image

Dünya’nın Bir Tarafı Neden Daha Hızlı Soğuyor?

0

Dünya, tüm gezegeni içeriden ısıtan, sıvı bir iç yapıya sahiptir. Hem yer çekimini hem de Dünya’nın manyetik alanını oluşturan bu iç kısım Dünya, Mars’a benzeyene kadar soğumaya devam edecek.

Haber Merkezi /  Peki Dünya’nın iç kısmının bir tarafı diğer tarafına göre neden daha hızlı soğuyor?

Dünya’nın iç kısmının bir tarafının diğerine göre daha hızlı soğuması, manto konveksiyonu, tektonik aktiviteler, çekirdek-manto sınırındaki farklılıklar ve yüzey koşullarının bir kombinasyonundan kaynaklanır. Bu süreçler, gezegenimizin dinamik yapısının bir yansımasıdır ve jeolojik zaman ölçeklerinde devam eder.

Manto Konveksiyonu Asimetrisi: Dünya’nın mantosunda gerçekleşen konveksiyon akımları, ısıyı çekirdekten yüzeye taşır. Ancak bu akımlar homojen değildir. Bazı bölgelerde (örneğin, tektonik plakaların hareket ettiği alanlarda), manto konveksiyonu daha hızlı gerçekleşir ve bu bölgeler daha hızlı soğur. Örneğin, Pasifik Okyanusu altındaki manto akımları, diğer bölgelere kıyasla daha aktif olabilir.

Tektonik Plaka Hareketleri: Yeryüzündeki tektonik plakalar, ısı kaybını etkiler. Okyanus tabanlarının bulunduğu bölgelerde, özellikle genç ve ince okyanus kabuğu altında, ısı kaybı daha hızlıdır çünkü bu alanlarda manto yüzeye daha yakındır. Buna karşılık, kalın kıtasal kabuk altındaki bölgeler daha yavaş soğur.

Çekirdek – Manto Sınırındaki Farklılıklar: Dünya’nın dış çekirdeği ile mantosu arasındaki sınırda (CMB – Core-Mantle Boundary) sıcaklık ve kimyasal bileşim farklılıkları bulunur. Bazı bölgelerde, çekirdekten mantoya daha fazla ısı transferi olur, bu da yerel olarak daha hızlı soğumaya neden olabilir. Bu farklılıklar, çekirdeğin manyetik alan dinamiklerini de etkiler.

Yüzey Koşulları ve Coğrafi Farklılıklar: Dünya’nın yüzeyindeki okyanus ve kıta dağılımı, ısı kaybını etkiler. Okyanuslar, kıtalara göre daha iyi ısı iletkenidir ve bu nedenle okyanus tabanları daha hızlı soğur. Örneğin, Pasifik levhası gibi geniş okyanus bölgeleri, daha fazla ısı kaybına yol açar.

Jeotermal Gradyan Farklılıkları: Bazı bölgelerde jeotermal gradyan (yüzeye doğru sıcaklık artışı) daha diktir, bu da ısı kaybının daha hızlı olduğu anlamına gelir. Bu durum, volkanik aktivite veya rift zonları gibi alanlarda daha belirgindir.

Paylaşın

Almanya’da Esrar Kullanımı Kısmen Yasallaştı: Muhalefet Tepkili

0

Almanya’da esrar kullanımı ve kenevir ekimini kısmen yasallaştı. Muhalefetteki muhafazakar Hristiyan Birlik partileri (CDU/CSU) ve aşırı sağcı AfD’nin yanı sıra SPD içinde de yasaya karşı çıkanlar bulunuyor.

Hükümet ise esrar kullanımını yasallaştırmanın uyuşturucuya karşı önlemleri güçlendireceği, kullanıcıları ceza kapsamının dışına çıkararak karaborsaya karşı daha etkin mücadeleyi mümkün kılacağı tezini savunuyor.

DW Türkçe’de yer alan habere göre; Almanya’da esrar kullanımını kısıtlı olarak yasallaştıran yasa tasarısı, geçtiğimiz Şubat ayında Federal Meclis’ten geçmesinin ardından bugün Federal Eyalet Temsilcileri Meclisi’nde oylamaya sunuldu.

Yapılan oylamada SPD’li Sağlık Bakanı Karl Lauterbach tarafından hazırlanan yasa tasarısı kabul edildi. 16 eyaletten sadece Bavyera, Baden-Württemberg ve Saarland‘ın temsilcileri yasanın ilgili komisyona geri gönderilmesi yönünde oy kullandı. Yasa 1 Nisan’da yürürlüğe girecek.

Federal Meclis’te Şubat ayında yapılan oylamada, esrar kullanımına kısmen izin veren yasa tasarısı hükümeti oluşturan Sosyal Demokratlar (SPD), Yeşiller ve Hür Demokratların oylarıyla kabul edilmişti. Oylamada 407 milletvekili evet, 226 milletvekili hayır oyu kullanmış, muhalefetteki Sol Partili milletvekilleri de yasa tasarısına destek vermişti.

Esrar kullanımını suç olmaktan çıkartan düzenlemelerin yasalaşması, bunun için yıllardır mücadele edenler için önemli bir dönüm noktası. Esrar kullanımının yasallaşmasına karşı olanlar ise yeni düzenlemelerin özellikle gençleri daha ağır uyuşturuculara yönelmesine yol açabileceği konusunda uyarıyor.

Yeni yasayla esrar, Uyuşturucu Maddeler Kanunu’ndaki yasaklı maddeler listesinden çıkarılacak, yetişkinlerin kişisel ihtiyaç için belli miktarlarda saksıda yetiştirmesine ve üzerinde bulundurmasına izin verilecek. Yasaya göre, Almanya’da yetişkinler üstünde 25 gram esrar taşıyabilecek. Bireyler ayrıca kendi evlerinde üç kenevir bitkisi yetiştirebilecek ve 50 gram esrar bulundurabilecek. Almanya’da esrar yasağı kararı yaklaşık 40 yıl önce alınmıştı.

Yasaya göre 1 Temmuz’dan itibaren toplu ekim için kulüpler açılmasına izin çıkıyor. Kişiler, ticari amaç gütmeyecek bu kulüplere üye olarak günde azami 25 gram olmak şartıyla esrar satın alabilecek. Kulüplerin üye sayısı 500 kişiyi geçmeyecek ve üyelere günde 25 gram, ayda 50 gramdan fazla esrar verilmeyecek. 18-21 yaş grubundakiler için bu miktar ayda 30 gramla sınırlı olacak, bu yaş grubundakilere satılan esrarın uyuşma etkisi yaratan tetrahidrokannabinol (THC) oranı düşürülmüş olacak. 18 yaşın altındakiler için ise esrar satın alma ve tüketme yasağı sürecek.

Koalisyon ortağı partilerin meclis grupları Kasım ayı sonunda yasa tasarısı üzerinde anlaşmış, ancak çocuk ve gençlerin uyuşturucudan korunması konusunda eleştiriler gelmesi üzerine bu konuda iyileştirmelere gitmek üzere çalışmalar başlatılmıştı. Kasım’daki uzlaşma üzerinde önemli değişikliklere gidilmedi, ancak yasanın etkinliğinin kontrolü konusunda değişiklik yapıldı.

İlk tasarıda yasanın yürürlüğe girdiği tarihten dört yıl sonra kontrol değerlendirmesi öngörülürken şimdi değerlendirmenin hemen başlayarak aşamalı olarak yapılması kararlaştırıldı. Tasarının son haline göre ilk değerlendirme bir yıl, ikinci değerlendirme ikinci yıl sonunda ve üçüncüsü dördüncü yılın sonunda yapılacak, çocuk ve gençlerin korunmasının yanı sıra organize suç üzerindeki etkileri de değerlendirilecek. Değerlendirme sürecinde Federal Emniyet Teşkilatının (BKA) uzmanlığından da yararlanılacak. BKA daha önce yasa tasarısına eleştirel yaklaşmıştı.

Muhalefet tepkili

Ancak muhalefetteki muhafazakar Hristiyan Birlik partileri (CDU/CSU) ve aşırı sağcı AfD’nin yanı sıra SPD içinde de yasaya karşı çıkanlar bulunduğu biliniyor. Hükümet ise esrar kullanımını yasallaştırmanın uyuşturucuya karşı önlemleri güçlendireceği, kullanıcıları ceza kapsamının dışına çıkararak karaborsaya karşı daha etkin mücadeleyi mümkün kılacağı tezini savunuyor.

Paylaşın

Almanya’da “Keyif Amaçlı” Esrara Yeşil Işık

0

Kişisel tüketim amacıyla 25 grama kadar esrar (Cannabis) bulundurmak ve yine kişisel tüketim için esrar elde etmek üzere üç adet bitkiyi kendi imkanları ölçüsünde yetiştirmek Almanya’da yakın tarihte yasal olacak.

Almanya Sağlık Bakanı Karl Lauterbach tarafından Çarşamba günü Berlin’de esrarın yasallaştırılmasına yönelik revize edilmiş yasa taslağının tanıtımında duyurulacak.

Esrarın serbest satışı başlangıçta sadece örnek projeler kapsamında mümkün olacak. Ayrıca, esrar sosyal kulüpleri olarak anılan derneklerin kurulmasına da izin verileceği belirtildi.

İspanya ve Malta’da halihazırda faal olan söz konusu derneklerin üyeleri kendi yetiştirdikleri esrarı kullanabiliyor.

Avrupa Birliği’nin (AB) Almanya’da esrarın yasallaşmasını onaylaması için, başlangıçta planlandığı üzere esrar ürünleri için genel bir serbest satış izni olmaması gerekiyor.

Esrarın, lisanslı işletmelerde satışına beş yılla sınırlı bölgesel model projeler kapsamında izin verilecek. İlgili bölgelerde daha sonra yasal esrar satışlarının tüketim ve karaborsa üzerindeki etkilerini belirlemek amacıyla bilimsel çalışmalar yapılacak.

Keyif amaçlı esrar kullanımının yasallaştırılması, Sosyal Demokrat SPD, Yeşiller ve Liberal FDP tarafından oluşturulan hükümetinin koalisyon anlaşmasında da yer bulmuştu.

Anlaşmada, bu şekilde uyuşturucu üretimi ve dağıtımını yeraltı dünyasına bırakmak yerine, örneğin esrar olarak da bilinen Hint kenevirinin devlet kontrolu altında satılmasıyla, uyuşturucu amaçlı kullanılan tehlikeli maddelerin, kimyasal içeriklerin yol açtığı zararların önlenebileceği vurgulanmıştı.

Esrar Almanya’da en yaygın olarak kullanılan uyuşturucu. Yapılan anketlere göre her dört kişiden biri en az bir kez Hint keneviri kullandığını kabul ediyor.

Eski Başbakan Angela Merkel döneminde, 2017 yılında federal hükümet esrarın ağır hastaların tedavisinde kullanılmasına izin veren yasaya yeşil ışık yakmıştı.

Geçtiğimiz yıllarda da benzer uygulamalarla Hollanda’nın yanı sıra, Portekiz, İspanya ve Danimarka gibi AB üyesi bazı ülkeler ve ABD’de bazı eyaletlerde de esrarın özel lisanslı işletmelerde satışı serbest bırakılmıştı.

Amerika Birleşik Devletleri’nde 37 eyalet ve Washington tıbbi esrarı yasallaştırırken, 19 eyalette ise keyif amaçlı kullanım yasallaştırdı.

Paylaşın

Insight Crime: 2023’te Kokain Pazarı 75 Milyar Doları Aşabilir

0

Kolombiya’daki Insight Crime adlı örgüt bu yıl dünya kokain üretiminin 2 bin 500 tonu, ticaretinin de 75 milyar doları aşabileceğini açıkladı. Kokainin fiyatı, üretici ülkelerden uzaklığı, taşıma ve kokaini ülkeye sokma zorluğu, cezai yaptırımlar gibi değişkenlere bağlı.

2022 Dünya Uyuşturucu Raporu’na göre 2020 yılında üretilen 1982 ton kokainin 1424 tonu ele geçirildi. 2021’de ele geçirilen kokainin yüzde 90’ının deniz yoluyla yapıldığına dikkat çekilen raporda kokain kaçakçılığındaki hedef ülkelerin Kuzey Amerika ve Avrupa’dan Asya ve Afrika ülkelerine doğru genişlediği tespiti yapılıyor.

Latin Amerika’dan Avrupa ve Ortadoğu’ya kokain ticaretinin yeni geçiş noktalarından birinin Türkiye olduğu ve Türk grupların dünya kokain ticaretindeki etkisinin arttığı iddialarıyla gündeme gelen Kolombiya’daki Insight Crime adlı örgüt bu yıl dünya kokain üretiminin 2 bin 500 tonu, ticaretinin de 75 milyar doları aşabileceğini kaydediyor.

Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC), Beyaz Saray Ulusal Uyuşturucu Kontrol Politikası Ofisi (ONDCP) ve Peru resmi verilerine dayanarak yapılan araştırma, Kolombiya, Peru ve Bolivya’daki kokain üretiminin geçen yılın ilk 10 ayında 2 bin 586 ton olduğunu ortaya koyuyor.

Kokainin yapımında kullanılan koka ekiminin 204 bin hektarı bulduğu Kolombiya, yıllık 1400 ton üretimle dünyanın en büyük kokain üreticisi ülkesi konumunda. Kolombiya’yı 869 ton kokain üretimiyle Peru ve 317 tonla Bolivya takip ediyor.

Son yıllarda adı koka ekimi ve kokain üretimiyle anılan diğer Latin Amerika ülkeleriyse organize suç örgütlerinin etkin olduğu ve uyuşturucu sevkiyatında da kullanıldığı bilinen Venezuela, Ekvador, Honduras, Guatemala ve Meksika. Ancak bu ülkelerdeki koka ekimi ve kokain üretiminin sınırlı olduğu kaydediliyor.

“Kokaine olan talep artıyor”

UNODC verilerine göre 2019 yılında bir kilo kokainin toptan fiyatı Kolombiya’da 1491 dolarken bu miktar Meksika’da 12 bin 433; El Salvador’da 28 bin 873; ABD’de ise 69 bin dolar. UNODC verilerine göre kokainin kilosu Avustralya’da 150 bin; Kuveyt’te ise 200 bin doların üzerine çıkıyor.

Kokainin fiyatının üretici ülkelerden uzaklığı, taşıma ve kokaini ülkeye sokma zorluğu, cezai yaptırımlar gibi değişkenlere bağlı olduğu bildiriliyor.

2022 Dünya Uyuşturucu Raporu’na göre 2020 yılında üretilen 1982 ton kokainin 1424 tonu ele geçirildi. 2021’de ele geçirilen kokainin yüzde 90’ının deniz yoluyla yapıldığına dikkat çekilen raporda kokain kaçakçılığındaki hedef ülkelerin Kuzey Amerika ve Avrupa’dan Asya ve Afrika ülkelerine doğru genişlediği tespiti yapılıyor.

Insight Crime uzmanları Latin Amerika’da ve dünyada kokaine olan talebin artması, ekonomik kriz ve yoksullaşma, uyuşturucuyla mücadele modellerindeki değişim, yeni aktörler sayesinde kurulan alternatif rotalar gibi sebepler düşünüldüğünde bu yıl 2 bin 500 ton kokain üretiminin oldukça muhafazakâr bir tahmin olduğunu kaydediyor.

(Kaynak: VOA Türkçe)

Paylaşın

KÜNYE

MESAJ

– Borsa ve Döviz
– Finans
– Enerji
– Otomobil
– Emlak
– Diğer Ekonomi

 

0 (537) 883 27 00

haberkaos.com@gmail.com

Sosyal Medyada Haber Kaos