Adana: Mestanzade Hamamı

Mestanzade Hamamı; Adana’nın Seyhan İlçesi, Kocavezir Mahallesi, Pazarlar Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Mestan Hamamı Hacı Mahmut Ağa tarafından birlikte inşa ettirildiği mestanzade camiden ayrı olarak pazarlar caddesindedir.

Hamamın plan şeması Adana’nın diğer hamamlarında görülen şemaya uygun yapılmıştır. Soyunmalık kısmı kare planlı bir mekana sahip olup mekanı tromp geçişli büyük bir kubbe örtmektedir.

Kubbenin ortasında soyunmalığı aydınlatan ahşap fener yer alır. Soğukluk üç bölüm halindedir ve her bölümün üzeri pandantif kubbelerle örtülmüştür.

Halvet ise sekizgen planlı merkezi bir kubbeli bir mekanın etrafında sıralanan eyvan şeklindeki hücrelerden meydana gelmekte ve köşelerde özel yıkanma hücreleri yer almaktadır. Hamam kullanıma açık ve sağlamdır.

Paylaşın

Adana: Kız Lisesi (Askeri Rüştiye Mektebi)

Kız Lisesi (Askeri Rüştiye Mektebi); Adana’nın Seyhan İlçesi, Ulucami Mahallesi, Depboy Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Vali Abidin Paşa zamanında yaptırılmıştır. Seyhan Nehri kıyısında yer alan yapı,kesme taş malzeme kullanılarak yığma yapı tekniğinde inşa edilmiştir.

Bodrum ve 2 ana kattan oluşmaktadır. Binanın girişi Ulus Caddesi üzerindedir ve cephede merdivenle ulaşılan kolonaltı bir revakla tariflenmiştir.

Uzun yıllar “Kız Lisesi”olarak hizmet eden yapı 1998 Adana depreminde hasar görmüş ve eğitim öğretim işlerine son verilmiştir.

Ancak daha sonraki yıllarda Kız Lisesi Müzesi ve eğitim hizmetlerinde kullanılmak üzere Özel İdare Müdürlüğü’ne tahsis edilen kültür varlığı yapı günümüzde restorasyon aşamasındadır.

Paylaşın

Adana: Taş Mağaza

Taş Mağaza; Adana’nın Seyhan İlçesi, Alidede Mahallesi, Ali Münif Yeğenağa Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Adı geçen parselde yer alan taşınmaz tek katlı yığma inşa tekniğiyle yapılmıştır. Yapı gereci olarak ahşap kesme taş elemanlarının kullanıldığı gözlenmektedir.

Taşınmazın bir bölümünde yapılan tadilatlar ile betonarme elemanlarla döşeme ve kirişlerin inşa edildiği gözlenmektedir. Yapı oluklu sac üst örtülü ahşap çatıyla örtülü olup cephelerde kagir taşıyıcı kolonlar profili düzgün kesilmiş kesme taş malzeme ile inşa edilmiş kemerlerle birbirine bağlanmıştır.

Yapının kemer boşluğunda metal parmaklıklı ahşap pencereler yerleştirilmiş ,zemin kat ise sonradan yapılan müdahaleler ile iş yeri olarak kullanılmaktadır. Cephelerde profilli saçak silmeleri, sıvasız kesme taş kaplama duvar örgüleri, profilli kesme taş başlıklara oturan kemer örgüler yapının özgün unsurlarıdır.

Yapı günümüzde haler ticari amaçla kullanılmaktadır ancak özellikle iki sokak cephesinde önemli değişiklikler yapılmıştır. Pencere açıklıkları kapatılmış ve cephenin bir bölümünde süreklilik niteliksiz bir ek ile kaybolmuştur.

Paylaşın

Adana: Saint James Manastırı

Saint James Manastırı; Adana’nın Saimbeyli İlçesi, İslam Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Dikdörtgen planlı olan manastır düzgün kesme taş ile kaba yonu taş ve kireç harcı kullanılarak inşa edilmiş olup batı ve kuzey cephlerinde 1.5 metre-2 metre yüksekliğinde yıkıntı duvar bulunmaktadır.Doğu cephesi orijinal özelliğini korumaktadır.

Yıkıntıdan elde edilen taşlarla güney cephede iki katlı geleneksel konut yapılmış olup manastıra takriben 15-20 metre uzaklıkta kaya oygu girişi düzgün kesme taş örgülü tonozlu halen işlevini sürdürüne sarnıç yapısı yer almaktadır.

Ayrıca parselde manastırın yakın çevresinde temel izleri bulunmaktadır. Bazalikanın güney yan nefi üzerinde sonradan inşa edilmiş olan 2 katlı geleneksel köy evi kaldırılmıştır.Yapının diğer duvarları korunmuş durumdadır.

Paylaşın

Adana: İzzettin Çalışlar Kışlası

İzzettin Çalışlar Kışlası; Adana’nın Yüreğir İlçesi, Köprülü Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Lojistik Destek Komutanlığı; Kompleksin en nitelikli yapısıdır.İki katlı ve dikdörtgen planlı olan bu yapı ortasındaki giriş bölümünün cephe hattından dışa doğru çıkarılmasıyla hareket kazanmış sivri kemerli üst kat pencereleri ile giriş iyice vurgulanmıştır.

Yapının köşeleri ve açıklıkları çevreleyen sövele düzgün kesme taştır. Pencereler pvc olarak yinelenmiştir. Duvarlar sıvalı olduğundan malzeme tespiti yapılamamıştır. Özgününde ahşap olduğu söylenen döşemeler betonarme olarak yenilenmiştir.

Üst katın balkonları süslemeli taş konsolla taşınmıştır. Üst kat döşeme hizasında sade bir taş silme,yapı bitiminde ise hareketli silme bulunmaktadır. Çatı örtüsü kırma çatı olup silmenin arkasında kalacak şekilde sandviç panel ile kaplanmıştır.

Gıda Kontrol Müfreze Komutanlığı: Tek katlı ve dikdörtgen planlı olan bu yapının köşeleri ve açıklıkları çevreleyen söveler düzgün kesme taştır. Pencereler pvc olarak yenilenmiştir. Duvarlar sıvalı olduğundan malzeme tespiti yapılamamıştır. Çatı örtüsü beşik çatı olup sandviç panel ile kaplanmıştır.

Tuvaletler: Tek katlı ve kare planlı olan bu yapının köşeleri ve açıklıkları çevreleyen sövele düzgün kesme taştır. Pencereler de ahşap kapaklar bulunmaktadır. Duvarlar sıvalı olduğundan malzeme tespiti yapılamamıştır. Çatı örtüsü beşik çatı olup sandviç panel ile kaplanmıştır.

Er Koğuşu: Tek katlı ve dikdörtgen planlı olan bu yapının köşeleri ve açıklıkları çevreleyen sövele düzgün kesme taştır. Pencereler pcv olarak yenilenmiştir. Duvarlar sıvalı olduğundan malzeme tespiti yapılamamıştır. Çatı örtüsü beşik çatı olup sandviç panel ile kaplanmıştır.

Bölük Karargahı (Hamam): 2 katlı ve tek katlı bölümlerden oluşan bu yapıdan eklentiler bulunmaktadır. Özgün bölümü dikdörtgen planlı olan bu yapı 2 katlı giriş bölümünün cephe hattından dışa doğru çıkarılmasıyla hareket kazanmıştır.

Bu bölümün arkasında yer alan hamamın üst örtüsü kubbelidir.Yapının köşeleri ve açıklıkları çevreleyen sövele düzgün kesme taştır. Pencereler pvc olarak yenilenmiştir. Duvarlar sıvalı olduğundan malzeme tespiti yapılamamıştır. Çatı örtüsü kırma çatı olup marsilya kiremit kaplıdır.

Fırın: Bölük karargahının yanında bulunan dikdörtgen planlı bu yapının cephe özellikleri bozulmuştur. Diğer yapılardaki gibi kesme taş elemanlarının barındırmayan cephede açıklarla düzensizdir ve eklentiler mevcuttur. Kompleksin bir parçası olması ve geleneksel malzeme ve tekniğiyle yapılmış olmasının dışında bir özelliği bulunmamaktadır.

Paylaşın

Adana: Kızlar Kalesi

Kızlar Kalesi; Adana’nın Saimbeyli İlçesi, Himmetli Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Köy, ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Yapı küçük ölçülerde olup kare planlıdır. Yapının hem iç hem de dış duvarları yoğun bir şekilde tahrip edilmiştir.

Yapının giriş kısmı ayakta değildir. Yapı duvarları çeşitli büyüklükteki blok taşlarla inşa edilmiş olup harç kullanılmıştır. Yapı etrafında seramik buluntusuna rastlanmamıştır.

Paylaşın

Adana: Misis Havraniye Kervansarayı

Misis Havraniye Kervansarayı; Adana’nın Yüreğir İlçesi, Geçitli Beldesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Kervansaray, beldeye giren yol tarafından ikiye bölünmüş durumdadır.

İki kemerli kısım yolun sağ kısmında diğer bölümü ise yolun sol kısmında yer almaktadır. Kervansarayın asıl giriş kapısı tonozlu sivri kemerli kemerin dış yüzeyi bütün kemer boyunca motiflerinden bir filizle çevrilmiştir.

Kervansarayın ayakta kalmış olan bütün duvarların bir kale sağlamlığıyla blok kesme taşlardan yapılmıştır. Dış duvarların iç avluya bakan yüzeylerinde mekanların bulunduğu anlaşılmaktadır.

Harap olan kervansarayın arazisi içinde benzin istasyonu ve karşı taraftaki kısımda ise lokanta tamirhane ve bakkal yer almaktadır.

 

Paylaşın

Adana: Bedesten ve Arasta

Bedesten ve Arasta; Adana’da Seyhan İlçesi, Karasoku Mahallesi, Ali Münif Yeğiğnağa Caddesi, Saryakup Mevkii yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

16.yy yapısıdır. Ramazanoğlu Vakfıyelerinde bu çarşı “Sekiz kapılı Çarşı” olarak geçmektedir.Hicri 954 tarihli Vakfiyede “…Çarşı içerisinde 65 dükkan ile 4 peyke vardır. Bu peykelerin birincisinde pirinç,yağ,bal,pekmez vs. ;ikincisinde un,üçüncüsünde incir,kuru üzüm;dördüncüsünde buğday,arpa,vs. satılmaktadır. Pazar yeri sakinleri için 300 sofa (sergi yeri) ve hayvan alım satımı için boş arazi vardır.

Bunların hepsi surla çevrilmiş olup sekiz kapısı vardır…”üfadesi yer almaktadır. Faroqhi (1994) “Osmanlıda Kentler ve Kentliler”adlı eserinde ” … Dikkat çekici boyutlardaki bir diğer hanlar kompleksine Adana’da rastlanmıştır….” Derken Ramazanoğulları Çarşısı’ndan bahsetmektedir.” … Bu hanlar kompleksini çevreleyen surda sekiz tane kapı olması duvarın içinde oldukça büyük bir ticaret merkezi bulunduğunu göstermektedir.” diyerek çarşının boyut ve kapsam açısından büyüklüğünü göstermektedir.

Ramazanoğulları çarşısı sadece dükkanlardan oluşan bir bütün değildir,Ramazanoğullarının vakıf eserlerinden oluşan dokunun ve Ulu Cami Külliyesi’nin bir parçası olduğu kabul edilebilir.

Çarşıda yer alan dükkanların çoğu mimari özelliklerini kaybetmiş durumdadır. Ancak dükkanlarda yapılan yenilemelerle birim ölçeğinde bozulmalar olmasına karşın bütüncül anlamda halen Adana’nın tarihi ticaret merkezinin ana nüvesini oluşturmaktadır ve aktif olarak kullanılmaktadır.

Buna karşın çarşının özgün halinde hissedilen hacimsel bütünlük artık söz konusu değildir. Sadece bedesten olarak adlandırılan kısımda ve Ali Münif Yeğenağa Caddesi üzerindeki dükkan sırasında yapının özgün mimari özellikleri devam etmektedir. Günümüzde halen ticari fonksiyonlarını devam ettiren bedesten ve arasta, Ali Münif Yeğenağa Caddesi’nin yoğun taşıt trafiğinden gerek fiziksel,gerekse fonksiyonel olarak olumsuz bir biçimde etkilenmektedir.

Paylaşın

Adana: Fen Lisesi

Fen Lisesi; Adana’nın Seyhan İlçesi, Ziya Paşa Mahallesi, Kıyıboyu Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Ermeni yetim kız çocukları için “Eytemhane Mektebi” olarak inşa edilen yapı 1914 yılından sonra kız öğretmen okulu,1924 yılında ise erkek öğretmen okuluna dönüştürülmüştür.

Sonra da sırasıyla eğitim enstitüsü,mühendislik fakültesi,anadolu lisesi ve Adana Fen Lisesi olarak “eğitim yapısı” olma işlemini günümüze kadar sürdürmüştür.

Yapı bodrum artı 2 kattan oluşmaktadır.Bunun yanı sıra üzerinde 15 adet penceresi olan oldukça eğimli dik çatısı,bölge mimarisinde rastlanmayan bir örnek oluşturmakta ve yapıya bir çatı katı ilavesi kazandırmaktadır.

Simetrinin hakim olduğu ön cephe ve plan düzeninde dönemin mimari anlayışı okunmaktadır.Yapının simetri ekseninin her iki tarafında yer alan iç avluları birbirine kemerle bağlanmış kolon dizileriyle çevrilmiştir.

Bu iç avlular ve açık koridorlar Adana’nın iklimsel özelliklerine uygun çözümlemelerdir. Yapıda yer alan derslikler doğrudan avluları çevrileyen açık koridorlarla bağlanmaktadır.

Yapıda pencere etrafındaki söveler ve katları sonlandıran kornişler 1. Ulusal Mimarlık akımının yansımalarıdır. Yapının duvarları su basmanın seviyesine kadar kesme taştan üst katları ise tuğla örtülüdür.

Günümüzde Adana Fen Lisesi olarak kullanılmakta olan yapı birçok basit onarım ve restorasyon uygulaması geçirmiştir.

Paylaşın

Adana: Heroon Mezarı

Heroon Anıtı; Adana’nın Saimbeyli İlçesi, Kapaklıkuyu Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Kapaklıkuyu Köyü ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Günümüzde oldukça iyi korunmuş bir şekilde gelen mezar daha önceki dönemlerde soyulmuştur. Düz kesilmiş taş bloklarla örülmüş olan mezar tek odadan oluşur.

Giriş kısmının lentosu üzerinde yarım daire bir taş blok bulunmaktadır. Mezar duvarının üst sırasını oluşturan taş bloklar hafif dışa çıkıntılıdır. Mezarın üst örtüsü iri taş bloklardan oluşmaktadır.

Paylaşın