Yozgat: Çapanoğlu Çifte (Çarşı) Hamamı

Çapanoğlu Çifte (Çarşı) Hamamı; Yozgat’ın Merkez İlçesi, Saraflar Caddesi, Buğday Pazarı Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Kitabesi yoktur. Yapı vakfiyesine göre tarihlendirilir. Erkekler kısmı Kapucubaşı Çapanoğlu Mustafa Bey’in vakfiye tarihi H. 1 Muharrem 1195 M. 28 Aralık 1780’den sonra, kadınlar kısmı Kapucubaşı Çapanoğlu Süleyman Bey tarafından H.1208 M. 1793’te yapılmıştır.

Süleyman Bey’in vakfiyesinde geçen birinci (Eski Hamam) erkekler kısmı, ikinci hamam da kadınlar kısmı (hareme mahsus = kadınlar hamamı) olmalıdır. Hamamların ”L” şeklinde birleşmesi, külhanlarının ayrı olması ve halkın söylediğine göre iki ayrı tarihte yapıldığı anlaşılır. Yine vakfiye yerini tarif ederek Eski Hamam demesi bu hamamın daha önce, büyük olasılıkla da Mustafa Bey’in vakfiye tanzim tarihinden sonra yapıldığını gösterir.

Ayrıca erkekler hamamının zemininden daha aşağıda olması da onun daha eski olduğunu gösterir. Erkekler ve kadınlar kısmından oluşan hamamın erkekler kısmı büyük, kadınlar kısmı küçüktür. Her iki yapı birbirine ‘L’ şeklinde birleşmiştir. Doğu ve kuzey tarafı dükkanlarla çevrilmiştir.

Erkekler kısmı güney – kuzey doğrultusunda, Kadınlar kısmı doğu – batı doğrultusunda uzanır. Erkekler kısmının duvarları gri renkli moloz taştan, kadınlar kısmının duvarları ise moloz taştan yapılmıştır. Plan bakımından Haçvari Dört Eyvanlı ve Köşe Hücreli plan tipine girer. Hamam başlıca soyunmalık, ılıklık, sıcaklık, havlat ve su deposu bölümlerinden oluşur.

Paylaşın

Niğde: Çarşı Hamamı

Çarşı Hamamı; Niğde’nin Merkez İlçesi, Balhasan Mahallesi, Külhan Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür. 

Orijinal özelliğini büyük ölçüde yitirmiş, özellikle soyunmalık kısmı iki katlı betonarme olarak yeniden yapılmıştır. Doğu-batı doğrultusunda yerleştirilen hamam, bugünkü durumuyla dıştan yaklaşık 20.50 x 32.50 m. ölçülerindedir.

Yapı dört eyvanlı ve köşe hücreli hamamlar gurubundadır. Hamam soyunmalık, ılıklık, sıcaklık ve halvetleri ile sıcaklığa bitişik su deposu ve külhandan oluşur. Yapının duvar ve örtü sistemi yöresel sarımtırak renkte kaba yonu ve moloz taş şeklindedir.

Paylaşın

Adana: Çarşı Hamamı

Adana, gezilecek yerleri ve tarihi yapılarıyla dikkat çekiyor. Çarşı Hamamı; Adana’nın Seyhan İlçesi, Ulucami Mahallesi, Ali Münif Yeğenağa Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Büyük Saat Klübesi’nin karşısında bulunan Çarşı Hamamı Ramazanoğullarından Piri Paşa tarafından 1529’da yaptırılmıştır. 16x43m plan ölçüleriyle Adana’nın en büyük hamamıdır.

Tek hamam halindeki eserin ilk bölümünü oluşturan soyunmalık kare planda,kalın kesme taştandır. Üst örtüyü oluşturan büyük kubbenin ortasındaki aydınlık fenerinden giren ışık içeriyi aydınlanmaktadır. Soyunmalık kısmının güney duvarındaki büyük kemer bir eyvan gibi yapılmıştır.

Güney ve Kuzey duvarındaki büyük nişler ise birer hücre şeklindedir. Soyunmalığın doğu duvarının ortasındaki bir dar kapıyla tek bir kubbeyle örtülen kare planlı soğukluk kısmına geçilir. Ilıklığı takiben batı uçta yer alan sıcaklık ve sıcak su deposu ile hamam planı tamamlanmaktadır.

Çarşı Hamamı’nda özellikle giriş kapısı üzerindeki özenli taş işçiliği dikkat çekicidir. Halen dönüşümlü olarak erkekler ve kadınlar hamamı olarak hizmet veren yapı özel mülkiyettedir.

Adana’nın Kısa Tarihi

Adana’nın tarihi, Hititler dönemine kadar uzanmaktadır. MÖ 18. yüzyılda Hitit İmparatorluğu’nun bir parçası olan Adana, daha sonra Asur, Pers ve Makedonya İmparatorluğu gibi farklı medeniyetler tarafından kontrol edildi ve MÖ 333’te Büyük İskender’in Pers İmparatorluğu’nu yenmesiyle Adana, Makedonya Krallığı’nın bir parçası oldu.

Roma ve Bizans Dönemi: MÖ 64’te Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirilen Adana, önemli bir Roma eyaleti olan Kilikya’nın başkenti oldu. Roma döneminde Adana, önemli bir ticaret merkezi haline geldi ve zenginleşti. Ancak, 5. yüzyılda Bizans İmparatorluğu’nun doğu sınırlarını savunan şehir, Pers İmparatorluğu tarafından ele geçirildi ve 7. yüzyılda Müslümanlar tarafından fethedildi.

7. yüzyılda Arap Müslümanlar tarafından fethedilen Adana, daha sonra Abbasiler, Emeviler ve Selçuklular gibi farklı İslam devletlerinin yönetimine girdi. Selçuklular döneminde, şehir önemli bir ekonomik merkez olarak gelişti ve kültürel açıdan da zenginleşti. 12. yüzyılda ise Haçlı seferleri sırasında Adana, Haçlılar tarafından işgal edildi, ancak daha sonra tekrar Selçuklu hâkimiyetine geçti.

1517’de Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliğine giren Adana, bu dönemde de önemini sürdürdü ve Osmanlılar döneminde Adana, tarım ve ticaret alanında büyük bir gelişme kaydetti. 19. yüzyılda ise şehir, modernleşme sürecine paralel olarak Avrupa etkilerini hissetmeye başladı. Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde ise Adana, birçok etnik ve siyasi olaya tanıklık etti.

1920’de Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla Adana, modern Türk devletinin bir parçası oldu. Cumhuriyet döneminde Adana, ekonomik, kültürel ve sosyal açıdan önemli gelişmeler kaydetti. 1920’lerde başlayan tarım reformlarıyla Adana, modern tarım tekniklerine geçti ve tarım sektörü önemli bir ekonomik faaliyet haline geldi. Şehirdeki sanayi, ticaret ve ulaşım da hızla gelişti. Adana, Türkiye’nin önemli bir sanayi merkezi haline geldi ve birçok fabrika ve işletme burada faaliyet göstermeye başladı.

Ayrıca, Adana’nın kültürel ve sosyal hayatı da Cumhuriyet dönemiyle birlikte ivme kazandı. Şehirde, modern eğitim kurumları, kültürel etkinlikler ve sanat faaliyetleri arttı. Adana, üniversite ve araştırma merkezleri açısından da gelişti ve birçok bilim insanı, yazar, şair ve sanatçı burada yetişti.

Günümüzde Adana, Türkiye’nin önemli şehirlerinden biridir. Ekonomik, ticari, kültürel ve sosyal açıdan canlı bir şehir olan Adana, aynı zamanda turistik potansiyeli de yüksek bir yerdir. Çeşitli tarihi ve kültürel mekanları, festivalleri, doğal güzellikleri ve gastronomik zenginlikleriyle ziyaretçileri çekmektedir.

Paylaşın