Türk Tabipleri Birliği (TTB), Sağlık Bakanlığı’nca inaktif Kovid 19 aşısı TURKOVAC için Acil Kullanım Onayı verilmesi üzerine Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’ne bir yazı yazdı ve aşıya dair merak edilen noktalar hakkında sorular yöneltildi.
Bianet’te yer alan habere göre; Dün kuruma gönderilen ve bugün kamuoyuyla paylaşılan yazıda, Bakanlığa aşıyla ilgili dört soru yöneltildi.
Sonuçlar makaleyle yayınlanmadı
TURKOVAC aşısının bilimsel bilgi ve verilerinin yeterli düzeyde paylaşılmadığını, faz-3 çalışmalarına dair herhangi bir makalenin bilimsel dergilerde yayımlanmadığını hatırlatan TTB, Acil Kullanım Onayı’nın bilimsel özgürlüğü ve yönetsel özerkliği olmayan Türkiye Tıbbi Cihaz ve İlaç Kurumu’ndan verilmesinin de bilimsel çekincelere yol açacağını belirtti.
Yazıda, “Bilimsel çalışma sonuçları yayımlanmayan ve bilimsel ortamlarda tartışılmamış bir aşının güvenli ve etkili sayıldığına dair bakanlık açıklamaları, ne yazık ki var olan aşı tereddüdünü daha da artıracaktır” dendi.
TTB, şüphe ve farklı saiklerin bilimsel gerekliliklerin yerine ikame edilmesi yaklaşımının, Türkiye’nin aşı üretimi alanında bilimsel çevrelerde olumsuz algılanabileceğine dikkat çekti.
Bakanlığa dört soru
TTB, şu soruların yanıtlarının, uzmanlık dernekleri ve kamuoyu ile paylaşılmasını talep etti:
Aşının faz-1, faz-2 ve faz-3 çalışmaları bilimsel rapor olarak kamunun erişebileceği biçimde yayınlandı mı?
Acil Kullanım Onayı verilmeden önce aşının “güvenli” ve “etkili” olduğu konusunda bir rapor düzenlendi mi?
Bu aşının üretim tesislerinde İyi İmalat Uygulamaları (İİU-GMP) ve biyogüvenlik seviyesi (BSL3) koşulları sağlandı mı?
Üretici ve tedarikçi firmalar hangileridir ve doz başına maliyeti nedir?
TURKOVAC hakkında bilinenler
Erciyes Üniversitesi ile Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığınca geliştirilen yerli aşı TURKOVAC, Türkiye’de ilk kullanılan Çin menşeli Sinovac firmasının Coronavac aşısı gibi inaktif türde.
İnaktive edilmiş aşılar, bilinen geleneksel aşı türü.
Dünyada yaygın olarak kullanılan COVID-19 aşıları; inaktif, Viral Vektör ve mRNA yöntemleriyle üretiliyor. Dünyada hangi aşının daha etkili olduğu yönünde tartışmalar sürüyor.
TURKOVAC çalışmalarının Faz 1, Faz 2, Faz 3 aşamalarındaki başarı yüzdeleri ve ayrıntıları henüz paylaşılmadı.
“Yaygın kullanıma” geçiliyor
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca 22 Aralık’ta, yerli koronavirüs aşısı TURKOVAC’ın acil kullanım onayı aldığını ve seri üretimine başlandığını açıkladı:
“Gelecek hafta sonundan itibaren başta şehir hastanelerimiz olmak üzere yaygın kullanıma geçmiş olacağız.”
TİTCK’ten “acil onay” açıklaması
Aşıya acil kullanım onayı veren Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun (TİTCK) internet sitesinde yayımlanan açıklama şöyle:
“Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı tarafından bulaşıcı hastalıklar kapsamında kabul edilen Covid-19 pandemisi ile mücadele kapsamında kullanılması planlanan, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) desteğiyle geliştirilen ilk yerli ve milli inaktif Covid-19 aşısı TURKOVAC halka hızlı erişiminin sağlanması için Acil Kullanım Onayı kapsamında değerlendirilmiştir. Bilimsel değerlendirmeler sonucunda, Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunca ilgili aşı için Acil Kullanım Onayı verilmiştir.”
