Anaksimenes Kimdir? Öğretileri
MÖ 6. yüzyılda yaşayan Anaksimenes (Anaximenes), Milet Okulu’nun önemli üyelerinden biridir. Anaksimenes, Thales ve Anaksimandros’un öğrencisi ya da takipçisi olarak kabul edilir.
Haber Merkezi / Anaksimenes, evrenin temel yapısını ve doğasını anlamaya çalışan ilk filozoflardan biridir.
Anaksimenes’in öğretileri
Evrenin Temel Maddesi: Hava Anaksimenes, evrendeki her şeyin temel maddesinin hava olduğunu öne sürmüştür. Ona göre hava, evrenin ana yapı taşıdır ve her şey havadan türemiştir. Hava, yoğunlaşma ve seyrelme süreçleriyle farklı maddelere dönüşür:
Yoğunlaşma: Hava sıkıştığında su, daha fazla sıkıştığında ise toprak ve taş gibi katı maddeler oluşur.
Seyrelme: Hava inceldiğinde ateş gibi daha hafif maddelere dönüşür.
Bu görüş, evrendeki çeşitliliğin tek bir kaynaktan nasıl oluştuğunu açıklamaya çalışır.
Evrenin düzeni ve süreçleri: Anaksimenes, evrenin bir düzen içinde işlediğini ve bu düzenin hava tarafından sürdürüldüğünü düşünüyordu. Hava, hem fiziksel hem de yaşamın kaynağı olarak görülüyordu.
Örneğin, insan ruhunun (psykhe) de hava olduğunu savunmuş ve havanın canlılık için gerekli olduğunu belirtmiştir.
Astronomik görüşler: Anaksimenes, gök cisimlerinin hava tarafından taşındığını ve düz bir dünya üzerinde döndüğünü düşünüyordu. Yıldızların, güneşin ve ayın ateşten oluştuğunu, ancak havanın etkisiyle göründüğünü öne sürmüştür.
Doğal fenomenlerin açıklaması: Depremler, yıldırım, gök gürültüsü gibi doğal olayları da hava hareketleriyle açıklamaya çalışmıştır.
Anaksimenes’in öğretileri, evrenin tek bir maddeden oluştuğunu savunan monist bir felsefenin parçasıdır. Onun hava teorisi, önceki filozofların (Thales’in su, Anaksimandros’un apeiron) fikirlerini daha somut bir şekilde geliştirmiştir.
Ayrıca, Anaksimenes’in evrendeki değişimlerin fiziksel süreçlerle açıklanabileceği fikri, bilimsel düşüncenin temellerini atmıştır.
Anaksimenes’in eserleri günümüze ulaşmamıştır, ancak fikirleri Aristoteles, Diogenes Laertios gibi daha sonraki düşünürlerin yazılarında aktarılmıştır.
