Kanser Ve Yaş: Bilinmesi Gerekenler

Vücuttaki anormal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesi sonucu ortaya çıkan kanser, her yaşta gelişebilir, ancak yaşlı yetişkinlerde bu durum daha yaygındır.

Haber Merkezi / Tüm kanser vakalarının yarısından fazlası 50 yaş üstü kişilerde teşhis edilir. Kanser ve yaş arasında güçlü bir ilişki vardır, yaş ilerledikçe kanser riski genellikle artar.

İşte kanser ve yaş konusunda bilinmesi gerekenler:

Yaş ve Kanser Riski:

Yaşlanma ve Hücresel Değişimler: Yaş ilerledikçe hücrelerde DNA hasarı birikimi artar. Bu hasarlar, kanser gelişimine yol açabilecek mutasyonlara neden olabilir.
Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Yaşla birlikte bağışıklık sistemi zayıflayabilir, bu da kanserli hücrelerin kontrol altına alınmasını zorlaştırır.
Kanser Türleri ve Yaş: Bazı kanser türleri (örneğin, meme, prostat, akciğer ve kolorektal kanser) 50 yaş ve üzeri bireylerde daha sık görülür. Ancak çocukluk çağında lösemi gibi bazı kanser türleri de ortaya çıkabilir.

En Sık Görülen Kanser Türleri ve Yaş Grupları:

Çocuklar ve Gençler: Lösemi, lenfoma ve beyin tümörleri daha yaygın.
Yetişkinler (40-60 yaş): Meme, akciğer, kolorektal ve prostat kanseri riski artmaya başlar.
Yaşlılar (60+ yaş): Prostat, akciğer, kolorektal ve pankreas kanseri gibi türler daha sık görülür.

Risk Faktörleri:

Genetik: Ailede kanser öyküsü varsa risk artabilir.
Çevresel Faktörler: Sigara, alkol, kötü beslenme, hareketsizlik ve UV ışınlarına maruziyet gibi faktörler yaşla birlikte kanser riskini artırır.
Kronik Hastalıklar: Diyabet veya obezite gibi durumlar kanser riskini etkileyebilir.

Erken Teşhis ve Tarama:

Meme Kanseri: 40-50 yaşından itibaren mamografi önerilir.
Kolorektal Kanser: 45-50 yaşından itibaren kolonoskopi yapılabilir.
Prostat Kanseri: 50 yaşından sonra PSA testi önerilebilir.
Akciğer Kanseri: Sigara içenlerde 55-80 yaş arası düşük doz BT taraması yapılabilir.

Erken teşhis, özellikle yaşlı bireylerde tedavi başarısını artırır.

Önleme ve Sağlıklı Yaşam:

Sigarayı Bırakma: Akciğer ve diğer kanser türlerinin riskini azaltır.
Sağlıklı Beslenme: Sebze, meyve ve tam tahıllar ağırlıklı beslenme kanser riskini düşürebilir.
Fiziksel Aktivite: Haftada en az 150 dakika orta düzey egzersiz önerilir.
Güneşten Korunma: Cilt kanseri riskini azaltmak için güneş koruyucu kullanın.
Aşılama: HPV ve Hepatit B aşıları, ilgili kanser risklerini azaltabilir.

Psikolojik ve Sosyal Etkiler:

Yaşlı bireylerde kanser teşhisi, psikolojik olarak daha zorlayıcı olabilir. Destek grupları ve psikolojik danışmanlık faydalı olabilir.
Aile ve sosyal çevre desteği, tedavi sürecinde önemlidir.

Önemli Not: Kanser riski ve tedavisi kişiden kişiye farklılık gösterir. Herhangi bir belirti (örneğin, açıklanamayan kilo kaybı, sürekli yorgunluk, kanama) fark ederseniz, bir doktora başvurun. Ayrıca, yaşa ve kişisel risk faktörlerine uygun tarama programları için doktorunuzla görüşün.

Paylaşın

Kuzey Kore, “Rakiplerine” Mesaj Olarak Hipersonik Füze Fırlattı

Kuzey Kore olarak bilinen Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti resmi haber ajansı KCNA, yeni bir tür orta menzilli hipersonik balistik füzenin başarıyla test edildiğini bildirdi.

Haber Merkezi / Devlet Başkanı Kim Jong Un, füze testine ilişkin yaptığı açıklamada, Pyongyang’ın “rakiplerine” ülkenin “meşru çıkarlarını savunmak için her türlü yolu kullanmaya tamamen hazır olduğunu açıkça gösterdiğini” ifadelerini kullandı.

Kuzey Kore, son yıllarda kıtalararası balistik füzeler, orta menzilli roketler ve hipersonik füzeler de dahil olmak üzere yoğun bir silah testi programı uyguluyor. Kuzey Kore, 2021 yılından bu yana ses hızının beş katından daha hızlı hareket eden ve engellenmeleri zor olan hipersonik füzeleri test ediyor.

Son füze testi, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın Güney Kore ve Japonya’yı ziyareti sırasında yapıldı. Güney Kore ve Japonya, ABD’nin bölgedeki iki önemli müttefiki.

Blinken, Kuzey Kore’nin füze testini “BM Güvenlik Konseyi’nin birden fazla kararının bir kez daha ihlali” olarak kınadı ve Pyongyang’ı, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı devam eden savaşına yaptığı maddi ve personel katkıları nedeniyle de eleştirdi.

Ukrayna’nın Ağustos 2024’te sürpriz karşı saldırı başlattığı Rusya’nın Kursk bölgesinde savaşmak üzere konuşlanmış 10.000’den fazla Kuzey Kore askerinin olduğu söyleniyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy son aylarda 3.800 kadar Kuzey Kore askerinin öldürüldüğünü ya da yaralandığını söyledi.

Paylaşın

ABD, Ses Hızının 5 Katına Ulaşan Hipersonik Füzeyi Başarıyla Test Etti

Amerika Bilrleşik Devletleri, ses hızının beş katından daha fazla bir hıza çıkabilen ve hava soluyan hipersonik bir füzenin başarıyla test edildiğini duyurdu. Hipersonik füzeler üst atmosferde saatte yaklaşık 6 bin 200 km hızda seyrediyor. 

ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) yapılan açıklamada, Raytheon Technologies tarafından geliştirilen füzenin ikinci testinin de başarılı geçtiği belirtildi.

Söz konusu silah, ‘olağanüstü hız’ sınırına ulaşıyor, sürekli itiş gücü (tahrik) sağlamak için de atmosferden elde edilen havayı kullanıyor.

Hipersonik Hava Soluyan Silah Konsepti (HAWC) geliştirme programı, Amerikan Hava Kuvvetleri ile ortaklaşa geliştirilen bir füze programı olan Pentagon’a bağlı İleri Savunma Araştırma Projeleri Ajansı (DARPA) tarafından yürütülüyor.

ABD’li bir diğer savunma devi Lockheed Martin de HAWC geliştirmek ve Pentagon’la sözleşme imzalamak için bir Raytheon ile rekabet halinde.

Ancak aynı sınıf silahta Lockheed Martin’in tasarladığı füze iki kez test edilmiş, biri başarılı biri de başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

Hava solunumlu hipersonik silahlar, sürekli ateşleme için atmosferden içine çektiği havayı kullanıyor.

Bu da bu tür hipersonik seyir füzelerin hızı ve manevra kabiliyeti bakımından daha kısa sürelerde etkili saldırılar düzenlenmesine olanak tanıyor.

Ayrıca bu silahların kinetik enerjileri, yüksek patlayıcılar olmadan bile hedefleri etkili bir şekilde yok edebiliyor.

Hızının yanı sıra fırlatıldıktan sonra yörünge değiştirme ve radar tespitinden kaçma yeteneği, hipersonik silahları, küresel teknolojik silahlanma yarışının önemli bir parçası haline getiriyor.

(Kaynak: Euronews Türkçe)

Paylaşın

ABD’nin Hipersonik Füze Denemesi Başarısız Oldu

Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Ortak Hipersonik Süzülen Gövde füzesi denemesi başarısız oldu. Öte yandan ABD yürüttüğü farklı hipersonik füze programlarında başarılı testler gerçekleştirdi.

ABD Savunma Bakanlığı Pentagon’dan yapılan açıklamaya göre, Hawai’deki füze deneme üstünde yapılan testte iki aşamalı füze fırlatma sisteminde ilk taşıyıcının Mach 5 hıza çıktıktan sonra üzerinde savaş başlığı taşıyan füzeyi serbest bırakarak hedefe yöneltmesi planlanıyordu.

Tüm sistemin entegre bir şekilde test edildiği ilk deneme tamamlanamadı fakat Pentagon tamamen başarısız olunmadığını duyurdu. Pentagon sözcüsü, test sırasında elde edilen bilgilerin hayati öneme sahip olduğunu vurgulasa da testin hangi aşamada başarısız olduğu konusunda detay vermedi.

Sözcü hipersonik silahların envantere dahil edilmesinin bakanlığın önceliği olduğunu, saldırı ve savunma amaçlı hipersonik füzelerin 2020’li yılların başından itibaren kullanıma sokulması hedefinin sürdüğünü vurguladı.

Rusya ve Çin’in başarılı hipersonik denemeleri gerçekleştirmesi Amerikalı yetkilileri endişelendirmiş ve programın hızlandırılması konusunda savunma bakanlığı üzerindeki baskı artmıştı.

Çin’in geçen sene denediği hipersonik füze dünya yörüngesinde bir tur attıktan sonra hedefini vurmuştu. Rusya ise Ukrayna işgali sırasında kullandığı İskender ve Kinzal füzeleri ile bir savaşta hipersonik füze kullanan ilk ülke olmuştu.

(Kaynak: Independent Türkçe)

Paylaşın

Hipersonik Füzeler Savaşın Seyrini Değiştirebilir Mi?

Rusya Savunma Bakanlığı, hafta sonu Ukrayna’nın Mikolayiv bölgesinde bir yakıt deposunu “Kinjal” adlı hipersonik füzeyle vurduğunu açıkladı. Bakanlık, hipersonik füzenin Kırım hava sahası kullanılarak ateşlendiğini ve vurulan depodan ülkenin güneyindeki Ukrayna askeri güçlerinin yakıt ihtiyacını karşıladığını iddia etti.

Peki vurulması neredeyse imkansız olan bu füzelerle ilgili ne biliniyor? Ya da bu füzeler savaşın seyrini değiştirebilir mi?

Kinjal füzesini diğerlerinden ayıran özellikler neler?

Rus kaynaklarına göre yaklaşık sekiz metre uzunluğundaki bu füzeler çok hızlı ve manevra kabiliyeti de ulaştığı hıza rağmen son derece yüksek. Bu füzeler, ağırlığı 480 kilograma kadar ulaşan konvensiyonel ya da nükleer başlıkları taşıyarak hedefini vurabiliyor.

Bu füzeler ne kadar hızlı?

Moskova, bu füzelerin ses hızından 10 kat daha fazla hızlı ilerleyebileceğini, yani hızının 12 bin 350 kilometre/saate ulaşabileceğini söylüyor. Ancak Batılı ülkeler, Moskova’nın bu iddiasına şüpheyle yaklaşıyor.

Kasım 2020 tarihli bir NATO belgesinde Kinjal olarak nitelenen hipersonik füzelerin yanıltıcı olabileceği belirtiliyor ve bu füzelerin ses hızından 5 kat fazla uçamadıkları ifade ediliyor. Bir karşılaştırma yapmak gerekirse de hızlı füzeler arasında yer alan ABD yapımı Tomahawk seyir füzelerinin saatte ulaştığı hız yaklaşık 900 kilometre.

Bu füzeler nasıl fırlatılıyor?

Kinjal füzeleri, yüksek irtifada MiG-31 tipi savaş jetleri tarafından fırlatılıyor. Ancak savaş jetinden güvenli bir mesafede uzaklaşınca ateşleniyor. Kinjal, 20 kilometre yüksekliğe kadar çıkarıldıktan sonra hedefine doğru ateşleniyor. MiG-31’den fırlatıldıktan sonra füzenin menzili ise 2 bin kilometreye kadar ulaşabiliyor.

Kinjal ne zaman ve ne için geliştirildi?

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bu füzelerin varlığını Mart 2018’de duyurmuştu. Kısa bir süre sonra da füze testlerinin başarılı geçtiği açıklandı. Putin için bu füzeler Batı savunma sistemlerine karşı “dokunulmaz” olmayı sağlıyor.

Batılı istihbarat servislerine göre Rusya, bu füzeleri özellikle Avrupa’daki kritik askeri altyapılara saldırı amacıyla ya da ABD’nin füze savunma sistemine karşı geliştirdi. Uçak gemilerinin de bu füzelerin hedefi olabileceği belirtiliyor.

Hipersonik füze geliştiren başka ülkeler de var mı?

Evet, özellikle ABD ve Çin’in bu konuda devam eden çalışmaları olduğu biliniyor. Almanya, Fransa, İngiltere Avustralya ve Hindistan’ın da bu konuda araştırmalar yaptığı belirtiliyor.

Kinjal adlı hipersonik füzeler Ukrayna’daki savaşın seyrini değiştirebilir mi?

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, CBS televizyonuna verdiği demeçte, bu füzelerin kullanılmasının Ukrayna’daki savaşta belirleyici rol oynayacağını düşünmediğini söyledi. Austin, Putin’in Ukrayna’daki birliklerinin ilerlemesini sağlamak için zaman kazanmaya çalıştığı kanısında.

NATO çevrelerinde de benzer tahminler yapılıyor. Rus hava kuvvetleri, Kinjal olmadan da zaten Ukrayna’nın hava kuvvetlerinden daha güçlü. Rusya’nın kararlılığını göstermek ve Ukrayna’nın teslim olmasını sağlamak için bu füzeyi kullanmış olabileceği de tahmin ediliyor.

(Kaynak: DW Türkçe)

Paylaşın