Roma’nın Kanalizasyon Tanrıçası “Venüs Cloacina”

“Temizlemek” veya “arındırmak” anlamına gelen cloare fiilinden ya da “kanalizasyon” anlamındaki cloaca kelimesinden türetilen Venüs Cloacina, Roma’nın “kanalizasyon” sisteminin koruyucu tanrıçası olarak bilinir.

Haber Merkezi / Başlangıçta Etrüsk kökenli bir su tanrıçası olan Cloacina, zamanla Roma’nın aşk, güzellik ve birleşme tanrıçası Venüs ile özdeşleştirilmiştir. Bu birleşmenin neden gerçekleştiği bilinmese de, Roma’nın dini senkretizmine (farklı inançların birleşimi) örnek teşkil eder.

Roma Forumu’nda, Via Sacra ve Basilica Aemilia yakınlarında, Cloaca Maxima’nın (kanalizasyon sistemi) girişi üzerinde yer alan küçük, dairesel bir tapınak olan Venüs Cloacina Sacellum’u bulunuyordu. Ancak tapınaktan geriye yaklaşık 2,4 metre çapındaki mermer temeller kalmıştır. 1899 – 1901 yıllarında yapılan kazılarda ortaya çıkarılan bu kalıntılar, Forum’da mütevazı bir iz olarak duruyor.

Tapınakta, muhtemelen Venüs ve Cloacina’yı temsil eden iki heykel vardı ve bunlar, Lucius Mussidius Longus’un MÖ 42 civarında bastırdığı sikkelerde görülen çiçekler ve kuşlar gibi Venüs’ün sembolleriyle süslenmişti.

Roma efsanesine göre tapınak, Sabin kralı Titus Tatius tarafından, Romulus döneminde (MÖ 8. yüzyıl) Sabinler ile Romalılar arasında, “Sabin Kadınlarının Kaçırılması” sonrası barışın sağlandığı bir arınma ritüeliyle kurulmuştur. Tapınak ayrıca MÖ 449’da Verginia efsanesine de bağlanır; Verginia, onurunu korumak için babası tarafından öldürülmüştür.

Venüs Cloacina kültü, Plautus tarafından MÖ 2. yüzyılda ilk kez bahsedilmiş olup, Etrüsk kralları Tarquinius Priscus ve Superbus döneminde (MÖ 7.–6. yüzyıl) Cloaca Maxima’nın inşasıyla başlamış olabilir.

Venüs Cloacina, hem temizliğin hem de kirin tanrıçası olarak rol üstlenmiştir. Romalılar için iyi bir kanalizasyon sistemi, fiziksel sağlığın temel taşıydı ve bu nedenle Cloacina, şehrin sağlığını koruyan bir tanrıça olarak saygı görüyordu. Aynı zamanda, Venüs’ün birleşme ve evlilikteki cinsel ilişkiyi arındırma gibi özellikleri, Cloacina ile birleştiğinde, onun saflık ve ahlaki temizlik tanrıçası olarak da görülmesine yol açmıştır.

Paylaşın