En Yaşanabilir Yer Bir Kez Daha Viyana Oldu

Ekonomist İstihbarat Birimi (EIU) adlı organizasyon bu hafta, 2022’de dünyada yaşanabilecek en iyi 10 ve en kötü 10 yerin ‘Küresel Yaşanabilirlik Endeksi’ sıralamasını yayınladı. Endeks beş kategoride 172 şehri değerlendirdi: Kültür, sağlık, eğitim, altyapı ve eğlence.

İskandinavya’daki şehirler, bölgedeki istikrar ve iyi altyapı sayesinde ‘En Yaşanabilir Şehirler’ listesinde uzun süredir önemli bir yer kaplıyor. Endekse göre, bu şehirlerin sakinleri iyi sağlık hizmetleri ve sayısız kültür ve eğlence fırsatları ile oldukça iyi bir yaşam kalitesine sahip.

Avusturya ve İsviçre’deki şehirler de iyi gelişmiş sosyal piyasa ekonomileri sayesinde her yıl yaşam kalitesi listelerinde üst sıralarda yer alıyorlar. En iyi 10 yer listesinin birinci sırasında da Avusturya’nın başkenti Viyana bulunuyor.

Bununla birlikte en yaşanmaz olarak görülen yer ise Suriye’nin başkenti Şam. Bu iki listede 18 farklı ülke temsil edilse de, örneğin ABD, Çin ve Rusya gibi en büyük dünya güçleri her ikisinde de yok. Bununla birlikte Türkiye’nin de herhangi bir şehri ilk 10 veya son 10 listelerinde yer almıyor.

Avusturya değerlendirmesi

  • Genel değerlendirme: 95.1/100
  • Kararlılık: 95
  • Sağlık: 83.3
  • Kültür ve çevre: 98.6
  • Eğitim: 100
  • Altyapı: 100

Avusturya’nın başkenti Viyana, dünyada yaşanacak en iyi yer olarak ilk sırada yer aldı. 2018 ve 2019’da da bu pozisyon yine Viyana’nın olmuştu. Ancak 2021’de 12. sıraya düşmüştü. Bunda Covid salgını nedeniyle alınan önlemlerin etkisi olduğu düşünülüyor.

Yaşamak için en iyi 10 yer listesi

  • Viyana, Avusturya
  • Kopenhag, Danimarka
  • Zürih, İsviçre
  • Calgary, Kanada
  • Vancouver, Kanada
  • Cenevre, İsviçre
  • Frankfurt, Almanya
  • Toronto Kanada
  • Amsterdam, Hollanda
  • Osaka, Japonya ve Melbourne, Avustralya (eşit skor)

Şam değerlendirmesi

  • Genel puan: 172
  • Kararlılık: 20
  • Sağlık: 29.2
  • Kültür ve çevre: 40.5
  • Eğitim: 33.3
  • Altyapı: 32.1

Yaşanacak en kötü 10 yer listesi

  • Tahran, İran
  • Douala, Kamerun
  • Harare, Zimbabve
  • Dhaka, Bangladeş
  • Port Moresby, PNG
  • Karaçi, Pakistan
  • Cezayir, Cezayir
  • Trablus, Libya
  • Lagos, Nijerya
  • Şam, Suriye

En kötü listedeki şehirlerin hepsinin ortak noktası, bazı ciddi sosyal sorunlar ve güvenlik endişeleridir. Örneğin endeks, Şam’ın listedeki yerinin muhtemelen Suriye şehrini etkileyen sosyal huzursuzluk, terör ve çatışmanın bir sonucu olduğunu belirtti.

Nijerya’nın kültür başkenti olan Lagos, ABD Dışişleri Bakanlığı’na göre suç, terör, sivil huzursuzluk, adam kaçırma ve deniz suçlarıyla tanındığı için listeye girdi.

Paylaşın

Türkiye, Demokrasi Endeksinde 103. Sırada

İngiliz araştırma ve analiz şirketi Economist Intelligence Unit’in (EIU) hazırladığı 2021 Demokrasi Endeksi’ne göre dünyada demokrasideki gerileme 2021’de de sürerek yeni bir olumsuz rekor kırdı.

Raporda pandemi sürecinde hükümetlerin uygulamaya koyduğu kapanma önlemleri ve seyahat kısıtlamalarına işaret edilerek sivil hakların gelişmiş demokrasilerde de otoriter rejimlerde de askıya alındığı, pandeminin iki yıldır demokrasideki gerilemenin başlıca kaynağı olduğu belirtildi.

Türkiye 103’üncü oldu

Dünya ülkelerinin “tam demokrasiler”, “kusurlu demokrasiler”, “melez rejimler” ve “otoriter rejimler” olarak sınıflandırıldığı endekste Türkiye bu yıl da “melez rejim” kategorisinde değerlendirildi.

2020’ye göre bir basamak yükselerek 167 ülke arasında 103’üncü sırada yer alan Türkiye’nin demokrasi endeksi ise, 10 tam puan üzerinden 4,35 olarak puanlandı. Endeks değerlendirmelerinde seçim süreçleri ve çoğulculuk, hükümetin işleyişi, siyasi katılım, demokratik siyasi kültür ve sivil özgürlükler olmak üzere beş ölçüt temel alındı.

En demokratik ülke Norveç

Endekse göre dünya nüfusunun üçte birinden fazlası otoriter rejimlerde yaşarken tam demokrasilerde yaşayanların oranı yüzde 6,4’e geriledi. On tam puan üzerinden değerlendirilen küresel demokrasi endeksi 2020’de 5,37 iken 2021’de 5,28’e düşerek şimdiye kadarki en düşük seviyesine geriledi.

Dünyanın en demokratik ülkeleri 9,75 puanlık skorla Norveç, 9,37’lik skorla Yeni Zelanda ve 9,27’lik skorla Finlandiya olurken endekste son sırayı 0,32’lik skorla Afganistan aldı. Afganistan’dan sonra demokrasi açısından en kötü durumdaki ülkeler 1,02’lik skorla Mynamar ve 1,08’lik skorla Kuzey Kore olarak sıralandı.

Korona kısıtlamaları

Raporda korona pandemisine karşı getirilen kısıtlamaların, küresel demokrasideki keskin düşüşte önemli rol oynadığı belirtildi.

Pek çok vatandaşın acil durum önlemleri ve devlet erkinin genişletilmesine tolerans gösterdiği, ancak kapanma ve aşı zorunluluğu gibi politikaları destekleyenlerle devlet müdahalesi ve bireysel özgürlüklerin kısıtlanmasına karşı çıkanlar arasında kutuplaşma yaşandığı kaydedildi. 2021 yılı başlarında en az 86 ülkede pandemi bağlantılı protesto gösterilerinin düzenlendiğine işaret edilen raporda, kısıtlamalara karşı protestoların yıl sonuna doğru aşı karşıtı hareketle birleştiği ve dünya çapında ivme kazandığı belirtildi.

“Batı modeli önündeki en önemli sınama Çin olacak”

Raporda, gelişmiş demokrasilerde vatandaşların mevcut sistemden duydukları hoşnutsuzluğun arttığına işaret edilirken 2022 yılı ve ötesinde Batı modeli demokrasilerin önündeki en önemli meydan okumanın Çin’den geleceği değerlendirmesinde bulunuldu.

Kırk yıllık hızlı ekonomik büyüme süreci sonrasında Çin’in dünyanın en büyük ikinci ekonomisi haline geldiğine işaret edilen raporda, Çin’in on yıl içinde ABD’yi geçerek birinci sıraya yerleşeceği öngörüsünde bulunuldu.

(Kaynak: DW Türkçe)

Paylaşın