Almanya’da Ortalama Emekli Maaşı Türkiye’nin Neredeyse 7 Katı

Yerel seçimlere sayılı saatler kalırken, seçimler sonrası ekonomide daha sıkı kemer sıkma politikalarının uygulanacağı tahminleri seçimleri daha da önemli hale getiriyor. 2023 yılı Türkiye’de emekliler için son 20 senedeki en kötü dönem oldu.

Emeklilerin durumu 2024 yılında daha da geriye giderken, Türkiye, Avrupa’da 32 ülke arasında 2021 yılı itibarıyla Euro bazında ortalama emekli maaşlarının en düşük olduğu ikinci ülke. Almanya’da ortalama emekli maaşı Türkiye’nin neredeyse 7 katı. 2012-2021 yılları arasında Avrupa’da ortalama emekli maaşı büyük ölçüde artarken Türkiye’de yüzde 34 düştü.

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) “Avrupa’da ve Türkiye’de emeklilerin durumu” başlıklı raporu yayımladı. Prof. Dr. Aziz Çelik editörlüğünde hazırlanan rapora Deniz Beyazbulut ve Zeynep Kandaz katkı verdi. Rapor AB İstatistik Ofisi Eurostat verilerine dayanıyor. Eurostat’ın son güncel verileri 2021 yılını kapsıyor.

Emekli maaşları dört ana kalemden oluşuyor: Yaşlılık aylığı, malullük aylığı, ölüm aylığı ve erken emeklilik ödemesi. Bu gösterge haberimizde “emekli maaşı” olarak adlandırılacak. “Yaşlılık aylığı” ise belirlenen yaşta bir işten emekli olduktan sonra emeklinin gelirini korumak ve desteklemek amacıyla yapılan ödeme. Ortalama maaşlar toplam ödeme miktarının yararlanıcı sayısına bölünmesiyle hesaplandı.

2021 yılında ortalama brüt emekli maaşı Türkiye’de 237 Euro oldu. Türkiye 32 ülke arasında sondan ikinci sırada. Türkiye’den daha düşük olan tek ülke 224 Euro ile Bulgaristan. En yüksek ortalama emekli maaşı ise 2 bin 734 Euro ile Lüksemburg’da.

Bu miktar diğer bazı ülkelerde şöyle: Hollanda (2 bin 3), İtalya (bin 582), Almanya (bin 552), Fransa (bin 485), Yunanistan (bin 26), Macaristan (427) ve Romanya (351).

Almanya’da emekli maaşı Türkiye’dekinin 7 katı

Almanya’da ortalama emekli maaşı Türkiye’dekinin tam 6,5 katı. Bu oran Fransa’da ise 6,3 kat. 2012 yılında Türkiye’de ortalama brüt emekli maaşı 357 Euro idi.

2012-2021 arasında 31 ülkeden 30’unda Euro bazında ortalama brüt emekli maaşı arttı. Türkiye ve Yunanistan’da ise düştü. Yunanistan’da düşüş sadece yüzde 2 olurken Türkiye’de emekli maaşları yüzde 34 geriledi.

En büyük artış yüzde 98 ile Romanya’da gerçekleşti. Maaşlar Almanya’da yüzde 32 yükselirken Fransa’da yüzde 36 arttı. Yaşlılık aylığında ise Türkiye sondan üçüncü durumda. 2021’de Türkiye’de ortalama brüt emekli aylığı 281 Euro oldu. En yüksek aylık ise 2 bin 764 Euro ile Lüksemburg’da gerçekleşti.

Ortalama brüt emekli yaşlılık aylığı diğer ülkelerde şöyle: Avusturya (bin 998), İtalya (bin 660), İspanya (bin 477), Almanya (bin 448), Yunanistan (bin 35) ve Polonya (517). 2012-2021 arasında Euro bazında ortalama brüt emekli aylığı Türkiye’de yüzde 37 geriledi. Türkiye’de 2012 yılında brüt yaşlılık aylığı 447 Euro idi.

Türkiye’de emeklilerin nüfusa oranı artarken emeklilerin milli gelirden aldığı pay ise düşüyor. Emekli maaşlarının gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranında Türkiye 36 Avrupa ülkesi içinde sondan ikinci sırada. En düşük emekli ve memur maaşlarının asgari ücrete oranı ise AK Parti iktidarında 2023 yılındaki kadar düşük olmamıştı. 2024’te bu oranların daha da düşmesi bekleniyor.

Ortalama emekli brüt yaşlılık aylığının asgari ücrete oranında da Türkiye alt sırada yer alıyor. Türkiye’de bu oran yüzde 64. Yani, asgari ücretliler 100 lira kazanırken emekliler 64 lira kazanıyor. Türkiye bu alanda 21 ülke içinde sondan dördüncü. En iyi oran yüzde 135 ile Yunanistan; en düşük oran ise yüzde 57 ile Litvanya’da.

(Kaynak: Euronews Türkçe)

Paylaşın

AK Parti’den Emekli Maaşı Açıklaması: Zam Söz Konusu Değil

AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, katıldığı bir TV programında, emekliler için hazırlanan bir seyyanen zam dosyasının masalarında olmadığını, böyle bir çalışma yürütülmediğini duyurdu.

2024 yılı itibarıyla emekli maaşlarına yüzde 49,5 oranında zam yapılmış bu oran beklentilerin altında kalmıştı. Emekli maaşlarıyla ilgili seyyanen zam iddiaları ise son günlerde kamuoyunda kendine geniş bir yer bulmuştu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “2024’ü emekliler yılı olarak ilan ediyoruz” sözleri ise beklentileri artırmıştı.

Hatta hafta sonu yapılan Ankara ve İstanbul’daki büyük mitinglerde Erdoğan’ın yeni bir düzenleme duyuracağı iddia edilmişti. Ancak maaşlarına zam bekleyen emekliler hafta sonu mitingde istediği haberi duyamadı.

Büyük Sivas Haber TV’ye konuşan AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler emekliler için hazırlanan bir seyyanen zam dosyasının masalarında olmadığını, böyle bir çalışma yürütülmediğini duyurdu.

Güler’in emekli maaşlarıyla ilgili açıklamaları şu şekilde: “İnsanlarımızı hayal kırıklığına uğratmayacak bir ciddiyet sergilememiz lazım. Şu anda herhangi bir çalışmamız yok. Bakanlığımız ve Cumhurbaşkanımız böyle bir çalışma arz ederse bizim haberimiz olacak.

Ama bizim elimizde muhalefetin dediği gibi 5 binlik 10 binlik seyyanen zam söz konusu değil, böyle bir çalışmamız yok. Bu neye göre söylediler hangi rakamları, hangi bütçe verileri kıstas aldılar bilmiyorum. AK Parti’nin bu yönde bir çalışması yok.”

Paylaşın

Türkiye’de Kaç Emekli Var, Seçimlerin Sonucunu Emekliler Mi Belirleyecek?

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre, 2023 yılı sonunda Türkiye’de emekli sayısı 16 milyon 30 bin 256. Yüksek Seçim Kurulu (YSK) verilerine göre 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde kayıtlı seçmen sayısını, 61 milyon 441 bin 882 olarak açıkladı.

Buna göre; 31 Mart 2024 seçimlerinde kayıtlı seçmen sayısının yüzde 26’sı emeklilerden oluşuyor. Emekliler, seçimler öncesinde ilave zam beklentisine girdi ancak umduklarını bulamadılar.

Yeni yılda en düşük emekli maaşı 10 bin, açlık sınırı ise 16 lirayı aştı. Yoksulluk sınırı ise 53 bin liraya dayandı. Emeklilerin 31 Mart seçim sonuçlarına etkisi merakla bekleniyor. Çünkü Türkiye’de 4 seçmenden birisi emekli.

Yerel seçim kampanyalarında muhalefet partilerinin en çok gündeme getirdiği konuların başında emekli maaşları ve emeklilerin geçim sıkıntısı geliyor. O kadar ki Cumhur İttifakı’nın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı adayı Murat Kurum “Cumhuriyet Halk Partili belediye bu seçimi aldığında emekli maaşı mı artacak?” yorumu yaptı.

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) verilerine göre 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde kayıtlı seçmen sayısını, 61 milyon 441 bin 882 olarak açıkladı. 18 yaşını dolduran 1 milyon 32 bin 610 kişi, bu seçimde ilk kez oy kullanacak.

28 Mayıs 2023’te yapılan Cumhurbaşkanlığı Seçimi’nde, yurt içindeki seçmen sayısı 60 milyon 771 bin 236 olarak belirlenmişti. Böylece 28 Mayıs seçimlerine göre 31 Mart’ta seçmen sayısı 671 bin arttı.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine 2023 yılı sonunda Türkiye’de emekli sayısı 16 milyon 30 bin 256. Böylece 31 Mart 2024 seçimlerinde kayıtlı seçmen sayısının yüzde 26’sı emeklilerden oluşuyor.

Peki, 31 Mart seçimlerinde emekli maaşları neden bu kadar gündeme geliyor? Temel ekonomik göstergeler emeklilerin büyük bir geçim sıkıntısı içinde olduğuna işaret ediyor. Ocak 2024’te en düşük emekli maaşı 10 bin lira oldu. Emekliler ise memurlar gibi seyyanen zam bekliyordu. Ancak bu gerçekleşmedi.

En düşük emekli maaşı açlık sınırının çok altında

TÜRK-İŞ’in açıkladığı açlık sınırı Şubat 2024’te 16 bin 257 lira oldu. Bu ne demek? Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı. Şubat ayında yıllık tüketici enflasyonu (TÜFE) yüzde 67 oldu. Her ay açlık sınırı giderek yükseliyor. Emeklilerin alım gücü de her ay geriye gidiyor.

Yoksulluk sınırı ile emekli maaşları kıyaslandığında ise Türkiye’de başta emekliler ve işçiler olmak üzere halkın büyük bir bölümünün yaşadığı sıkıntı ortaya çıkıyor. TÜRK-İŞ’e göre Şubat 2024’te yoksulluk sınırı 52 bin 955 lira oldu. Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarına yoksulluk sınırı deniliyor.

SGK verileri en düşük emekli maaşlarının asgari ücret karşısında giderek eridiğini gösteriyor. 2003 yılında en düşük 4a emekli maaşının asgari ücrete oranı 1,47’ydi. Yani en düşük emekli maaşı asgari ücretin 1,5 katıydı. 2023 yılının ikinci yarısında ise bu oran 0,66’ye geriledi. Yani, en düşük emekli maaşı asgari ücretin üçte ikisi yapıyor.

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (DİSK-AR) verilerine göre de Aralık 2002’de ortalama emekli sandığı aylığı asgari ücretin 2,7 katı iken Temmuz 2023’te bu oran 0,9’a geriledi.

Türkiye son sıralarda

Emekli maaşlarının gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranında Türkiye 36 Avrupa ülkesi içinde sondan ikinci sırada. 2021 yılında emekli/yaşlı ve dul/yetim maaşlarının GSYH’den aldığı pay Türkiye’de yüzde 6,1 olurken AB ortalaması yüzde 13 oldu.

Yeniden Refah Partisi (YRP) Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Doğan Bekin “31 Mart 2024 seçimlerinin belirleyici gücü büyük ölçüde emekliler olacaktır” yorumunda bulundu.

Bekin “SSK ve BAĞ-KUR emeklilerine yönelik bu çarpıklık sosyal adaleti de büyük ölçüde zedelemektedir. Hükümetin acilen SSK ve BAĞ-KUR emeklilerinin maaşlarını en azından asgari ücret düzeyine çıkarması gerekmektedir.” çağrısında bulundu.

(Kaynak: Euronews Türkçe)

Paylaşın

Emeklinin Bayram İkramiyesi Bayram Harçlığına Döndü

Emeklilere, Ramazan ve Kurban Bayramı öncesi verilen bayram ikramiyelerinin alım gücü her geçen gün biraz daha düşüyor. Emekli ikramiyelerinde resmi enflasyona göre 2018 – 2024 yılları arası kayıp 14 bin 856 lira.

Haber Merkezi / İkramiye Kurban Bayramı’nda da 3 bin lira olarak ödenirse bu kayıp 15 bin lirayı geçecek.

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Araştırma Merkezi (DİSK-AR), emekli ikramiyesine ilişkin gerçekleştirdiği araştırmayı, “Emekli ikramiyesi bayram harçlığı oldu” başlıklı bültenle kamuoyuna sundu.

Buna göre; Asgari ücretin 1603 TL olduğu 2018 yılında belirlenen bayram ikramiyesi, asgari ücretin yüzde 62’si tutarındayken, 2024 yılında 3 bin TL’lik bayram ikramiyesi asgari ücretin yüzde 18’ine geriledi. Emekli ikramiyesi asgari ücrete göre artırılsaydı, ikramiyenin 10 bin 609 TL olması gerekirdi.

Emeklilere ödenen bayram ikramiyeleri resmi enflasyona göre artırılmadı ve bu yüzden bayram ikramiyelerinde ciddi bir enflasyon kaybı oluştu: Emekli ikramiyelerinde resmi enflasyona göre 2018-2024 arası kayıp yaklaşık 14 bin 856 TL oldu. 2021 son çeyreğinden bu yana hızla artan fiyatlar emekli bayram ikramiyelerinin daha da erimesine sebep oldu. Emekli bayram ikramiyeleri Kurban Bayramı’nda da 3 bin TL olarak ödenirse bu kayıp 15 bin TL’yi bulacak.

Emekli bayram ikramiyesi asgari ücret karşısındaki devasa kaybının yanı sıra TÜFE ve gıda enflasyonu karşısında da ciddi biçimde geriledi: 2021’in son çeyreğinde ortalama tüketici fiyatı endeksi ile gıda fiyatları endeksinde ciddi atışlar yaşandı. Yıllık gıda enflasyonu bu dönemde emekliler için yüzde 100’ü aştı. Emekli bayram ikramiyelerinin ortalama enflasyon ve gıda enflasyonundan daha az artırılması sebebiyle emekli bayram ikramiyeleri eridi.

Gıda enflasyonuna göre emeklilerin alım gücü son 6 yılda 1000 TL’den 380 TL’ye düştü: Mart 2018’den Şubat 2024’e geçen sürede gıda enflasyonu yüzde 690 oranında arttı. Emekli bayram ikramiyesi ise yüzde 200’lük artışla 2024’te 3 bin TL oldu. 2024 yılında emekli bayram ikramiyesinin alım gücü gıda enflasyonuna göre 380 TL’ye geriledi. Böylece emekli bayram ikramiyelerinin gıda enflasyonuna göre kaybı (bir bayram) 6 bin 904 TL oldu.

Resmi enflasyona göre ise emekli bayram ikramiyesinin alım gücü 6 yılda 1000 TL’den 487 TL’ye düştü: Mart 2018 ve Şubat 2024 arasındaki altı yıllık dönemde TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) yüzde 516 oranında arttı. Buna karşılık emekli bayram ikramiyelerinde yüzde 200’lük bir artış yaşandı. Bu durumda 2018-2024 arasında emekli ikramiyesinin alım gücü 1000 TL’den 487 TL’ye geriledi.

Emekli ikramiyesi resmi enflasyona göre artırılsaydı bugün en az en az 6 bin 163 TL olması gerekirdi. Böylece emekli ikramiyesinin (bir bayram) enflasyon karşısındaki kaybı 2024 için 5 bin 163 TL olarak gerçekleşti.

Paylaşın

SSK ve Bağ-Kur Emekli Zammı Yüzde 49,25’e Yükseltildi

Katıldığı bir televizyon programında açıklamalarda bulunan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “SSK ve Bağ-Kur emeklilerimizin emekli aylıklarındaki artışı Ocak ayı itibarıyla yüzde 49,25’e yükseltiyoruz” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 16 Ocak’ta kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada bu yıl en düşük emekli maaşının 7.500 TL’den 10.000 TL’ye yükseltileceğini duyurmuştu.

2024’ü “Emekliler Yılı” ilan ettiklerini belirten Erdoğan memur, SSK ve Bağ-Kur emeklilerine yapılan zamlar arasındaki farklılığın rahatsızlık yarattığını, bu yüzden SSK ve Bağ-Kur emeklilerine yüzde 5 ek zam yapılacağını açıklamıştı.

Böylece bu iki grubun maaş zammı yüzde 42,6 olarak belirlenmişti.

En düşük emekli aylığının 10 bin liraya yükseltilmesi ile SSK ve Bağ-Kur emekli maaşlarında ek yüzde 5 artış içeren kanun teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda 18 Ocak’ta kabul edilmişti.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Işıkhan, TRT Haber’e açıklamalarda bulundu. Bakan Işıkhan’ın açıklamalarından satır başları şu şekilde:

“İşgücü piyasalarının iki boyutu var. Aktif ve pasif işgücü politikalarımız. İŞKUR aracılığı ile yürütmüş olduğumuz aktif iş gücü piyasası programlarını daha etkili ve kapsamlı hale getirmeyi düşünüyoruz.

Kurs ve programlarda program süresinin 3 katı olarak uygulanan istihdam yükümlülüğünü biz 2 katına indirdik. Kurs ve Program sonrası istihdam taahhüt oranı yüzde 60’a indirildi.

Daha güçlü iş gücü piyasası oluşturmayı hedefliyoruz.

Kısa çalışma ödeneği, özellikle bölgesel, sektörel ya da afetler sonrasında çalışanlarımıza verdiğimiz doğrudan bir nakti destekti. Bu rakam 8 bin ile 12 bin arasında çalışana doğrudan verdiğimiz bir destekti. Biz bunu işsizlik sigortası fonundan karşılıyoruz.

Asgari prim ödeme gün sayısını 600 günden 450 güne indiriyoruz.

SSK ve Bağ-Kur emeklilerimizin emekli aylıklarındaki artışı ocak ayı itibarıyla yüzde 49,25’e yükseltiyoruz.”

Paylaşın

Emeklilerin Milli Gelirden Aldıkları Pay Yüzde 4,46’ya Kadar Düştü

Emekli aylıklarının gayrisayfi milli hasılaya (GSYH) oranı 2022 yılında yüzde 4,46’ya kadar geriledi. Emekli aylıklarının GSYH’ye oranı 2003 yılında yüzde 5,33 idi.

Kademeli şekilde artan bu oran 2009’da yüzde 6,82’ye; 2016 yılında ise yüzde 7,05’e yükseldi. 2020 yılında bu oran yüzde 6,79 oldu.

Bu esnada emeklilerin nüfusa oranı ise düzenli şekilde arttı. 2003’te her 100 kişiden 10’u emekli iken bu sayı 2022’de 16’nın üstüne çıktı. Ekim itibarıyla emekli kişi sayısı 15 milyon 851 bin oldu. 2003 yılında emekli sayısı 6,8 milyon idi.

Öte yandan, en düşük emekli maaşının asgari ücrete oranında en kötü yıl 2023 olurken bu oran 2024 yılında daha da kötü hale geldi.

Milyonlarca emekli resmi enflasyondan düşük zam aldı. Son 6 aylık enflasyon yüzde 38 olmasına rağmen Hazine destekli en düşük emekli maaşı 7 bin 500 liradan 10 bin liraya çıktı. Bu da en düşük emekli maaşına yüzde 33 zam demek.

Nüfusa oranı artan emeklilerin milli gelirden aldığı pay da geriliyor. Özellikle 2021 ve 2022 yıllarında emeklilerin gayrisayfi milli hasıladan (GSYH) aldıkları pay oldukça azaldı.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve TÜİK verilerine göre 2009 yılında emekli aylıklarının gayrisafi milli hasılaya oranı yüzde 6,82 idi. Yani, milli gelirin yüzde 6,82’si emekli maaşlarına gidiyordu. 9,2 milyon emeklinin maaşı için 68,6 milyar lira ödenirken Türkiye’nin üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH’si 1 trilyon 6 milyar lira idi.

2022 yılında ise emekli sayısı 13.9 milyon olurken bu kişilerin yıllık maaş ödemesi 668,8 milyar lira oldu. 2022’de GSYH ise 15 trilyon 11 milyar lira gerçekleşti. Böylece emekli aylıklarının GSYH’ye oranı 4.46’ya kadar düştü. Üstelik bu zaman diliminde emekli sayısının nüfusa oranı yüzde 12,6’dan yüzde 16,3’e çıktı.

Euronews Türkçe’nin aktardığına göre; Emeklilikte Adalet Derneği 21 Ocak 2024’te İstanbul’da miting düzenleyerek emeklilerin yaşadıkları geçim sıkıntısına ve emekli maaşlarının diğer ücretler karşısında giderek gerilemesine isyan etti.

Birçok veri özellikle 2021 ve 2022’de emekli maaşlarının diğer aylıklara göre nasıl azaldığının ve emeklilerin milli gelirden aldıkları payın nasıl düştüğünü gösteriyor. Emekli aylıklarının GSYH’ye oranı 2003 yılında yüzde 5,33 idi. Kademeli şekilde artan bu oran 2009’da yüzde 6,82’ye; 2016 yılında ise yüzde 7,05’e yükseldi. 2020 yılında bu oran yüzde 6,79 oldu.

2021’de yüzde 5,21’e gerileyen emekli aylıklarının GSYH’ye oranı 2022’de yüzde 4,46’ya kadar geriledi. Bu AK Parti’nin iktidarda olduğu son 20 yılın en düşük değeri oldu. Bu esnada emeklilerin nüfusa oranı ise düzenli şekilde arttı. 2003’te her 100 kişiden 10’u emekli iken bu sayı 2022’de 16’nın üstüne çıktı.

Hazine’den SGK’ya yapılan kaynak aktarımında düşüş

SGK’nın gelirleri emekli aylıkları ve diğer masrafları karşılamaya yetmiyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı SGK’ya kaynak aktarıyor. Buna bütçe transferi deniliyor. Bütçe transferlerinin GSYH’ye oranı 2022 yılında büyük bir düşüş gösterdi.

2008 yılında bütçe transferlerinin GSYH’ye oranı yüzde 3.49 idi. Bu oran 2020 yılında yüzde 4.93’e kadar çıktı. Ancak önce 2021’de yüzde 3,47’ye; sonra da 2022 yılında yüzde 2,56’ye kadar geriledi. Bu da 2008’den bu yana en düşük değer oldu.

2023 yılı tamamlanmadan emekli sayısı 16 milyona dayandı. Ekim itibarıyla emekli kişi sayısı 15 milyon 851 bin oldu. 2003 yılında emekli sayısı 6,8 milyon idi. Öte yandan, en düşük emekli maaşının asgari ücrete oranında en kötü yıl 2023 olurken bu oran 2024 yılında daha da kötü hale geldi.

Paylaşın

Emekliye “Ek Zam” Açıklaması: Masada Değerlendiriliyor

AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, emekli maaşlarına ek zam konusunda, “Hazine ve Maliye Bakanlığımız ile beraber Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığımız yapıyorlar” dedi ve ekledi:

“Oransal artışlar, bütçe imkanları bunları bir bütün olarak değerlendirmemiz lazım. Hepsi masada değerlendiriliyordu ortaya çıkan net durum olmadığı için buradan herhangi bir şeyi söyleme imkanım yok.”

AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, parti olarak hazırladıkları SSGSS ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin detaylarını açıkladı. Gazete Duvar’ın aktardığına göre; Abdullah Güler, şu bilgileri verdi:

“2024 Ocak ila Aralık aylarında istihdamı desteklemek için işverenlere finansmanı işsizlik sigortası fonundan karşılanacak şekilde, ödeyecekleri sigorta priminden mahsup edilecek şekilde günlük 23,33, aylık 700 TL asgari ücret desteği sağlanması amaçlanmaktadır.

İşverenlere 2023 yılı Temmuz-Aralık döneminde sağlanan asgari ücret desteği, günlük 16,66 TL, aylık (16,66 TL x 30 gün) 499,80 TL idi. Yani yaklaşık 200 TL’lik artışla işverene ödenen destek yüzde 40 oranında yükseltilmek isteniyor.

Kanun Teklifi ile; İşsizlik Sigortası Fonu kullanılarak uygulanan pasif işgücü piyasası programlarının etkinliğinin artırılması için kısa çalışma gerekçelerine genel salgın durumunun eklenmesi ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanılabilmesi için gereken asgari prim ödeme gün sayısının 450 güne indirilmesi amaçlanmaktadır.

Teklif ile; ilave istihdamın sağlanması ve özel politika gerektiren kadın, genç ve mesleki yeterlilik belgesi sahibi olan işsizlerin istihdamının desteklenmesi amacıyla 2011 yılından bu yana uygulanan ve yüzde elli beşi kadın olmak üzere yıllık ortalama 650.000 kişinin yararlandığı teşvik uygulamasına 31/12/2025 tarihine kadar devam edilmesi ve uygulamanın 31/12/2026 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanına yetki verilmesi amaçlanmaktadır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 6331 sayılı Kanun kapsamında yer alan işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği konularında ölçüm, inceleme ve araştırma yapma, bilgi, belge ve numune alma, Kanun kapsamındaki eğitim kurumları, ortak sağlık ve güvenlik birimleri, ekipman muayene kuruluşları, iş hijyeni ölçüm, test ve analiz laboratuvarlarına ilişkin inceleme, kontrol, denetim yetki ve sorumluluğu yargı kararları çerçevesinde yeniden düzenlenmektedir.”

Emekliye ek zam açıklaması

Gazetecilerin emekli maaşlarına zam konusundaki sorularına ise Güler, şu yanıtı verdi: “Hazine ve Maliye Bakanlığımız ile beraber Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığımız yapıyorlar. Oransal artışlar, bütçe imkanları bunları bir bütün olarak değerlendirmemiz lazım. Hepsi masada değerlendiriliyordu ortaya çıkan net durum olmadığı için buradan herhangi bir şeyi söyleme imkanım yok.”

Paylaşın

Son 20 Yılda Emekliler İçin En Kötü Dönem: 2023

İktidar ekonomide pembe tablolar çizmeye çalışsa da, veriler yaşanan derin ekonomik krizi gözler önüne seriyor. Derin ekonomik krizden en çok etkilenenler ise sabit gelirliler, özellikle emekliler.

Resmi verilere göre son 20 yılda emekliler için en kötü dönem 2023 yılı oldu. En düşük emekli maaşının asgari ücrete oranı 2003 yılından bu yana hiç bu kadar düşmemişti.

2003 yılında en düşük 4a emekli maaşının asgari ücrete oranı 1,47’ydi. Yani en düşük emekli maaşı asgari ücretin 1,5 katıydı. 2023 yılının ikinci yarısında ise bu oran 0,66’ye geriledi. Yani, en düşük emekli maaşı asgari ücretin üçte ikisi yapıyor.

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (DİSK-AR) verilerine göre de Aralık 2002’de ortalama emekli sandığı aylığı asgari ücretin 2,7 katı iken Temmuz 2023’te bu oran 0,9’a geriledi.

Euronews Türkçe, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerinden yola çıkarak 2001-2023 yılları arasında en düşük 4a emekli maaşı ile net asgari ücreti karşılaştırdı.

Buna göre AK Parti’nin iktidar yıllarının başında 2003 yılında net aylık asgari ücret 226 lira idi. 4a en düşük emekli maaşı ise 332 liraydı. En düşük emekli maaşının asgari ücrete oranı 1,47’ydi. Bu da son 20 yıldaki en yüksek oran olarak kayıtlara geçti.

2016 yılına kadar en düşük emekli maaşı hep asgari ücretten fazla oldu. Ancak bu oran kademeli olarak düştü.

2016 yılında ise işin seyri değişti. 4a en düşük emekli maaşı net asgari ücretten daha düşük hale geldi. Asgari ücret bin 301 lira olurken emekli maaşı bin 265 lira oldu. Böylece en düşük emekli maaşının asgari ücrete oranı 1’in altına düşerek 0,97 oldu.

Sonraki yıllarda da bu durum benzer eğilimde sürdü. Asgari ücret, en düşük emekli maaşından yüksek seyretti. Ancak durum emekliler lehine bozulmaya devam etti.

2022’in ilk yarısında bu oran 0,74’e kadar düştü. 2023 başında 0,69’u gören en düşük emekli maaşının asgari ücrete oranı 2023 ikinci yarısında ise 0,66’ye kadar geriledi. Yani, 4a en düşük emekli maaşı alan bir kişi asgari ücretin üçte ikisi maaş alıyor.

DİSK-AR’ın raporu da son 20 senede maaşların emekliler aleyhine nasıl değiştiğini gösteriyor. Aralık 2002-Temmuz 2023 arasında ortalama emekli sandığı aylığı asgari ücretin 2,7 katı iken 0,89 katına geriledi.

Aynı dönemde en düşük SSK emekli aylığının asgari ücrete oranı da 1,39 kattan 0,66 kata geriledi. En düşük Bağ-Kur esnaf emekli aylığının asgari ücrete oranı da 0,81 kattan 0,66 kara geriledi. Ortalama memur maaşı ise 3,14 kattan 1,97 kata düştü.

Aralık 2002-Temmuz 2023 arasında net asgari ücret nominal olarak 62 kat artış gösterdi. En düşük memur maaşı da 52 kat yükseldi. Ortalama memur emekli aylığı ise aynı dönemde sadece 20 kat arttı.

DİSK-AR’ın aynı raporu asgari ücretin nasıl giderek ortalama ücret (ortalama maaş) haline geldiğini de gösteriyor.

Bu ne demek? Asgari ücrete yakın kazanan işçi oranının giderek yükselmesi demek. Bu olurken asgari ücretten daha yüksek kazananların oranlarının düşmesi anlamına geliyor.

Türkiye’de 10 işçiden 6’sı asgari ücretin yüzde 20 fazlasının altında çalışıyor. Bu oran 20 sene önce 10 kişide 4’tü.

Paylaşın

Meclis’te “Emekliye 5 Bin Lira İkramiye” Gerginliği

Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda emekliye 5 bin lira ikramiye düzenlemesi yapılırken söz alan AK Partili Komisyon üyesi Orhan Yeğin, beğenilmeyen meblağın toplamda 60 milyar lirayı aştığını belirtti.

Orhan Yeğin konuşmasının devamında, “60 milyar ne biliyor musunuz? Deprem gideriyle ilgili ek MTV getirdiğimizde, “Milletin üzerine bu kadar vergi, yük bindiriyorsunuz” diye bağıra çağıra konuştuğumuz ve tamamı 2 taksitte ödendiği zaman toplam elde edeceğimiz gelir hedefinin 30 milyar olduğu bir rakamın 2 katından daha fazla bir rakam” dedi.

Yeğin’in sözlerine CHP’li Cevdet Akay, “61 milyar bu devlet için çok küçük bir rakam, 150 milyar sadece kur korumalı mevduatın maliyeti var. Tasarruf edeceğimiz bir sürü alan var. Çifte maaşlar, israflar, bunlar önlense çok rahat 200 milyarı bulup 15 bin TL’yi öderiz” sözleriyle tepki gösterdi.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) bu haftaki programı, ekonomi ağırlıklı çalışmalarla geçecek. Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın hazırladığı, 2024-2028 yıllarını kapsayan 12’nci Kalkınma Planı, 16 Ekim Pazartesi günü Meclis Başkanlığı’na sunulacak. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, plan ile ilgili 17 Ekim Salı günü Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunum yapacak. 2024 yılı merkezi yönetim bütçesini içeren kanun teklifi, 17 Ekim Salı günü Meclis’e sunulacak.

Bütçe teklifi görüşmeleri, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz’ın 20 Ekim’de Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yapacağı sunumla başlayacak. Genel Kurul’da çalışmayan emeklilere tek seferliğine 5 bin lira Cumhuriyet Bayramı ikramiyesi ödenmesini de içeren Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmelerine başlanacak.

TBMM Genel Kurulu’nda ayrıca Türk askerinin Irak ve Suriye’deki görev sürelerinin 2 yıl uzatılmalarını öngören Cumhurbaşkanlığı tezkereleri ele alınacak. Salı ve çarşamba günü gerçekleştirilecek grup toplantılarında ise parti liderleri, gündemdeki gelişmelere ilişkin açıklamalarda bulunacak.

AK Parti ve CHP arasında “ikramiye” gerginliği

Öte yandan artan ekonomik sıkıntılar karşısında maaşlarına zam bekleyen emekliler bir defaya mahsus 5 bin TL “cumhuriyet ikramiyesi” kararı alınmasıyla tam bir hayal kırıklığına uğradı.

Gazete Duvar’da yer alan habere göre; Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda söz konusu düzenleme yapılırken söz alan AK Partili Komisyon üyesi Orhan Yeğin beğenilmeyen meblağın toplamda 60 milyar lirayı aştığını belirterek, “60 milyar ne biliyor musunuz? Deprem gideriyle ilgili ek MTV getirdiğimizde, “Milletin üzerine bu kadar vergi, yük bindiriyorsunuz” diye bağıra çağıra konuştuğumuz ve tamamı 2 taksitte ödendiği zaman toplam elde edeceğimiz gelir hedefinin 30 milyar olduğu bir rakamın 2 katından daha fazla bir rakam” dedi.

Yeğin’in sözlerine CHP’li Cevdet Akay, “61 milyar bu devlet için çok küçük bir rakam, 150 milyar sadece kur korumalı mevduatın maliyeti var. Tasarruf edeceğimiz bir sürü alan var. Çifte maaşlar, israflar, bunlar önlense çok rahat 200 milyarı bulup 15 bin TL’yi öderiz” sözleriyle tepki gösterdi.

Paylaşın

Kulis: Emekli Maaşlarına Ek Zamda İki Farklı Formül

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı sonrası Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı yeni emekli zammı düzenlemesi için düğmeye bastı. Emekliye verilmesi planlanan ek zam kapsamında iki farklı formül bulunuyor.

İlk formüle göre yeni ekonomi adımının iyi gitmesi sonucunda ek zam verilecek. Bu noktada en düşük emekli maaşında taban aylıkların 10 bin TL olarak revize edilmesi en güçlü formül olarak dikkat çekiyor.

İkinci formül kapsamında ise seyyanen zam söz konusu. Bu noktada da tüm emeklilerin maaşlarına 2 bin ila 3 bin lira arasında zam verilmesi formülü bulunuyor.

Sabah’ın haberine göre, emekli zammı düzenlemeleri öncelikli gündem konusu oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın verdiği talimatların ardından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı yeni emekli zammı düzenlemesi için harekete geçti.

Meclis’in yeni yasama yılına başlamasıyla birlikte emekli zamlarına ilişkin yürütülen çalışmalar hız kazandı. En düşük emekli maaşının bütçe çalışmalarının meyvelerini vermesiyle en geç Kasım ayında yeniden belirlenmesi bekleniyor. Emekli taban aylığının ara zam ile artmasıyla beraber Hazine desteği de yükselmiş olacak.

Emekliye verilmesi planlanan ek zam kapsamında iki farklı formül bulunuyor. İlk formüle göre yeni ekonomi adımının iyi gitmesi sonucunda ek zam verilecek. Bu noktada en düşük emekli maaşında taban aylıkların 10 bin TL olarak revize edilmesi en güçlü formül olarak dikkat çekiyor.

İkinci formül kapsamında ise seyyanen zam söz konusu. Bu noktada da tüm emeklilerin maaşlarına 2 bin ila 3 bin lira arasında zam verilmesi formülü bulunuyor.

Paylaşın