi şunlara bağlıdır:

  • Toksinlerin konsantrasyonu,
  • Parçacıkların boyutu,
  • Nefes alma hızı,
  • Akciğerler tarafından emilim etkinliği,
  • Çocuğun maruz kaldığı süre,
  • Etkili pulmoner absorpsiyon ve
  • Maruz kalma süresi.

Çözüm

Ebeveynler, çocuklarının sağlığını korumaya ve SHS’yi önlemeye yardımcı olabilir.

  • Hamilelik sırasında sigarayı bırakmak (her iki ebeveyn),
  • Ev içinde ve çevresinde sigara içilmesine izin verilmemesi,
  • Arabada sigara içilmesine izin verilmemesi,
  • Sigara içilmesine izin vermeyen kreş ve okulların tercih edilmesi ve
  • Sigara içilmesine izin vermeyen restoranlarda ve diğer halka açık yerlerde yemek yemeyi seçmek.

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır.

Paylaşın

Avrupa’da En Fazla Sigara İçilen Ülkeler: Bulgaristan Ve Türkiye

Türkiye’de 2022’ye girerken alkol ve sigaradan alınan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) yüzde 47 arttırıldı. Araştırmalar sigaraya gelen zamların tiryakileri pek etkilemediğini gösterirken Avrupa’da en fazla sigara içilen ülkeler Bulgaristan ve Türkiye çıktı.

Euronews’ta yer alan habere göre; Erkeklerde ise en fazla sigara içilen ülke Türkiye. Hangi ülkede ne kadar sigara içiliyor? Cinsiyete göre sigara içenlerin oranı nasıl değişiyor?

Avrupa Birliği (AB) İstatistik Ofisi (Eurostat) Avrupa’da sigara içenlere ilişkin son ayrıntılı verileri açıkladı. Buna göre 2019 yılında Avrupa ülkelerinde en fazla sigara içilen ülke yüzde 29 ile Bulgaristan oldu. İkinci sıradaki Türkiye’de ise halkın yüzde 27,3’ü sigara içiyor. AB ortalaması ise yüzde 18,4.

İskandinav ülkelerinde sigara içme oranı düşük

En az sigara içilen yerlerin İskandinav ülkesi olması dikkat çekti. Sigara içme oranı yüzde 6,4 ile en düşük İsveç’te. Bu oran Finlandiya’da yüzde 9,9 ve Norveç’te yüzde 10,2.

Diğer bazı ülkelerdeki sigara içme oranı ise şöyle: Yunanistan 23,6; Almanya 21,9; Fransa 17,8 ve İtalya 16,5

Hangi ülkede ne kadar sigara içiliyor?

Araştırma insanların günde 20 sigaradan az mı yoksa çok mu içtiğine dair bilgiler de içeriyor. Buna göre günde 20’den fazla sigara içme oranının en yüksek olduğu ülke yüzde 15,8 ile Sırbistan. İkinci sırada Türkiye var. Türk halkının yüzde 14,8’i günlük 20’den fazla sigara içerken yüzde 12,5’i de 20’den daha az sigara içiyor.

Erkeklerde zirve Türkiye’nin

Cinsiyet açısından bakıldığında ise erkeklerde en fazla sigara içme oranı Türkiye’de. Türkiye’de erkeklerin yüzde 41’i sigara içiyor. Erkeklerde AB ortalaması yüzde 22.

Türkiye kadınlarda AB ortalamasının altında

Kadınlarda en yüksek sigara içme oranı yüzde 24 ile Sırbistan’da. Bu oran Bulgaristan’da yüzde 21 ve Almanya’da yüzde 19. Kadınlarda AB ortalaması ise yüzde 14,8. Türkiye’de kadınların ise yüzde 14,4’ü sigara kullanıyor.

Paylaşın

ÖTV Zammı Sigara Fiyatlarına Yansıdı

Türkiye’de dün içki ve sigaradan alınan Özel Tüketim Vergisi’nin (ÖTV) yüzde 47,39 oranında yükseltilmesi sigara fiyatlarına etki etti. Türkiye Tekel Bayiler Platformu Başkanı Özgür Aybaş, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla Philip Morris grubu sigaralara 4 TL zam geldiğini duyurdu.

Aybaş’ın paylaşımına göre, söz konusu sigara grubundaki en ucuz sigaranın fiyatı 21,50’ye, en pahalı sigaranın fiyatı ise 25,50 TL’ye yükseldi.

Kepenk kapatma eylemi

ÖTV artışı sonrası bir paket sigaradan alınan vergi tutarı, 9,76 TL’den 14,39 TL’ye çıktı. Bu artış, sigaranın satış fiyatı ne olursa olsun bir paket sigaradan 14,39 TL vergi alınacağı anlamına geliyor. ÖTV’deki artışa tepki gösteren Türkiye Tekel Bayiler Platformu Başkanı Özgür Aybaş, sosyal medya hesabından Türkiye geneli dükkanların kapatılacağını belirterek, “Firmaların ürün vermemesi telefonları açmamaları sebebiyle muhatap bulunamadığından zincir marketlerin otomatik % 40 zam yapmaları bizlerin ticaretine sekte vurmuştur ülkemiz adına geçmiş olsun.Ya zamlar açıklansın ya da ürün versinler” açıklaması yaptı. Aybaş, vergi artışlarının “özel hayata müdahale” olduğunu savundu.

Haziran ayında yayınlanan Cumhurbaşkanı kararıyla sigara ve alkollü içeceklerden alınan ÖTV, temmuz-aralık dönemi için sabit tutulmuştu. Ancak Ocak ayı için böyle bir karar yayınlanmadı.

Paylaşın

Sigara Ve Alkolde ÖTV Yüzde 47,4 Arttı

Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi’ne (Yİ-ÜFE) göre güncellenen ilgili Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) listesi, Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının (GİB) internet sitesinde yayımlandı.

Bianet’te yer alan habere göre; Buna göre, alkollü içeceklerin ve tütün ürünlerinin asgari maktu ÖTV tutarı 6 aylık Yİ-ÜFE olan yüzde 47,4 oranında artırıldı. Sigara ve tütün ürünlerinin maktu vergi tutarlarında da aynı oranda artış oldu.

Biralarda ÖTV tutarı 2,39 liradan 3,52 liraya, şarap ÖTV’si 11,76 liradan 17,34 liraya, köpüklü şarap ÖTV’si 79,50 liradan 117,19 liraya çıktı.

Vergi uzmanı Ozan Bingöl, alkoldeki ÖTV artışına ilişkin Twitter hesabından şunları yazdı:

“Bir litre rakıda 326,99 TL olan ÖTV yüzde 47,4 artarak 481,98 TL olmuştur. Bu durumun toplum sağlığını korumak ile ilgisi kalmamıştır. Gelir odaklı bir vergileme yaklaşımı oluşmuş hatta alkolden alınan ÖTV, bir vergi politikası aracı olmaktan çıkıp yaşam tarzına müdahaleye dönüşmüştür!

“Bir litre rakıda (GTİP 22.08) bugün itibarıyla yeni ÖTV tutarı 481,98 liradır. Bu tutar rakının alkol derecesi ile çarpılıp bir litre rakıya uygulanan ÖTV bulunmaktadır. Örneğin yeni artış ile birlikte yüzde 45 alkol olan bir 100’lük rakıya uygulanacak ÖTV tutarı 216,89 TL olacaktır.”

1 paket sigaranın asgari vergisi 14,39 lira

Sigarada ÖTV, alkollü içkiden farklı olarak hem asgari maktu vergi hem de maktu vergi olarak hesaplanıyor. 1 adet sigarada 0,48 lira olan asgari maktu vergi; 0,7197 liraya çıkarken, maktu vergi tutarı da 0,48 liradan 0,7150 liraya yükseldi.

Böylece bir paket sigaradan alınan vergi tutarı ise 9,76 liradan 14,39 liraya yükselmiş oldu. Bir başka ifade ile sigaranın satış fiyatı ne olursa olsun 4,63 liralık artışla 1 paket sigaradan 14,39 lira vergi alınacak. Buna göre bir paket sigara en az 22,85 TL’ye satılabilecek.

Sigaranın ağırlığı yüzde 4,57

Alkollü içecekler ve tütün mamüllerinin enflasyon sepetindeki ağırlığı yüzde 4,88 seviyesinde bulunuyor. Bu oranını yüzde 4,57’sini sadece sigara oluşturuyor.

Son 5 yıl itibarıyla sigara ve alkollü içecekler grubunun enflasyon sepetindeki ağırlıkları şu şekilde:

  • 2017 – Yüzde 5,87
  • 2018 – Yüzde 5,14
  • 2019 – Yüzde 4,23
  • 2020 – Yüzde 6,06
  • 2021 – Yüzde 4,88

Alkollü İçecekler ve Tütün grubunda yer alan ürünlerin ayrı ayrı enflasyondaki ağırlıkları ise şöyle:

  • Rakı – Yüzde 0,1065
  • Viski – Yüzde 0,0209
  • Şarap – Yüzde 0,0264
  • Bira – Yüzde 0,1572
  • Sigaralar – Yüzde 4,5656

Temmuz-Aralık döneminde sabit kalmıştı

Haziran ayında yayımlanan Cumhurbaşkanı kararıyla sigara ve alkollü içeceklerden alınan ÖTV Temmuz-Aralık ayı için sabit kalmıştı. Cumhurbaşkanı kararıyla ÖTV kanununun 12. maddesinde yer alan “ÖTV (III) sayılı listedeki mallar için belirtilen asgari maktu vergi tutarlarının ocak ve temmuz aylarında, TÜİK tarafından ilan edilen üretici fiyat endeksinde son 6 ayda meydana gelen değişim oranında, bu değişimin ilanı gününden geçerli olmak üzere yeniden belirlenmiş sayılacağına” yönelik hükmünün Temmuz-Aralık dönemi için uygulanmamasına karar verilmişti.

Fakat bu sefer Ocak ayı öncesinde böyle bir karar yayımlanmadı. İlgili kararın yayımlanması durumunda Ocak-Haziran dönemi için belirlenen yüzde 47,4’lük artışta düzenlemeye gidilmesi olasılık dahilinde. Böyle bir karar alınmaması durumunda ise bu artış oranı geçerli olacak.

Paylaşın

Tütün Ve İçki Satış Belgelerine Yeni Yıl Zammı

Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğe göre tütün mamulleri ve alkollü içkiler için toptan ve perakende satış belgelerine zam yapıldı. Tütün mamulleri ve alkollü içkiler için toptan satış belge bedeli 2022’de 12 bin 925 lira olacak.

Tarım ve Orman Bakanlığının, “Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 15. Maddesinin Uygulanması ile İlgili Tebliğ”i, Resmi Gazete’nin bugünkü 2. mükerrer sayısında yayımlandı. Uygulama, 1 Ocak 2022’de yürürlüğe girecek.

Perakende satış 665 liraya yükseldi

Perakende satış belgelerinin bedeli ise il merkezlerinde veya büyükşehir belediyesi sınırları içinde 665 lira, ilçe merkezlerinde 440 lira, diğer mahallerde 160 lira olarak uygulanacak.

Açık içki satış belgeleri için il merkezlerinde veya büyükşehir belediyesi sınırları içinde 2 bin 775 lira, diğer mahallerde 1065 lira bedel ödenecek.

Tütün belgelerine de zam

Nargilelik tütün mamulü sunum uygunluk belgeleri de il merkezlerinde veya büyükşehir belediyesi sınırları içinde 6 bin 750 lira diğer mahallerde 6 bin 200 lira bedelle alınabilecek.

“Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 22, 23 ve 26. Maddelerinin Uygulanması ile İlgili Tebliğ” de Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı.

Tebliğle, gelecek yıl uygulanacak tesis kurma ve faaliyet uygunluk belgeleriyle tütün ticareti yetki belgesi ve vize bedelleri belirlendi.

Buna göre, tütün işleme tesisi kurma uygunluk belgesi 98 bin 510 lira, tütün işleme tesisi faaliyet uygunluk belgesi, 197 bin 20 lira tütün ticareti yetki belgesi 98 bin 510 lira bedelle alınabilecek.

Tesis kurma belge ücretleri

Bakanlığın bir diğer tebliğiyle de 2022’de uygulanacak tütün tesisi kurma, proje tadilatı uygunluk belgesi ve bandrol satış hizmet bedelleri belirlendi.

Buna göre, tesis kurma uygunluk belgesi karşılığında sigara üretimi tesisleri için her 100 milyon sigara üretim kapasitesi başına 33 bin 108 lira, diğer tütün mamulleri için her 1 tonluk üretim kapasitesi başına 393 lira alınacak.

Proje tadilatı uygunluk belgesi bedeli de sigara üretim tesislerinde her 100 milyon adetlik sigara üretim kapasitesi artışına neden olan proje değişiklikleri için 33 bin 108 lira, diğer tütün mamulleri üretim tesislerinde ise her 1 tonluk kapasite artışına neden olan proje değişiklikleri için 393 lira olacak.

Bandrollerin her 1000 adedi için basım maliyeti hariç satış hizmet bedeli olarak 6,16 lira tahsil edilecek.

Puro ithalatı yetki belgesi

Puro ve sigarillo ithalatı yetki belgesi için 192 bin 343 lira, söz konusu yetki belgelerinin yıllık süre uzatımı için 16 bin 138 lira ödenecek.

Tesis kurma uygunluk belgesi için makaron üretim tesislerinde her 100 milyon makaron üretim kapasitesi başına 33 bin 108 lira, proje tadilatı uygunluk belgesi için makaron üretim tesislerinde her 100 milyon adetlik makaron üretim kapasitesi artışına neden olan proje değişiklikleri için 6 bin 195 lira, her bir piyasaya arz uygunluk belgesi için de 6 bin 210 lira ödenmesi gerekecek.

Makaron ithalatı uygunluk belgesi için 6 bin 210 lira, bandrollerin her 1000 adedi için basım maliyeti hariç satış hizmet bedeli olarak da 31,08 lira alınacak.

Sigara kağıdı hizmet bedeli

Yaprak sigara kağıdı üretimi ve ticaretinde tesis kurma uygunluk belgesi bedeli, üretim tesisleri için her 100 milyon adet yaprak sigara kağıdı üretim kapasitesi başına veya proje tadilatı uygunluk belgesi karşılığında her 100 milyon kağıt üretim kapasitesi artışına neden olan proje değişiklikleri için 17 bin 400 lira olacak.

Piyasaya arz uygunluk belgesi karşılığında bu hizmetler için her bir belgesinden 6 bin 210 lira, yaprak sigara kağıdı ithalatı uygunluk belgesi için 6 bin 210 lira ödenecek. Her 1000 adet yaprak sigara kağıdı için satış hizmet bedeli 1,28 lira alınacak.

(Kaynak: bianet)

Paylaşın