Karaman: Ayran Dede Türbesi

Ayran Dede Türbesi; Karaman’ın Ayrancı İlçesi, Yeni Mahallesi, Gündüz Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Efsaneye göre, Yavuz Sultan Selim 1514 yılında İran Seferine giderken Karaman-Ereğli güzergâhından geçerken, Komutanlarından birisi Hilmi Dede ile karşılaşır.

Komutan Hilmi Dede’ye askerinin nerede su içebileceğini sorar. O da evdeki ayranı, taştan oyulmuş bir tasın içine katar, gelir. Bu durumu gören komutan, “ilahi dede, bu kadarcık ayran, koca orduya yeter mi?” der.

Hilmi Dede besmele ile ayranı uzatır. Ayranı bütün asker içtiği halde tükenmez. Sonunda komutan Hilmi Dede’nin ellerine sarılar “Sen Hilmi Dede değil, bilakis, Ayran Dedesin” der.

Bunun üzerine ilçenin adı Ayrancı konmuştur. Bu gün bu zatın kabrinin bulunduğu yer çevrilmiş ve üzeri örtülmüştür.

Paylaşın

Karaman: Kerimüddin Karaman Bey Türbesi

Kerimüddin Karaman Bey Türbesi; Karaman’ın Ermenek İlçesi, Balgusan Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır.

İlçe Merkezi’nden Balgusan Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu taşıma araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

2001 yılında restore edilen türbe, Nurettin Bey’in (Nure Sufi) oğlu olan Kerimüddin Karaman Bey’e aittir. Burası tahminlere göre, cami, imaret ve medreseyi de içine alan geniş bir ma’mure idi.

Ancak günümüzde yalnızca türbe kısmı kalmıştır. Muntazam kesme taştan yapılmış, üzeri kubbeli, beşik tonoz örtülü ve çevresi mezarlıktır. Türbe içinde yer alan mezarlardan birisi Kerimüddin Karaman Bey’e diğer dördü de yakınlarına aittir.

Paylaşın

Karaman: İbrahim Bey Türbesi

İbrahim Bey Türbesi; Karaman’ın Merkez İlçesi, İmaret Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

İbrahim Bey İmaretinin kuzey batı köşesindedir. İmaret Caminin sağ duvarına (Batısına) bitişik olarak yapılmıştır. Türbe dışta bütünüyle kesme taştır. 4 köşe kaide üzerine sekizgen tamburla yükselen, üzerine bir piramit çatı ile örtülü bir yapıdır.

Ortada İbrahim Bey’in, sağda Kasım Bey’in, solda ise Alaaddin Bey’in alçıdan lahitleri bulunmaktadır. İçte kemerler, kemer ayakları ve duvarlar kesme taşla yapılmıştır. Kubbe ve geçiş elemanları sıvanmıştır. Kemer gergileri ve döşeme kaplaması ahşap olup sandukalar alçıdan yapılmışlardır.

Kümbetin içi tümüyle yalındır. Tek süslü elemanlar içteki alçı sandukalardır. Büyük ölçüde tahrip olmuş olan bu sandukalar döneminin en önemli alçı örneklerini oluşturmaktadırlar. Sandukalar üzerinde yazı, geometrik süsler, bitkisel motifler yanı sıra yanlarda kabartma iri çiçek motifleri görülmektedir.

Paylaşın

Karaman: Kızlar Türbesi

Kızlar Türbesi; Karaman’ın Merkez İlçesi, Hamidiye Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Kesme taştan yapılmış olup, Karaman Mezarlığının içindedir. Türbe Karamanoğlu İshak Bey’in kızı adına yaptırılmıştır. Sekizgen planlı yine üstü kubbeli olarak yapılmıştır.

Dış yüzey beyaz ve kırmızımtırak taşların birbirine geçmesi ile dekore edilmiştir. Türbe, giriş yönünde revaklı, sekizgen gövde üstünde sekizgen kasnaklı kubbeyle örtülü bir yapıdır.

Girişin önündeki revakı yıkılmıştır. Türbenin girişi kuzeyde yer almakta diğer asal yönlere büyük dikdörtgen pencerelerle açılmaktadır.

Pencerenin açılmadığı dört ara yöne bakan yüzeylere ise taşlardan düz ve ters zambak motifleri işlenmiştir. Düz söveli, basık yuvarlak kemerli kapının çevresi, dıştan içe doğru düz, dış bükey, iç bükey ve eğimli dört silme kuşağıyla sarılmaktadır.

Paylaşın

Karaman: Kaya Halil Türbesi

Kaya Halil Türbesi; Karaman’ın Merkez İlçesi, Hoca Mahmud Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

II. İbrahim Bey’in başkadısı Kaya Halil adına 1409 yılında yaptırılmıştır. Yapı küçük boyutuyla biblo gibi durmaktadır. Kesme taşın doğal güzelliği içerisinde, mimari biçimin ve elemanların düzeninde süs aranmıştır. Kapının üzerinde bir yazıt yeri görülmektedir.

Doğu cephenin iki köşesi altta pahlanarak üstleri mukarnaslarla süslenmiştir. Doğu cephedeki taşın biri üzerinde, yüzeysel daireler içerisinde çiçek motifleri işlenilmiştir. Pencerelerin önünde düğümlü demir şebekeleri bulunmaktadır.

Kümbetin dikdörtgen planlı olması nedeniyle kubbenin oturtulabilmesi için, doğu ve batı kenarlarda kubbe eteğindeki silme biraz içeride yapılmış, güney ve kuzeyde bir miktar duvarın içine gömülmüştür. Böylece kubbe oval olmaktan bir ölçüde kurtarılmaya çalışılmıştır. Kümbetin içerisinde yan yana iki sanduka bulunmaktadır.

Sandukalardan birinin şahidesi sarıklıdır. Pencereler içte de taş söveli ve sivri kemer alınlıklı yapılmışlardır. Kuzey duvarda bir dolap nişi bulunmaktadır. Kümbetin altında bir cenazelik katından söz edilmekteyse de bunu doğrulayacak herhangi bir buluntu ile karşılaşılmamıştır.

Paylaşın

Karaman: Demir Gömlek Türbesi

Demir Gömlek Türbesi; Karaman’ın Merkez İlçesi, Koçak Dede Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Yapı dış biçimiyle özellik taşımaktadır. Sekizgen gövdenin sekizgen bir kasnakla yükseltilmesi bir yeniliktir. Külahın iyice basıklaşarak kubbeyi anımsatacak biçimde oluşturulması, kubbeli dış örtüye geçişte bir aşama olmaktadır.

Girişin önünde yeralan iki sütunlu ve büyük bir olasılıkla kubbeli revak Osmanlılarla ilişkinin yoğunlaştığını göstermektedir.  Yapının altında cenazelik katı bulunduğuna dair herhangi bir iz bulunmamaktadır. Kümbet bütünüyle kesme taşla inşa edilmiştir. Yalnız içte kubbe kaba yonu taşla örülmüş ve üzerleri badanalanmıştır.

Dışta kubbeyi örten külah,  bugün harçli moloz taş şeklindedir. Büyük bir olasilikla çevredeki diger yapilar gibi, kesme taş kaplamali oldugu düşünülebilir.  Yapı genelde yalındır. Süs, kesme taşin dogal görüntüsü içinde, mimari elemanların düzeninde aranmıştır.

Sekizgen gövdeyi ve kasnağı dış bükey ve iç bükey kavisli taş silmeler sarmakta, kapı ve pencereler ise 45°’lik açılar yapan pahlı silmelerle çerçevelenmiştir. En süslü eleman yapinin girişinde bugün bulunmayan, revak kemeri üzengi taşlaridir. Bunlar mukarnaslarla süslenmişlerdir. Türbe Karamanoğlu Emirlerinden Eminüddin Bey adına yapılmıştır.

(Görseller: evliyalar.net)

Paylaşın

Karaman: Cambaz Kadı Türbesi

Cambaz Kadı Türbesi; Karaman’ın Merkez İlçesi, Fenari Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Cambaz Kadı Türbesi, Karaman Beylerinden II. İbrahim Bey’in kuzenin oğlu Cambaz Kadızade Nasuh Bey’e aittir. Türbenin kitabesi bulunmadığından yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır.

Ancak, türbe yanındaki sıbyan mektebine bitişiktir ve bu mektebin üzerinde de 1529 tarihli bir kitabe bulunmaktadır. Günümüzde bu kitabe Karaman Müzesi’ndedir. Bu sıbyan mektebini de Cambaz Kadızade Nasuh Bey yaptırmıştır.

Türbe kesme taştan kare planlı olup, üzeri sekizgen kasnak üzerine oturmuş yuvarlak taş bir kubbe ile örtülmüştür. Türbe içerisindeki lahit nesih yazılı idi. Türbenin ve sıbyan mektebinin ninileri günümüze gelememiştir.

Paylaşın

Karaman: Alaeddin Bey Türbesi

Alaeddin Bey Türbesi; Karaman’ın Merkez İlçesi, Hisar Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Yıldırım Beyazıt tarafından 1388 yılında Konya’da idam ettirilen Karaman Hükümdarı Alaeddin Bey adına yaptırılmıştır.

Türbeye bitişik olan cami bilinmeyen bir tarihte yıkılarak ortadan kalkmış, son derece bakımsız kalan türbe, zamanla büyük ölçüde tahribe uğramıştır., 1965-1967 yıllarında vakıflar idaresince tamir ettirilmiştir.

Kesme taştan yapılan Alaeddin Bey Türbesi içten ve dıştan on iki cepheli bir gövde ile bunu örten dilimli bir külahtan meydana gelir.

Dış cephenin bir tarafında kalan izlerden evvelce caminin buraya bitişik olduğu anlaşılmaktadır. Hatta türbenin bu bitişik tarafta camiye açılan bir hacet penceresi de (veya kapısı) bulunmaktadır.

Benzeri binaların hepsinde olduğu gibi bu türbede de altta bir cenazelik mahzeni vardır. Çifte merdivenle çıkılan kapı, türbenin en itinalı yapılmış kısmıdır.

Paylaşın

Karaman: Saadettin Ali Bey Mescidi

Saadettin Ali Bey Mescidi; Karaman’ın Merkez İlçesi, İmaret Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Karaman’ın tarihi ve kültürel envanterine bakıldığında kent genelinde hem mimari hem de tarih açısından önemli yapılar olduğu görülmektedir.

Roma ve Bizans döneminde Hıristiyanlığın önemli bir merkezi olan kentte daha sonra Türklerin yerleşmesiyle İslam ön plana çıkmış, Karamanoğulları ve Osmanlı dönemlerinde pek çok cami inşa edilmiştir. Bu camilerden biride Saadettin Ali Bey Mescidi’dir.

Sadettin Ali Bey Mescidi, kitabesinden öğrenildiğine göre, Sultan II.Keykavus zamanında, Ebubekir oğlu Sadettin Ali Bey tarafından 1247 yılında yaptırılmıştır. Karaman’da Selçuklu döneminde yapılmış olan bu yapı, tamamen kesme taştan olup, kare planlıdır.

Üzeri merkezi bir kubbe ile örtülmüştür. Giriş kapısı mor mermerden yuvarlak kemerli olup, üzerinde de kitabesi bulunmaktadır. İbadet mekanının üzerini örten kubbe pandantiflidir. Zamanla harap olan kubbe Karaman Müzesi Eski Eserleri Koruma Derneği tarafından 1977 yılında çinko ile kaplatılmıştır.

Girişin karşısındaki mihrabın iki yanında duvara dayalı spiral sütuncuklar bulunmaktadır. Mihrap stalaktitli olarak tamamlanmıştır. Mescidin solunda sonradan açılmış bir kapı ile dikdörtgen planlı türbe bölümüne geçilmektedir. Bugün mescidin ayrı bir bölümü olarak kullanılan türbede önceki yıllarda çamurla sıvanmış altı sanduka bulunuyordu. Türbenin alt katında da mumyalık kısmı vardır.

Paylaşın

Karaman: Pir Ahmet (Hisar) Camii

Pir Ahmet (Hisar) Camii; Karaman’ın Merkez İlçesi, Kale Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Karaman’ın tarihi ve kültürel envanterine bakıldığında kent genelinde hem mimari hem de tarih açısından önemli yapılar olduğu görülmektedir.

Roma ve Bizans döneminde Hıristiyanlığın önemli bir merkezi olan kentte daha sonra Türklerin yerleşmesiyle İslam ön plana çıkmış, Karamanoğulları ve Osmanlı dönemlerinde pek çok cami inşa edilmiştir. Bu camilerden biride Pir Ahmet (Hisar) Camii’dir.

Osmanlı döneminde 1547 yılında Boyalı Kadı namlı Pir Ahmed tarafından yaptırılan cami; Boyalı Kadı, Yılanlı, Hisar, Kale gibi isimlerle de anılmaktadır.

En eski belge olarak elde bulunan vakfiyenin tarihi, 954 safer H. ayı veya 1547 M. ile belirlenmektedir. Vakfiye Pir Ahmedoğulları tarafından hazırlatılmıştır. “Boyalıkadı” namı ile maruf Pir Ahmet efendi, vakfiye İfadesinde cami banisi olarak geçmektedir.

Bu Pir Ahmet efendi, Fatih Sultan Mehmet devrinde kardeşleri ile birlikte Karamanoğullarına beylik eden Pir Ahmet Bey’le karıştırılmamalıdır. Camii, tarihsel süreç içerisinde bir çok defa bakım ve onarımdan geçirilmiştir. İbadete açıktır.

Paylaşın