Siirt: Kaya Geçit (Delikli Kaya)

Kaya Geçit (Delikli Kaya); Siirt’in Eruh İlçesi, Erenkaya (Şeyh Veli) Köyü ile Erdoğdu Köyü arasında yer almaktadır.

Erenkaya (Şeyh Veli) Köyü ile Erdoğdu Köyü’ne şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür. Kaya Geçit’in (Delikli Kaya) yer aldığı bölgeye yürüyerek gidilebilir.

Kaya Geçit (Delikli Kaya) Delikli Taş Deresi kenarındadır. Dereyi takip eden kervan yolunu dik kesen doğal kayalık oyulup zeminin merdiven basamaklar şeklinde yontulmasıyla oluşturulmuş olup 41 basamaklıdır.

İçerisinden yaya yada yüklü insan ve hayvan çok rahat bir şekilde geçebilmektedir. Yapının ne zaman yapıldığına dair bir kayıt bulunmamaktadır.

Paylaşın

Siirt: Kızlar Çeşmesi

Kızlar Çeşmesi; Siirt’in Eruh İlçesi, Bilgili Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Eski Eruh olarak adlandırılan Bilgili Köyü’nde Jandarma Karakolu’nun hemen üst kısmındadır. Çeşmenin üzerinde kim tarafından ve ne zaman yaptırıldığını gösteren herhangi bir kitabe yoktur.

Yapıda kullanılan düzgün taş malzemeden hareketle Osmanlı devrinde XVIII. yy II. yarısında yapılmış olmalıdır. Sağlam olan çeşme günümüzde kullanılmaktadır.

Bağımsız çeşmelerden olan yapı iki kısımdan oluşmaktadır. Önde eyvan biçimli çeşme arkada ise dikdörtgen biçimindeki suyun toplandığı su haznesi bölümü yer almaktadır.

Hafif meyilli bir arazi üzerinde olan yapı, doğu-batı yönünde uzanmakta ve dıştan 4.30 X 7.20 m. ölçülerindedir.

Paylaşın

Siirt: Şeyh Veli Türbesi

Şeyh Veli Türbesi; Siirt’in Eruh İlçesi, Erenkaya Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Köy mezarlığının içindeki türbeye ait iki kitabe bulunmaktadır. Bunlardan biri güney cephedeki giriş kapısı üzerinde, diğeri türbe içinde korunmaktadır.

Kapı üzerindeki kitabeden türbede Şeyh Şah-ı Veli’nin medfun olduğu, 1130/1718’e vefat ettiği ve Abdullah adlı sanatkarın adı öğrenilmektedir.

Türbede muhtemelen bu tarihten sonra inşa edilmiş olmalıdır. Türbe, içten ve dıştan altıgen planlıdır. İçten kubbeyle dıştan ise pramidal külahla örtülmüştür.

İç mekâna güney cephesindeki yuvarlak kemerli kapıdan girilmektedir. Duvarlar, hem içten hem de dıştan kireçle sıvanmış olup herhangi bir süsleme içermemektedir. Türbe içinde Şeyh Veli’nin sade ahşap sanduka tipinde mezarı yer almaktadır.

Paylaşın

Siirt: Oymakılıç Medresesi

Oymakılıç Medresesi; Siirt’in Eruh İlçesi, Oymakılıç Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Köyü’nün içinde yer alan han ve caminin doğusundaki Oymakılıç Medresesi, oldukça harap haldedir.

Üzerinde kim tarafından ve ne zaman yaptırıldığını gösteren herhangi bir kitabe bulunmamaktadır. Yapıda kullanılan malzeme ve duvar dokusundan hareketle Osmanlı devrinde XVIII. yy’ın sonlarında yapılmış olmalıdır.

Medrese, doğu-batı yönünde 6.40 X 29.90 m. ölçülerinde uzanan düzgün olmayan dörtgen planındadır. Medrese, giriş bölümü, su kuyusu ve peş peşe sıralanan odalardan oluşmaktadır.

Su kuyusu, giriş bölümü ve doğudaki odalardan üç tanesi kısmen sağlam durumdadır. Kalan tromp izlerinden bu odaların orijinalde kubbe ile örtülü olduğu anlaşılmaktadır. Cas ve kırma taş malzemeden inşa edilmiştir.

Paylaşın

Siirt: Güllü Hatun Köprüsü

Güllü Hatun Köprüsü; Siirt’in Eruh İlçesi, Yerliçoban Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Köprü, vadinin içinden akan derenin üzerinde kurulmuştur. Köprü, köy ile köyün güneydoğusundaki bey konutunun arasındaki irtibatı sağlamak için yapılmış olmalıdır.

Yapının üzerinde kim tarafından ve ne zaman yaptırıldığını gösteren herhangi bir kitabe bulunmamaktadır. Köylüler, köprünün Güllü adında bir kadın tarafından yaptırıldığını belirtmektedirler.

Eser, plan, malzeme ve inşa tekniği bakımından Osmanı döneminde XVII. yy’da yapılmış olmalıdır. Günümüzde köylüler tarafından kullanılan köprü tamamen sağlam durumdadır. Yapı, doğu-batı yönünde uzanmakta olup yuvarlak kemerli ve iki gözlüdür.

Yapının döşeme uzunluğu 22.00 m., genişliği 2.20 m’ dir. Köprünün yuvarlak kemerleri üçayak üzerine oturmaktadır. Ortadaki bağımsız payenin menba ve mansab tarafları hafif dışarı taşırılarak selyaran işlevi görmesi sağlanmıştır.

Paylaşın

Siirt: Gerra Han Köprüsü

Gerra Han Köprüsü; Siirt’in Eruh İlçesi, Ormanardı Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Ormanardı Köyü’nde Gerre Han’ın yanında Dicle Nehri’ne dökülen çayın üzerinde kuzey-güney doğrultusunda kurulmuştur.

Üzerinde kim tarafından ve ne zaman yaptırıldığını gösteren herhangi bir kitabe yoktur. Ancak hanla birlikte Osmanlı döneminde XVII. yüzyılda yapılmış olmalıdır.

Tek gözlü ve yolu iki yöne eğimli köprülerdendir. Yapıda kesme taş malzeme kullanılmıştır. Menba yönünde birer sel yaran vardır. Gözün doğu tarafında birkaç yolcunun barınacağı tonozlu bir bölüm açılmıştır

Paylaşın

Siirt: Nehvan Camii

Nehvan Camii; Siirt’in Eruh İlçesi, Çayırlı Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Köy bugün terk edildiğinden yapı da kullanılmamaktadır. Caminin üzerinde kim tarafından ve ne zaman yaptırıldığını gösteren herhangi bir kitabe yoktur.

Plan, malzeme ve inşaa tekniğinden hareketle eser Osmanlı döneminde XVII. yy’da inşa edilmiş olmalıdır. Cami dıştan 9.25 X 9.60 m. ölçülerinde mihrab paralel iki sahınlı bir harim ile önünde işlevi tam belli olmayan bir mekandan oluşmaktadır.

Harim içten beşik tonoz, dıştan düz dam örtülüdür. Yapı moloz taş malzemeden inşa edilmiştir. Caminin önünde (güneyde) 5.60 X 10.20 m. ölçülerinde işlevi tam olarak anlaşılamayan tamamen yıkılmış ve içerisinde yıkık kubbeli silindirik bir birim olan bir mekân yer almaktadır.

Paylaşın

Siirt: Kaya Oyma Camii

Kaya Oyma Camii; Siirt’in Eruh İlçesi, Oymakılıç Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Oymakılıç Köyü’nün doğusunda ve köye yaklaşık 1 km. uzaklıkta vadinin yamacındaki kayalk alanda yer almaktadır. Çevresinde farklı kaya oyma mekanlar da vardır. Sağlam olup metruk haldedir.

Caminin üzerinde kim tarafından ve ne zaman yaptırıldığını gösteren herhangi bir kitabe yoktur. Ancak planla çevresindeki diğer yapılar ışığında Osmanlı devrinde muhtemelen XVII. yy’da yapılmış olmalıdır. Doğal kayanın oyulması ve yontulmasıyla elde edilen caminin giriş kapı açıklığının güneyinde sarnıç bulunmaktadır.

Suyun sarnıca ulaşması için ana kaya üzerinde su kanalları açılmıştır. Yapıya batı cephede yer alan ve ana kayanın oyulmasıyla açılan dikdörtgen formlu bir kapı açıklığından girilir.

İç mekan 3.40 X 5.50 m. ölçülerinde doğu-batı doğrultusunda uzanan düzgün olmayan dörtgen plana sahiptir. İç mekânın kıble duvarının ortasında kayanın oyulmasıyla yapılan yarım daire şeklinde mihrab nişi yer almaktadır.

Paylaşın

Siirt: Bilgili Camii

Bilgili Camii; Siirt’in Eruh İlçesi, Bilgili Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Eski Eruh olarak bilinen Bilgili Köyü Eruh İlçesine 26 km’lik mesafededir. Köy vadinin bitiminde ve vadiye hâkim tepedeki düzlükte kurulmuştur. Cami sağlam olup ibadete açıktır.

Giriş kapısı üzerindeki Arapça kitabede “Fakih Mahmud” ismi okunabilmektedir. Kitabede caminin inşa edildiği tarih hakkında bir bilgi yoktur. Harim giriş kapısının üzerindeki Arapça kitabede de “bu mescidin Ömer oğlu Yusuf ” tarafından yaptırıldığı yazılıdır.

Yapı dıştan 12.50 X 13.90 m. ebatlarında, doğu-batı doğrultusunda enine dikdörtgen planlıdır. İç mekâna doğu cephesinde yer alan yuvarlak kemerli eyvan şeklindeki bir kapıdan girilmektedir. Harim, kıble duvarına paralel bir sahın ile giriş veya son cemaat yeri durumundaki ikinci sahından oluşmaktadır.

Caminin duvarlarının alt kısmı düzgün kesme taştan, üst kısmı kırma taş malzemeden inşa edilmiştir. İlk sahının zemininde bir abdest almak için yapılmış bir havuz vardır

Paylaşın

Siirt: Kaya Oyma Han

Kaya Oyma Han; Siirt’in Eruh İlçesi, Oymakılıç Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Kayaların oyulmasıyla inşaa edilmiş olan han mevcut köyün doğusunda dereye hakim bir konumdadır. Bu alanda 2 adet han, 1 cami ve diğer kaya oyma kemanlar yer almaktadır.

Hanın ha hangi dönemde ve ne zaman yapıldığını gösteren herhangi bir kayıt ve kitabe bulunmamaktadır. Ancak kaya oymalardan birinin cami olmasından dolayı Osmanlı devleti zamanından kalmış olmalıdır.

Han kuzey-güney doğrultusundadır. Düz lentolu ve fazla yüksek olmayan kapı açıklığından iç mekâna girilmektedir.

İç mekân birbirinden ayrılmış üç bölümden oluşmaktadır. Yaklaşık olarak içten 7.00 X 11.00 m. ölçüsünde düzgün olmayan dörtgen planlıdır.

Paylaşın