Adana: Bedesten ve Arasta

Bedesten ve Arasta; Adana’da Seyhan İlçesi, Karasoku Mahallesi, Ali Münif Yeğiğnağa Caddesi, Saryakup Mevkii yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

16.yy yapısıdır. Ramazanoğlu Vakfıyelerinde bu çarşı “Sekiz kapılı Çarşı” olarak geçmektedir.Hicri 954 tarihli Vakfiyede “…Çarşı içerisinde 65 dükkan ile 4 peyke vardır. Bu peykelerin birincisinde pirinç,yağ,bal,pekmez vs. ;ikincisinde un,üçüncüsünde incir,kuru üzüm;dördüncüsünde buğday,arpa,vs. satılmaktadır. Pazar yeri sakinleri için 300 sofa (sergi yeri) ve hayvan alım satımı için boş arazi vardır.

Bunların hepsi surla çevrilmiş olup sekiz kapısı vardır…”üfadesi yer almaktadır. Faroqhi (1994) “Osmanlıda Kentler ve Kentliler”adlı eserinde ” … Dikkat çekici boyutlardaki bir diğer hanlar kompleksine Adana’da rastlanmıştır….” Derken Ramazanoğulları Çarşısı’ndan bahsetmektedir.” … Bu hanlar kompleksini çevreleyen surda sekiz tane kapı olması duvarın içinde oldukça büyük bir ticaret merkezi bulunduğunu göstermektedir.” diyerek çarşının boyut ve kapsam açısından büyüklüğünü göstermektedir.

Ramazanoğulları çarşısı sadece dükkanlardan oluşan bir bütün değildir,Ramazanoğullarının vakıf eserlerinden oluşan dokunun ve Ulu Cami Külliyesi’nin bir parçası olduğu kabul edilebilir.

Çarşıda yer alan dükkanların çoğu mimari özelliklerini kaybetmiş durumdadır. Ancak dükkanlarda yapılan yenilemelerle birim ölçeğinde bozulmalar olmasına karşın bütüncül anlamda halen Adana’nın tarihi ticaret merkezinin ana nüvesini oluşturmaktadır ve aktif olarak kullanılmaktadır.

Buna karşın çarşının özgün halinde hissedilen hacimsel bütünlük artık söz konusu değildir. Sadece bedesten olarak adlandırılan kısımda ve Ali Münif Yeğenağa Caddesi üzerindeki dükkan sırasında yapının özgün mimari özellikleri devam etmektedir. Günümüzde halen ticari fonksiyonlarını devam ettiren bedesten ve arasta, Ali Münif Yeğenağa Caddesi’nin yoğun taşıt trafiğinden gerek fiziksel,gerekse fonksiyonel olarak olumsuz bir biçimde etkilenmektedir.

Paylaşın