Dünyada genelinde en ölümcül kanser türleri arasında yer alan pankreas kanserinin semptomları fark edilmezse, erken teşhisi ve dolayısıyla tedavisi oldukça zordur. Ancak yapay zeka, hastaların sağlık kayıtlarını değerlendirerek pankreas kanseri riskini önceden başarıyla tahmin etti.
Erken evrelerde pankreas kanseri teşhisi konan hastaların büyük bir bölümü erken teşhisle birlikte başlayan tedaviyle hayatta kalıyor. Sağlık uzmanları, yapay zekanın önümüzdeki günlerde kanser teşhisi ve tedavisinde devrim niteliğinde pek çok değişiklik getirebileceğini söylüyor.
Nature Medicine dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, potansiyel pankreas kanseri vakalarının yapay zeka tabanlı bir popülasyon taraması kullanılarak tespit edilebileceğini gösterdi.
Popülasyon taraması, tıp uzmanlarının bir grup insan arasında bulunan belirli bir özelliğin yaygınlığına bakmak için genetik testler veya benzer yöntemler uygulamasıdır. Belirli hastalıkların belirli bir biyobelirtecinin belirlenmesine yardımcı olabilir.
“Uzun bir yol kat edebilir”
Harvard Tıp Fakültesi profesörlerinden çalışma danışmanı Chris Sander, açıklamasında, “Klinisyenlerin her gün karşılaştığı en önemli kararlardan biri, kimin bir hastalık için yüksek risk altında olduğu ve kimin daha ileri testlerden yararlanacağıdır; bu da kendi risklerini taşıyan daha invaziv ve daha pahalı prosedürler anlamına gelebilir.
Pankreas kanseri açısından en yüksek risk altında olan ve daha ileri testlerden en fazla fayda sağlayacak kişileri belirleyebilecek bir yapay zeka aracı, klinik karar verme sürecini iyileştirme yolunda uzun bir yol kat edebilir.” dedi.
Teknoloji henüz çok yeni
Çalışmada araştırmacılar, Danimarka ve ABD’den 9 milyon hastadan elde edilen klinik verilere bir yapay zeka algoritması uyguladı.
Yapay zeka öğrenme modellerini, hasta verilerindeki tanı kodlarını okuyabilecek ve bunları pankreas kanserine bağlayabilecek şekilde eğittiler.
Araştırmacılar, farklı zamanlarda (altı ay, bir yıl, iki yıl ve üç yıl) potansiyel tanı için YZ modellerinin farklı versiyonlarını denediler ve yöntemlerinin “kimin pankreas kanseri geliştireceğini tahmin etmede, hastalık insidansının mevcut nüfus genelindeki tahminlerinden önemli ölçüde daha doğru” olduğunu buldular.
Ancak bu teknoloji henüz ilk aşamalarında ve daha pek çok testten geçmesi gerekiyor.
Çalışma Harvard Tıp Okulu, Kopenhag Üniversitesi, VA Boston Sağlık Sistemi, Dana-Farber Kanser Enstitüsü ve Harvard TH Chan Halk Sağlığı Okulu’ndaki araştırmacılar tarafından yürütüldü.
