Muğla: Fethiye, Telmessos Tiyatrosu

Telmessos Tiyatrosu; Muğla’nın Fethiye İlçesi, Karagözler Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Antik çağda Telmessos kahinler kenti olarak ünlüymüş. Erken Roma döneminde inşa edilmiş olan tiyatro M.S 2. yy’da onarım görmüştür. Tiyatronun orijinalinde 6.000 kişi kapasiteli olduğu ve arena olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır. Günümüzde tiyatroda 2000-2500 kişi oturabilmektedir.

Fethiye İskelesinin yanında bulunan telmessos antik tiyatrosu 1993 yılında müze müdürlüğü başkanlığında yapılan kazılarla ortaya çıkarılmıştır. MS 2yy Roma dönemi esri olduğu sanılan Tiyatronun 5 bin kişilik olduğu sanılıyor. Günümüzde 1500 kişilik kullanım alanı ile çeşitli kültürel etkinliklerde kullanılmaktadır.

Paylaşın

Muğla: Fethiye, Araxa

Araxa; Muğla’nın Fethiye İlçesi, Ören Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür. 

Kent adı yazıtlardan belirlenmiştir. 1946 yılında Ören’de bir vatandaş, Orthagoras adlı ünlü bir vatandaşın kamu hizmetlerini gösteren Araxa halkının bir bildirisini buluncaya kadar kent hakkında bir şey bilinmiyordu.

Yazıttan MÖ 2.yy da Araxa’nın Bubon ve sonra da ülkeyi yağma eden ve birçok yurttaşı  esir alıp götüren Cibyra ile savaşa tutuştuğu yazılı idi. Orthagoras durumu anlatmak üzere elçi olarak Likya Birliğine gönderilir. Tlos ve Xanthos’taki zorbaca başkaldırılar döneminde Orthagoras, birlik ordusunda başarıyla savaşır.

Likyalılar ve Telmessos arasındaki çatışmada da aynı başarıyı gösterir. Araxa’nın komşusu olan Orloanda’nın birliğe katılmasında büyük rol oynar. Ve daha sonraları da Roma’dan gönderilen elçilerle görüşmeleri Orthagoras sürdürür.

Araxa’da büyük bir yapıdan bazı kalıntılara rastlanmaktadır. Bu yapının bir duvarı 3 metre yüksekliğe ulaşmaktadır. Taşlar poligonal ve yer yer dörtgen biçimli ve ustalıkla işlenmiştir. Hayli alçak olan akropol tepesinde, köye bakan yüzünün doruktan az aşağısında, masif bir duvar göze çarpar.

Aşağıda çay kenarında birçok Gotik lahit mezar kapağı göze çarpar. Yazıları okunamaz durumdadır ancak aralarında en ilginçleri, köyden bir mil kadar batıda yol kenarındaki alçak bir tepeciğin dibindeki kayaya oyulmuş bir düzine kadar mezardır.

Paylaşın

Muğla: Datça, Apollon Kutsal Alanı

Apollon Kutsal Alanı; Muğla’nın Datça İlçesi, Emercik Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür. 

Apollon Kutsal Alanı, 1998-2006 yılları arasında T.C. Kültür Bakanlığı adına, Orta Doğu Teknik Üniversitesi tarafından Alman Bilimsel Araştırma Kurumu ile işbirliğinde ve Gerda-Henkel Vakfı’nın katkılarıyla Marmaris Müze Müdürlüğü Başkanlığında Kurtarma kazısı gerçekleştirilmiştir.

Kutsal Alan’daki kazılar Yukarı Teras, Hellenistik Dor Tapınağı ve Aşağı Teras’ta yoğunlaşmıştır. antik yazar Herodotos’un eserinde Dorların toplanarak Apollon adına düzenledikleri ritüellerin yapıldığı yer olarak bahsedilen Triopion için uygun bir konumda yer almaktadır. Yukarı Teras’taki çalışmalar yüzeyde görülen dorik mimari elemanlara ait yapılanmanın anlaşılmasına yönelik olarak yürütülmüştür.

1999 yılında Yukarı Teras’ta yapılan kazılarda Erken Bizans dönemine ait bir Büyük Bazilika ortaya çıkarılmıştır. Bazilika orijinalde 20.3m x 14m boyutlarında, üç nefli bir plana sahiptir. Doğusunda içten yuvarlak, dıştan beş cepheli bir apsisi, batısında ise bir narteksi vardır. Orta Bizans Çağı’nda Bazilika, orta nef bölümünde 9.95m x 4.40m boyutlarında küçük bir kiliseye dönüştürülerek büyük değişikliğe uğramıştır.

Çalışmaların ikinci önemli amacı olarak, 1998 yılında güney cephesi açılmaya başlanan Hellenistik Anıtsal Yapı tümüyle kazılmıştır. Hellenistik Anıtsal Yapı’nın peripteros planlı, 611 sütunlu bir stylobatı ve üç krepisten oluşan bir krepidoması bulunan geleneksel bir dor tapınağı olduğu anlaşılmıştır. Alt Teras’ta yapılan çalışmalarda, Anıtsal Yapı’nın güney temenos duvarı ile ilişki kurulmasına olanak veren ve Kutsal Alan’ın kuruluş aşamasından itibaren stratigrafik bulguların elde edilmesinde önemli sonuçlar sağlanmıştır.

Kazı sonuçları, ele geçen zengin buluntular ile Apollon Kutsal Alanı’nın Datça Yarımadası arkeolojisi için ne kadar önemli olduğunu göstermiştir. Alt teras, en azından Geç Geometrik dönemden itibaren, özellikle Arkaik Çağ süresince törensel gezinme düzlemi olarak adak sunma faaliyetleri için yoğun biçimde kullanıldığı anlaşılmaktadır.

Arkeolojik verilerin ilk sonuçlarına göre, Kutsal Alan’ın  İ.Ö. 4. yüzyıl yapılaşma faaliyetlerine kadar Klasik Çağ boyunca terkedilmiş olması ilginçtir. Kazı sonuçları, özellikle alt terasta yapılan kazılarda ele geçen buluntular ile Emecik/Sarıliman Kutsal Alanı’nın İ.Ö. 6. yüzyıl sonlarına kadar denizaşırı bir öneme sahip olduğunu göstermiştir.

Buluntular, Mısır, Fenike, Etrüsk kökenli ithal malların tanımladığı geniş hinterlandı kadar, şimdiye kadar Doğu Yunan üretimi olarak bilinen ancak Knidos malı olduğu kesinleşen kireç taşı ve pişmiş toprak figürinler ile çanak-çömlek örneklerini zengin bir çeşitlilik ile sergilemesi bakımından da dikkat çekicidir. Kutsal Alan’da ele geçen epigrafik veriler ve adak eşyası oldukları anlaşılan değerli arkeolojik eserlerin gösterdiği özellikler Arkaik Çağ Emecik Kutsal Alanı’nın Apollon ile ilişkilendirilmesi gerektiğini kanıtlamaktadır.

Paylaşın

Muğla: Dalaman (Atatürk) Köprüsü

Dalaman (Atatürk) Köprüsü; Muğla’nın Dalaman İlçesi, Dalaman Çayı üzerine yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

14 Ekim 1934’te Atatürk ‘ün emri ve Başbakan İsmet İnönü ‘nün talimatıyla yaptırılmıştır. Köprünün yapımı 8 Haziran 1936 tarihinde tamamen bitirilmiştir.

3.00 metresi araçlara ait  olmak üzere toplam genişliği  4.10 metre olan köprünün toplam uzunluğu 105 metredir.

Kenarayaklarda zemin kil ve orta ayaklarda kum ve çakıldan ibarettir. Bütün temellerde kazı betonarme açık keson ile yapılmıştır. Kenar ayaklarda kesonlar kolaylıkla inmiştir.

Orta ayaklarda fazla miktarda su geldiğinden kesonlar çok zorlukla indirilebilmiş hatta Muğla orta ayağı suları yenmek mümkün olmadığından projeden 0.80 metre yukarıda bırakılarak kuvvetli bir anroşmanla oyulmaya karşı korunmuştur.

 

Paylaşın

Muğla: Dalaman, Antik Demirciler Çarşısı

Antik Demirciler Çarşısı; Muğla’nın Dalaman İlçesi, Gürköy – Değirmenyakası mahallesinin kuzeyinde yer almaktadır. 

Dalaman Gürköy yolunu takip ederek 30 dakikalık yürüme sonrası çarşıya ulaşabilirsiniz.

13. yy sonlarında Rumlar tarafından yapılıp işletilmiştir. Halk arasında Demirci Çarşısı adı verilen yerde, demir parçaları ,çekiç ve örs kalıntıları ile körük parçalarına rastlanır.

O dönemde ovada bol bulunan karaağaçları işlemek ve kerestelerini deniz ötesi devletlere satmak amacıyla kurulduğu söylenir.

Bir rivayete göre ;dükkandan çıkan çekiç ve örs sesleri ile dövülen demirlerden çıkan kıvılcımlar uzak köylerden duyulur ve görünürmüş.

Paylaşın

Muğla: Bodrum, Mausoleion Anıt Müzesi

Mausoleion Anıt Müzesi; Muğla’nın Bodrum İlçesi, Turgutreis Caddesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Kolonlarıyla Yunan mimarisini, piramit şeklindeki çatısıyla da Mısır mimarisini birleştiren, oldukça büyük boyutlardaki mezar yapısıdır. Bu öneminden dolayı kendinden sonra gelen, aynı stildeki tüm yapılara mozole denmiştir.

Bu eser İon düzeninde 36 sütunun süslediği orijinali 46 metre yüksekliğinde olan ve tepesinde bir zafer arabası bulunan 21 basamaklı bir piramidin taçlandırdığı dev bir anıt mezardır. M.S. 13 yüzyıla kadar korunan antik mezar önce bir depremle yıkılmış daha sonrada taşları Bodrum Kalesinin yapımında kullanılmıştır.

Ayrıca bu mezara ait birçok kabartma ve heykeller 1856 yılında İngiliz Arkeolog C. Newton tarafından British Museum’a götürülmüştür. Bu yüzden bu anıta ait eserlerin çoğu British Museum‘da, ancak çok az bir kısmı Bodrum’da sergilenmektedir.

Paylaşın

Muğla: Bodrum, Su Sarnıçları

Su Sarnıçları; Muğla’nın Bodrum İlçesi, Gümbet Beldesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

‘Gümbet’ diye adlandırılan dairesel formlu, kubbeli özel bir yapıya sahip sarnıçlar, Bodrum için bir simge niteliğindedir. Yağmur sularının toplandığı sarnıçlar, su ihtiyacını karşılamada kullanılmıştır. Zamanın ileri gelenleri tarafından kendi adlarına inşa edilmişlerdir.

Sarnıçlar su bulunmayan yerlerde, yağmur suyunu depolayıp kullanılmak üzere yapılan yapılardır. Yarımadanın hemen tamamında Osmanlılar tarafından yapılan ve bugün ‘Gümbet’ olarak tanımlanan sarnıçlar görülür. Bodrumun ‘Gümbet’ beldesi adını buradan almıştır.

Paylaşın

Muğla: Bodrum, Yel Değirmenleri

Muğla’nın Bodrum ve Milas ilçelerinde sıkça görülen yel değirmenleri kesme veya moloz taştan silindirik gövdeli olarak yapılmışlardır. Değirmenin üzeri ahşap konik bir çatı ile örtülmüştür.

Bodrum’daki yel değirmenleri ilk defa 1850’li yıllarda, bol rüzgâr alan tepelerde yapılmıştır. Ana duvarlar genellikle beyaz badana ile sıvanmış, bazen de taş gövdesi olduğu gibi bırakılmıştır. Yel değirmenlerinin içerisine yuvarlak kemerli basit bir kapıdan girilmektedir.

Duvarlardaki küçük boyutlu mazgal pencerelerle içerisi aydınlatılmıştır. Ayrıca içeride ahşap katlar yapılmış ve zemine değirmen taşı ile buğdayı öğüten mekanizma yerleştirilmiştir. Bazı örneklerde de değirmenin yanında veya içerisinde un depoları da bulunmaktadır.

Tarihi kaynaklara göre ilk yel değirmeni MS.644 yılına tarihlenen İran-Afganistan sınırındaki Seistan’da görülmüştür. Bunun ardından MS.750-850 yıllarında Çin’de pirinç tarlalarının sulanması amacıyla kullanılmıştır.

Sonraki yıllarda da doğuda ortaya çıkan yel değirmenleri, batıda geliştirilmiş ve bu değirmenler yatay eksenli bir konuma getirilmiştir. Tarihteki ilk yatay eksenli yel değirmeni Normandiya Krallığı zamanında XII.yüzyılın sonlarına doğru yapılmıştır.

Kule tipi yel değirmenleri ise Akdeniz yöresinde yoğun biçimde yapılmıştır. Daha sonraki yıllarda rüzgâr elektiriği de Danimarkalı Prof.Paul la Cour tarafından 1891 yılında yel değirmeninden yararlanarak üretilmiştir.

Paylaşın

Muğla: Bodrum, Salmakis (Bardakçı) Koyu

Salmakis (Bardakçı) Koyu; Muğla’nın Bodrum İlçesi, Eskiçeşme Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Bardakçı Koyu’nda yapılmakta olan bir askeri inşaat sırasında ortaya çıkan Roma dönemine ait duvar ve mozaik zemin kalıntıları arasında bir yazıt bulunmuştur.

Yazıttaki metnin “Afrodit’in gurur duyduğu Halikarnassos’ta doğan ünlü yazarları” anlatan Helenistik bir şiire ait olduğu ortaya çıkartılmıştır. (Aphrodite ve Hermes Tapınağı ile Salmakis Çeşmesi)

Bardakçı Koyu’nda deniz seviyesinin altında bulunan bu yapıtlara ilişkin henüz bir kazı çalışması yapılmamıştır.

 

Paylaşın

Muğla: Bodrum, Deniz Müzesi

Deniz Müzesi; Muğla’nın Bodrum İlçesi, Çarşı Mahallesi, Nazım Hikmet Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

İlk kez 2010 yılı ekim ayında Bodrum Yat Festivali kapsamında Bodrum kalesi önünde kurulan 144 m² çadır içinde Bodrum’un değerlerini özetle anlatan bir kurgu, özenle yapılmış 18 adet “Bodrum tipi” tekne modelinin sunulduğu bir sergileme ile başlamıştır.

Bodrum Ticaret Odası’nın proje liderliği ve Bodrum Belediyesi’nin önemli katkılarıyla ilerleyen proje Müze Projesi Tanıtım Sergileri olarak yer almış, Bodrum merkezinde bulunan eski bedesten binasının müze olarak tahsis edilmesiyle 15 Ekim 2011 tarihinde halkın hizmetine açılmıştır.

Bodrum’da bölgenin ekonomik, sosyal ve kültürel hayatında önemli bir yere sahip olan değerleri “Bodrum tipi” teknelerin orijinallerine sadık modellerinin Bodrumlu büyük usta Ali Kemal Denizaslanı tarafından yapılmasıyla başlayan projede şu anda 48 adet model tekne sergilenmektedir.

Müzenin üst katında ayrılan özel bölümde, 23 Aralık 2011 tarihi itibariyle ziyarete açılan, Hasan Güleşçi’nin yaklaşık 40 yıllık bir zaman diliminde dünyanın çeşitli bölgelerinden toplanarak oluşturduğu çok değerli ve zengin (168 aileye ait 6.000’e yakın deniz kabuğu) “Hasan Güleşçi Deniz Kabukları Koleksiyonu” sunulmaktadır.

“Cevat Şakir Kabaağaçlı Koleksiyonu” kısmında, Kabaağaçlı’nın aile ağacı ile başlayan bilgilendirme ile bebekliği, aile albümünden seçilmiş özel fotoğraflarıyla yaşamından kareler, tarihi belgeler ile kendi kaleminden yazdığı yazıları, çizdiği resimleri ve kişisel eşyaları sergilenmektedir.

Paylaşın