Temel olarak piyasada satın alabileceğiniz her bilgisayar, akıllı telefon ve oyun konsolunun ortak bir noktası vardır: hepsinin uygulamaları çalıştırmak ve temel görevleri yapmak için bir işletim sistemine (OS) ihtiyacı vardır.
Bilgisayarlara gelince, en popüler seçenekler Microsoft’un Windows’u ve Apple’ın MacOS’udur. Google’ın Chrome OS’u da daha ucuz dizüstü bilgisayarlar pazarına girmiş durumda. Ayrıca, açık kaynaklı olan ve çok sayıda kullanıcı özelleştirme seçeneği sunan Linux da var. Tüm bu işletim sistemleri bilgisayarların çalışması için olmazsa olmazdır, işletim sistemi kurulu olmadığında bir bilgisayar nasıl görünür?
Buna girmeden önce, işletim sisteminin tam olarak ne yaptığını açıklığa kavuşturalım. Bir işletim sistemi temel olarak bilgisayarın genel yüklenicisidir. Programlar açıkken, işletim sistemi hepsini denetler, ihtiyaç duydukları şeyleri iletir ve hepsine çalışabilecekleri ortak bir dil sağlar.
İşletim sisteminin yaptığı ve muhtemelen sizin bilmediğiniz birkaç şey daha var. Örneğin, belleğin nasıl yöneteceğine karar verecek olan işletim sistemidir (sadece sabit disk değil). Ayrıca bilgisayarın tek kullanıcılı, çoklu görevli bir işletim sistemi olduğunu unutmayın. Bu, yalnızca bir işlemci olduğu ancak aynı anda birçok programı çalıştırabileceği anlamına gelir.
Dosya indirirken, müzik dinlerken, bilgisayarınız bunları aynı anda yapıyormuş gibi görünür. Gerçekte, bilgisayar işlemler arasında son derece yüksek hızlarda geçiş yapar, o kadar yüksek ki, fark etmezsiniz.
Yani aslında işletim sistemi CPU’nun aynı anda tek bir şeyle ilgilenmesini sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Ancak bir bilgisayar olduğu ve telaşlı bir sekreter olmadığı için, kullanıcının farkına bile varmayacağı kadar hızlı çoklu görev yapabilir. Çok çekirdekli CPU’ların benimsenmesiyle, işlemciler artık aynı anda dört, altı veya daha fazla görevi yerine getirebilir. Ancak, işletim sistemi hala bu görevlerden hangisinin önceliğe sahip olduğuna karar vermekten sorumludur.
İşletim sisteminin nasıl çalıştığına dair birkaç şey öğrendiğimize göre, şimdi işletim sistemi olmayan bir bilgisayarın nasıl görüneceğine bakalım.
En eski bilgisayarların işletim sistemleri yoktu; bir programla görevlendirilmiş devasa makinelerdi. Bu nedenle, işletim sistemlerine ihtiyaç duymuyorlardı. Peki bBir işletim sistemi yoksa, bilgisayarın herhangi bir şey yapmasını sağlayabilir misiniz?
Evet. Bilgisayarı çalıştırmak için standart bir işletim sistemi olmadan, bilgisayara tam olarak ne yapması gerektiğini söylemesi gereken kod (veya programlar) yazma pozisyonuna getirilirsiniz.
Yani, bir işlem programında bir belge hazırlamak istiyorsanız, bilgisayarınıza klavyenizde bastığınız her karaktere yanıt vermesini söyleyen sıfırdan bir kod oluşturmanız, daha sonra, bilgisayara bu yanıtların ekrana nasıl çevrilmesi gerektiğini söyleyen başka bir kod yazmanız gerekir.
Kelime işlem programınızın sahip olduğu her bir seçeneği veya olasılığı düşünün. Bunların her biri için doğrudan sabit diskinize kod yazmanız gerekir.
Bir işletim sistemi olmadığında, bilgisayarınız BIOS (Temel Giriş/Çıkış Sistemi) olarak bilinen küçük bir aygıt yazılımı parçası kullanarak önyükleme yapacaktır. BIOS, saati sıfırlama, voltaj düzenleme veya sistem hatalarını teşhis etme gibi çok basit özellikleri yönetir. En kullanışlı işlevi, uygun işletim sistemini önyüklemek için yüklü bir disk seçme özelliğidir, bu nedenle kelime işleme veya WEB’de gezinme gibi karmaşık görevleri yerine getiremeyecektir.
Bir işletim sistemi olmadan bilgisayarınız yalnızca bir program çalıştırabilir. Nokta. Bir belge oluşturabilirdiniz. Kaydedebilirdiniz. Yazdırabilirdiniz. Ancak bu belgeye bakıp masaüstünüzde bir saat çalıştıramazdınız. Bir işletim sisteminiz yoksa, aynı anda yalnızca bir işlem yapmak zorunda kalırdınız.
