Kasık bölgesine yakın karın bölgesinde oluşan bir rahatsızlık olan Kasık Fıtığı, karın içi organlarından birinin, çoğunlukla bağırsağın bir kısmının, kasık kısmında yer alan karın zarı duvarının zayıf bir noktasından dışa doğru cilt altından çıkmasıdır.
Başlangıçta ayakta, hapşırınca, öksürünce, ıkınma ve zorlanma ile karın içi basıncın artmasına bağlı olarak kasık bölgesinde görünür olan fıtık, kişi yattığında görünmez olur. Ancak tedavi edilmemesi durumunda fıtık genişleyerek şişlik artar. Beslenme ve diyet, egzersiz ya da ilaç yardımıyla zaman içinde kendi kendine iyileşmez. Toplumda yaklaşık olarak her 10 erkekten birinde görülen kasık fıtığının üç tipi bulunur: Direkt herni, indirekt herni ve femoral herni.
Nedenleri;
Kasık fıtığı doğuştan olabileceği gibi sonradan da oluşabilir. Genellikle farklı durumlara bağlı olarak vücudun aşırı zorlanması ile ortaya çıkan kasık fıtıklarının tek ve net bir nedeni olmayabilir.
- Şişmanlık
- Kabızlık
- Ağır yük kaldırma
- Şiddetli öksürük
- Hamilelik
- Karın içi tümörleri
- Prematüre doğmak
- Prostat hastalıkları
- Aşırı egzersiz
- Sigara kullanımı
- Daha önce fıtık ameliyatı geçirmiş olmak
- Kronik kabızlık
- Kalıtımsal nedenler
- Bağ dokularının zayıflaması
- Travmalar
- Karın kaslarını zorlayıcı hareketler fıtık oluşumuna yol açabilir
Kasık fıtığının en çok erkeklerde görülmesinin sebebi ise erkeklerin kasık kanalının doğumsal olarak kadınlara göre daha zayıf olmasıdır. Normal şartlarda testisler doğumdan sonra kasık kanalından testis torbasına doğru aşağıya iner ve kanal kapanır. Kapanmadığı veya zayıf olduğu durumlarda ise fıtık meydana gelebilir.
Kasık fıtığı türleri nelerdir?
- Direkt İnguinal Herni: Bu tür fıtık, doğrudan karın duvarından çıkarak oluşur. %40 oranında iki taraflı meydana gelir. Genellikle kaslardaki zayıflama sonucu ileri yaşlarda gözlemlenir. Görünümü yarım aya benzer ve çok büyük değildir. İnguinal kanalından çıkmaz ve karın içine el ile itilebilir
- Femoral Herni: Daha çok kadınlarda görülen fıtık türüdür. Kasık bölgesinde yer alan ve bacağa giden ana damarlar, femoral ring adlı dar ve yaklaşık 2 cm uzunluğunda bir açıklıktan geçer. Daha çok hamilelik ve fiziksel zorlama sonucunda meydana gelir
- İndirekt İnguinal Herni: En sık görülen kasık türüdür, inguinal kanalın içinden çıkar. Erkeklerde kadınlara oranla 10 kat daha fazla gözlemlenir. Genellikle doğuştan meydana gelir
Belirtileri;
Bazı fıtıklar, rutin kontroller esnasında fark edilir ve herhangi bir yakınmaya yol açmaz. Kasık fıtıkları akut olarak belirti göstermese de genellikle kasık bölgesinde şişlik ya da kabarıklık ile karakterizedir. Kişi genellikle kasığında gevşeme ve sonrasında ağrı hisseder. Yumuşak ve içe bastırılabilir durumdaki bu şişlikler, karın içi basıncın arttığı durumlarda görünür ve kişi yattığında yok olur.
Şişlik üzerinde yanma ve ağrı hissi olabilir. Ağır kaldırma esnasında basınç hissi, rahatsızlık ve acı hissedilir. Yemeklerden sonra ağrı hissedilebilir ve bazı durumlarda kabızlığa yol açabilir. Bazı tiplerinde fıtık testis torbasına iner ve bu bölgede şişlik görülür. Çoğu zaman tanısı fizik muayene ile konulsa da bazı durumlarda hekim tarafında kasık ultrasonu istenir.
Tanısı;
Genellikle sadece muayene sonucu fıtık teşhisi konulur. Bazen çok küçük fıtıklarda ultrasonografi yardımıyla da teşhis konulabilir.
Tedavisi;
Tek tedavi ameliyatla onarılmasıdır. Kasık fıtığı, tanı konulduğunda ameliyat edilmelidir. Tedavi için beklenmesi gereken bir yaş sınırı yoktur. Operasyona engel bir durum yoksa doğumdan itibaren görüldüğü zaman yapılmalıdır. İlaç tedavisi veya kendiliğinden iyileşmesi söz konusu değildir. Fıtık bağı benzeri uygulamaların günümüzde yeri yoktur.
Cerrahi tedavi öncesi iyi bir öykü alımı(geçirilmiş hastalıklar, kanama eğilimi ve ailede genel anestezi alanlarla ilgili bilgiler) ve tam kan sayımı hazırlık için yeterlidir. Operasyon günübirlik cerrahi(daysurgery) tarzında yapılır. Operasyondan kısa bir süre önce hastaneye yatırılan hastalar operasyondan 3 saat sonra evine gönderilir.
Ameliyat edilmeyen kasık fıtıkları boğulma riski taşırlar. Bu olasılık ilk aylarda en yüksek olup, 6 aydan küçük bebeklerde % 60’a kadar ulaşabildiği bildirilmektedir. Yerine tekrar yerleştirilemeyen boğulmuş fıtıklarda acilen ameliyat gereklidir. Bu olgulara müdahale edilmediğinde, barsak tıkanıklığı belirtileri(kusma, karın şişliği, gaita yapamama, düşkünlük ve ağrı); etkilenen barsak parçasında ya da testisin damarları ve sperm yolunda beslenme bozukluğu sonucu hasar ve testis kaybı meydana gelebilmektedir. Aynı durum, fıtık kesesi içinde yumurtalığı bulunan kızlarda, yumurtalık için de geçerlidir.
Kasık fıtığının riskleri nelerdir?
Kasık fıtığı, oluşumunda rol oynayan iç organların dışa sarkması ve sıkışması sonucu hayatı tehdit edecek boyutlara ulaşabilir. Bu risk çoğunlukla fıtığın boğulması sonucu oluşur. Sıkışmış fıtıklarda önceleri yumuşak olan kubbe şeklindeki çıkıntı, gergin, ağrılı ve yatınca küçülmeyen bir hâl alır. Sıkışan organ yeteri kadar kan ile beslenemediği için kangren oluşumuna, delinmeye ya da karın içi zarının iltihaplanması olarak bilinen peritoniteye sebep olabilir. Boğulmuş fıtık mutlaka acil olarak opere edilmesi gereken bir durumdur.
Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
