Bedava Doğalgaz İle Verdiklerinin Beş Katını Ek MTV İle Geri Aldılar

“40 milyar vatandaşın cebinde kalacak” denilen ücretsiz doğalgaz uygulamasının 12 aylık maliyeti ortaya çıktı. Bir aylık ücretsiz kullanımın toplam bedelinin 1,8 milyar TL, 12 aylık ücretsiz 25 metreküpe kadar olan kullanım bedelinin ise toplam 6 milyar TL’yi bulacağı açıklandı.

Öte yandan bedava doğalgaz ile verdiklerinin, yaklaşık beş katını ek MTV ile geri aldılar. İlk sekiz ayda sadece tütün ürünlerinden 102 milyar lira, alkollü içeceklerden 39 milyar lira vergi topladılar. Seçimden sonra Erdoğan’ın beş kat ÖTV’sini artırdığı akaryakıt ürünlerinden ilk 8 ayda tahsil edilen ÖTV miktarı 75 milyar lira, yıl sonu toplanması hedeflenen rakam 196 milyar lira.

Toplanan vergilere bakılınca, bedava doğalgazın maliyeti devede kulak. Hem halka seçimden önce, ‘40 milyar lira cebinizde kalacak’ diye yanlış bilgi verdiler hem de seçimden sonra bedava doğalgazın acısını misli ile çıkardılar.

T24’ten Eray Görgülü’nün haberine göre CHP Bolu Milletvekili Türker Ateş, iktidarın seçimden önce verdiği bir aylık ücretsiz doğalgaz kullanımı ile sonraki aylarda 25 metreküpe kadar kullanımda bedel alınmayacağına ilişkin taahhüdünü Meclis gündemine taşıdı.

Uygulamanın maliyeti ile ilgili EPDK Başkanı Yılmaz’ın, “40 milyar TL vatandaşın cebinde kalacak” açıklaması yaptığını hatırlatan Ateş, bugüne kadar ortaya çıkan ve bundan sonraki aylarda ortaya çıkacak maliyetin ne kadar olduğunu sordu.

Soru önergesini yanıtlayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar, bir aylık ücretsiz kullanımın toplam bedelinin 1,8 milyar TL, 12 aylık ücretsiz 25 metreküpe kadar olan kullanım bedelinin ise toplam 6 milyar TL’yi bulacağını açıkladı. Bayraktar’ın yanıtını değerlendiren Ateş, “İktidar, seçimden önce kaşıkla verdiğini, seçimden sonra kepçeyle almaya devam ediyor” dedi.

“Verdiklerinin 5 katını ek MTV ile geri aldılar”

İktidarın yerli doğal gaz bulunduğu açıklamasını da hatırlatan Ateş, şunları söyledi: “Tüm abonelere doğal gazı bir ay boyunca bedava yaptılar. Bir yıl boyunca da 25 metreküpe kadar olan doğalgaz harcamalarından ücret alınmayacağını söylediler. Bunu da seçim propagandası olarak kullandılar. Hem Enerji Bakanlığı hem EPDK bu uygulama sayesinde 40 milyar lira gibi bir bedelin vatandaşın cebinde kalacağına dair propaganda yaptı.

Halbuki Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, önergemize verdiği yanıtta, bir aylık ücretsiz kullanımın toplam bedelinin 1,8 milyar lira; 12 aylık ücretsiz 25 metreküpe kadar olan kullanım bedelinin ise 6 milyar lira olacağını itiraf etti. 40 milyar lira halkın cebinde kalacak dediler, maliyet 8 milyar lirayı bile bulmadı.

Bedava doğal gaz uygulaması ile 8 milyar lira bile halka katkı sağlamamışlarken, yaklaşık 36 milyar lirayı anayasaya aykırı olduğu çok açık bir biçimde ortada olan ek MTV ile halkın cebinden aldılar. Bedava doğalgaz ile verdiklerinin, yaklaşık beş katını ek MTV ile geri aldılar. İlk sekiz ayda sadece tütün ürünlerinden 102 milyar lira, alkollü içeceklerden 39 milyar lira vergi topladılar.

Seçimden sonra Erdoğan’ın beş kat ÖTV’sini artırdığı akaryakıt ürünlerinden ilk 8 ayda tahsil edilen ÖTV miktarı 75 milyar lira, yıl sonu toplanması hedeflenen rakam 196 milyar lira. Toplanan vergilere bakılınca, bedava doğalgazın maliyeti devede kulak. Hem halka seçimden önce, ‘40 milyar lira cebinizde kalacak’ diye yanlış bilgi verdiler hem de seçimden sonra bedava doğalgazın acısını misli ile çıkardılar.”

Paylaşın

Resmi Gazete’de Yayımlandı: Doğalgaza ÖTV Zammı

Resmi Gazete’de yayımlanan kararla doğalgaz üzerinden alınan Özel Tüketim Vergisi’ne (ÖTV) zam geldi. Buna göre, ÖTV tutarı standart metreküp başına doğalgazda 0,0747 TL, motorlu taşıtlarda yakıt olarak kullanılan doğalgazda ise metreküp başına 2,7944 TL oldu.

Haber Merkezi / Doğalgazda bir önceki Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranı standart metreküp başına 0,0230 TL, motorlu taşıtlarda yakıt olarak kullanılan doğalgazda ise 0,8599 TL olarak belirlenmişti.

Vergi uzmanı Ozan Bingöl konuyla ilgili sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda “konutlarda kullanılan doğalgazda da ÖTV üç katına çıkarılmıştır” dedi ve doğalgazdaki Katma Değer Vergisi’nin (KDV) geçen haftalarda yüzde 20’ye çıkartıldığını hatırlattı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, akaryakıtta Özel Tüketim Vergisi’ne (ÖTV) de zam yapıldı.

ÖTV tutarları, benzinde ve motorinde 5 lira, LPG’de 4 lira artış olarak belirlendi.

Karara göre; benzinin litresinde 2,52 TL olan ÖTV 7,52 TL’ye, motorinde 2,05 TL olan ÖTV ise 7,05 TL’ye yükseltildi. Zam sonrası, benzinin litre fiyatı 28 TL’den 34 TL’ye, motorinin litre fiyatı 26 TL’den 32 TL’ye çıktı.

Diğer akaryakıt ürünlerinde de litre başına 5 liraya yakın artış öngörüldü.

Geçen hafta da KDV zammı gelmişti

Erdoğan’ın kararıyla akaryakıt ürünlerinde KDV’nin yüzde 18’den yüzde 20’ye yükseltilmesine ilişkin karar ise 10 Temmuz’da yürürlüğe girmişti.

Paylaşın

Her 14 Aboneden Birinin Doğalgaz Kesildi

CHP’li Ahmet Akın, “Son üç yılda doğalgazı kesilen abone sayısı 470 bin 426 kişi arttı. Buna göre 2020-2022 yılları arasında kesinti uygulanan abone sayısı yüzde 56 oranında yükseldi. Tek başına bu veri bile bize Türkiye’de yaşanan enerji yoksulluğunu gösteriyor” dedi ve ekledi:

“Vatandaşın temel bir hak olan enerjiye erişiminde yaşadığı zorluğu ortaya koyuyor. Türkiye’de 18,9 milyon doğalgaz abonesi var. Bu dikkate alındığında 2022 yılında her 14 aboneden birinin doğalgaz kesintisi uygulandığı anlaşılıyor.”

Seçim döneminde iktidarın Karadeniz doğalgazını kendi siyasi çıkarı için kullandığını, henüz sisteme verilmeyen gazı mutfaklara gelmiş gibi göstererek yurttaşı aldattığını anımsatan CHP’li Akın, iktidarın Türkiye’nin gücü olan Karadeniz doğalgazı üzerinden 2020 yılından bu yana defalarca müjde vererek siyasi rant elde etmek istediğini ancak gerçeklerin resmi raporlarla ortaya çıktığına dikkat çekti.

BirGün gazetesinden Hüseyin Şimşek’in haberine göre; Geçen yıl doğalgaz faturasını ödeyemeyen abone sayısı 1 buçuk milyona dayandı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, seçim döneminde iktidarın Karadeniz doğalgazını kendi siyasi çıkarı için kullandığını, henüz sisteme verilmeyen gazı mutfaklara gelmiş gibi göstererek yurttaşı aldattığını anımsattı.

CHP’li Akın, iktidarın Türkiye’nin gücü olan Karadeniz doğalgazı üzerinden 2020 yılından bu yana defalarca müjde vererek siyasi rant elde etmek istediğini ancak gerçeklerin resmi raporlarla ortaya çıktığına dikkat çekti. CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, EPDK’nin resmi verilerine göre şu bilgileri verdi:

“EPDK’nin 2020 yılına ilişkin yıllık doğalgaz sektör raporuna göre faturasını ödeyemediği için doğalgazı kesilen abone sayısı 840 bin 954 olarak hesaplanıyordu. 2021 yılına gelindiğinde yayımlanan rapora göre faturasını ödeyemediği için doğalgazı kesilen abone sayısı 1 milyon 197 bin 227 aboneye çıktı.

on olarak geçtiğimiz haftalarda yayımlanan 2022 yılı sektör raporuna göre; fatura ödenmediği için doğalgaz kesintisi uygulanan abone sayısı 1 milyon 311 bin 380 aboneye çıktı. Buna göre Karadeniz doğalgazına ilişkin müjde verilmesinden sonra 2020, 2021 ve 2022 verileri bize gösteriyor ki; faturasını ödemediği için kesinti uygulanan abone sayısı sürekli artıyor.”

“Türkiye’de yaşanan enerji yoksulluğunu gösteriyor”

Resmi veriler bile vatandaşın temel bir insan hakkı olan enerjiye erişimde zorlandığını gösterdiğine dikkat çeken Akın, şunları ifade etti: “Son üç yılda doğalgazı kesilen abone sayısı 470 bin 426 kişi arttı. Buna göre 2020-2022 yılları arasında kesinti uygulanan abone sayısı yüzde 56 oranında yükseldi. Tek başına bu veri bile bize Türkiye’de yaşanan enerji yoksulluğunu gösteriyor.

Vatandaşın temel bir hak olan enerjiye erişiminde yaşadığı zorluğu ortaya koyuyor. Türkiye’de 18,9 milyon doğalgaz abonesi var. Bu dikkate alındığında 2022 yılında her 14 aboneden birinin doğalgaz kesintisi uygulandığı anlaşılıyor. Biz sürekli şunu vurguluyoruz: Karadeniz doğalgazını kendi çıkarlarınız için değil, vatandaş için kullanın. Karadeniz doğalgazı vatandaşın refahı için kullanılsa bu kadar derin bir enerji yoksulluğu yaşanmazdı.”

Paylaşın

Rusya, Türkiye’nin 600 Milyon Dolar Doğalgaz Borcunu 2024’e Erteledi

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters’a demeç veren bir kaynak, “Resmi olarak 600 milyon dolar değerindeki bir ödeme gelecek yıla ertelendi. Enerji fiyatlarındaki artışın bunda büyük etkisi oldu” dedi.

Aynı kaynak, enerji fiyatlarının seyrine bağlı olarak Türkiye’nin önümüzdeki aylarda bu tür ödemeleri daha da erteleyebileceğini söyledi.

Rusya ve Türkiye enerji bakanlıkları ile enerji şirketleri Gazprom ve Botaş, Reuters’in konuyla ilgili yorum taleplerine yanıt vermedi.

Reuters haber ajansına demeç veren kaynaklar, geçen hafta açıklanan ve Ankara ile Moskova arasında derinleşen bağların işareti olarak değerlendirilen bir anlaşma kapsamında bu tür ilk ertelemenin gerçekleştiğini söyledi.

Adlarının açıklanmasını istemeyen iki kaynak, anlaşmaya göre Türkiye’nin Rusya’ya yapacağı 4 milyar dolara kadar enerji ödemesinin gelecek yıla ertelenebileceğini kaydetti.

Anlaşmanın detayları daha önce açıklanmamıştı.

Türkiye enerji ihtiyacını büyük ölçüde ithalat yoluyla karşılıyor ve Rusya en büyük tedarikçisi konumunda.

Rusya ile yapılan gaz ödemeleri anlaşmasının, Türkiye’nin lirayı desteklemeye yönelik alışılmışın dışındaki ekonomi politikaları ve yükselen döviz kuru nedeniyle tükenen döviz rezervleri üzerindeki baskıyı bir miktar hafifletebileceği değerlendirmesi yapılıyor.

Rusya’nın geçen yıl Ukrayna’yı işgal etmesinin ardından enerji fiyatları da artmıştı.

Reuters’a demeç veren kaynaklardan biri “Resmi olarak 600 milyon dolar değerindeki bir ödeme gelecek yıla ertelendi. Enerji fiyatlarındaki artışın bunda büyük etkisi oldu” dedi.

Kaynak, enerji fiyatlarının seyrine bağlı olarak Türkiye’nin önümüzdeki aylarda bu tür ödemeleri daha da erteleyebileceğini söyledi.

Rusya ve Türkiye enerji bakanlıkları ile enerji şirketleri Gazprom ve Botaş, Reuters’in konuyla ilgili yorum taleplerine yanıt vermedi.

Enerji Bakanı Fatih Dönmez geçen hafta yaptığı açıklamada Türkiye ve Moskova’nın Ankara’nın enerji ödemelerini belirli bir miktara kadar ertelemesine olanak tanıyan bir anlaşma üzerinde anlaştığını söylemiş ancak ayrıntı vermemişti.

Türkiye’nin enerji ithalat faturası geçen yıl 100 milyar dolara yaklaşarak rekor kırdı ve Şubat ayına kadarki 12 aylık dönemde toplam 53,5 milyar metreküplük doğal gaz ithalatının %39’unu Rusya’dan yaptı.

Paylaşın

BOTAŞ Açıkladı: Sanayide Kullanılan Doğalgaza İndirim

BOTAŞ, sanayide kullanılan doğal gazda, dünden itibaren geçerli olmak üzere yüzde 52 ile yüzde 63 arasında; elektrik üretimi amaçlı kullanılan doğal gazda da yüzde 51 oranında indirim yapıldığını duyurdu.

Haber Merkezi / Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ), sanayide kullanılan doğalgaza 1 Mayıs 2023 tarihi itibariyle indirim yapıldığını duyurdu.

Buna göre, sanayide kullanılan doğal gazın toptan satış fiyatında yüzde 52,43 ile yüzde 63,63 oranlarında indirim yapıldı. Elektrik üretimi amaçlı kullanılan doğal gazın toptan satış fiyatında ise yüzde 51,52 oranında indirim yapıldı.

BOTAŞ’ın açıklaması şöyle:

“Kuruluşumuzun doğal gaz toptan satış fiyatları; piyasa koşulları, ülkenin ekonomik şartları, piyasa fiyat istikrarı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun tarife ile ilgili kararları ve maliyet unsuru olan alım-işletme giderlerindeki değişim dikkate alınarak mümkün olan en makul seviyede belirlenmekte ve tüketicilere sunulmaktadır.

Bu kapsamda, 1 Mayıs 2023 tarihinden itibaren geçerli olan doğal gaz toptan satış fiyatlarında herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Diğer taraftan 2022 Ekim ayı esas alındığında, sanayide kullanılan doğal gazın toptan satış fiyatında 1 Mayıs 2023 tarihi itibarıyla yüzde 52,43 ile yüzde 63,63 oranlarında, elektrik üretimi amaçlı kullanılan doğal gazın toptan satış fiyatında ise yüzde 51,52 oranında indirim yapılmıştır.

Household Energy Price Index (HEPI) fiyatları esas alındığında konutlarda Ukrayna ve Macaristan’dan sonra Avrupa ülkeleri arasında en düşük doğal gaz fiyatı ülkemizde uygulanmaktadır.”

Paylaşın

Avrupa’da Doğalgaz Fiyatları, Ukrayna Savaşı Sonrası En Düşük Seviyede

Avrupa’da doğalgaz fiyatları, Ukrayna savaşının başlamasından bu yana en düşük seviyesinde. Avrupa doğalgaz pazarının gösterge endeksi Rotterdam TTF’de, Şubat ayında teslimat için toptan gaz fiyatı megavat saat başına yüzde 4,67 daha düşerek 72,75 Euro’ya geriledi.

Uzmanlar, bu gelişmede Avrupalı ülkelerin yaptığı yoğun gaz stoklarının ve ılıman geçen kış nedeniyle gaza talebin zayıflamasının rol oynadığına işaret ediyor.

Doğal gaz fiyatlarında yükselme eğilimi 2021 yılı sonbaharından itibaren başlamış ve Rusya’dan gaz sevkiyatının azalması ve Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’ya saldırmasıyla fiyatlarda büyük artış yaşanmıştı. Geçen yıl 7 Mart’ta megavatsaat başına 345 euro ile rekor kıran doğal gaz fiyatları, Ağustos ayında da 342 euro olarak kaydedilmişti.

Rusya’dan sevkiyat yüzde 55 azaldı

Rus doğal gaz devi Gazprom’dan Pazartesi günü yapılan açıklamada geçen yıl AB ülkeleri ve İsviçre’ye satılan doğal gaz miktarının yüzde 55 oranında düştüğü bildirildi.

Paris merkezli Siyasi Bilimler Enstitüsünden enerji piyasaları uzmanı Thierry Bros, tahmini verilere göre Rusya’dan alınan doğal gaz miktarının 2021’deki 138 milyar metreküpten 2022’de 62 milyar metreküpe düştüğünü belirtti.

Uzmanlar, doğal gaz fiyatlarındaki düşüşte Avrupa ülkelerinin yaptığı yoğun stokların etkili olduğu görüşünde. Almanya’da depolardaki doluluk oranı yüzde 90’ı bulurken bu oran Fransa’da yüzde 84. Kış aylarının beklenmedik ölçüde ılıman geçmesi nedeniyle tüketimdeki düşüş de uzmanlara göre bir başka önemli etken.

Bros: Putin’in alacağı kararlara bağlı

Enerji uzmanları bu düşüşün, “birikmiş büyük gaz stokları ve özellikle elverişli iklim koşulları sayesinde azalan talep” sayesinde mümkün olduğunu açıklıyor. Bununla birlikte, sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG) yoğun kullanımıyla Avrupa’da oluşan büyük gaz stokları sayesinde fiyat tarafında eğilim aşağı yönlü ilerledi.

AFP’ye konuşan enerji uzmanı Bros, bu tablo karşısında rehavete kapılınmaması uyarısı yaparak önümüzdeki aylardaki görünümün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in alacağı kararlara bağlı olacağını dile getirdi. Bros, Putin’in doğal gaz vanalarını kısmaya devam edebileceğini ya da Avrupa’yı bölme umuduyla Almanya ve İtalya gibi bazı ülkelere gönderdiği doğal gaz miktarını artırabileceğini kaydetti.

Avrupa’nın 2023 kışında depoları yeniden doldurabilmek için Rusya’dan en az 30 milyar metreküplük doğal gaza ihtiyacı olduğu tahminini dile getiren Bros, bu gazın gönderilmemesi durumunda fiyatlarda yeniden artışın söz konusu olabileceğini söyledi.

Fransız Enerji Yoğunluklu Şirketler Birliği Başkanı Nicolas de Warren de fiyatların yeniden yükselmesi beklentisini dile getirdi. Ocak ayı sonunda bir soğuk hava dalgası yaşanması durumunda fiyatların yeniden artacağını belirten de Warren, dünya çapında sıvılaştırılmış doğal gaza (LNG) talebin yüksek olduğuna ve Asya’nın LNG için Avrupa’dan daha yüksek fiyatlar ödediğine işaret ederek Norveç, Katar, Nijerya ve ileride Irak gibi LNG ihraç eden ülkelerle uzun vadeli anlaşmalar yapılması gerektiğini vurguladı.

Faturalara hemen yansımayacak

Gaz fiyatlarındaki bu düşüşün, özellikle fiyatların her gün yükselme ihtimali olan bu dönemde, tüketicilere uygulanan fiyatlara hızlı bir şekilde yansıması beklenmiyor. Diğer bir deyişle, toptan satış fiyatları, tüketicinin nihai faturasını hemen etkilemeyecek, hızlı bir normale dönüş yaşanmayacak. Üstelik Avrupa, Rus ithalatındaki düşüşü karşılayacak alternatif gaz kaynakları aramaya devam ediyor.

Paylaşın

Küresel Enerji Krizi Ne Anlama Geliyor?

Uluslararası Enerji Ajansı’na (IEA) göre resmen küresel enerji krizinin içinde olduğumuzu gösteriyor. Kuruma göre milyonlarca insan elektrik kesintileri yaşayabilir ve evlerini ısıtmakta zorlanabilir.

Doğalgaz fiyatı 2020 yazından beri neredeyse beş katına çıkarken, IEA Başkanı Fatih Birol, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) piyasalarında arzın talebi karşılayamayacağı endişesi ve petrol üreticilerinin üretimi kısmasının, ilk gerçek enerji krizine neden olduğunu söyledi.

(IEA) bunun nedeninin Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi olduğunu vurguluyor.

Koronavirüsün ardından yükselmeye başlayan doğalgaz fiyatı, Rusya’nın Avrupa ülkelerine savaş karşıtı açıklamaları yüzünden doğalgaz akışının yüzde 80’inini kesmesiyle fırladı.

Doğalgaz arzında yaşanan sıkıntı kimi santrallerin kömüre dönmesine yol açtı, bu da kömür fiyatlarının üç katına çıkmasına yol açtı.

İngiltere ve ABD’nin Rusya’dan petrol alınmasını yasaklamasıyla petrol fiyatı da yükseldi. Brent petrolün varil fiyatı, 125 dolardaki zirvesinden 90-95 dolar seviyesine düştü.

IEA’ye göre şimdiki durum 1970’lerdeki enerji krizinden daha kötü çünkü o zaman petrol fiyatlarında şoklar yaşanırken şimdi kriz kömür ve doğalgaza da sıçramış durumda.

75 milyon kişi elektriğini ödemeyebilir?

Yüksek enerji fiyatları elektrik üretiminin maliyetinin artmasına yol açtığı için bu durum direkt müşterilere yansıyor.

IEA’ye göre 75 milyon kişi elektriğini ödeyemez hale gelebilir.

Gelişmiş ülkelerdeki evlerde yemek pişirmek için sıvılaştırılmış petrol gazı olan LPG’yi kullanıyor. Nijerya’da LPG fiyatı geçtiğimiz yıl içinde iki katına çıktı.

Kuruma göre 100 milyon kişi LPG’yi ödeyemez hale gelerek odun kullanmak zorunda kalabilir. Odunu yakınca ortaya çıkan dumanın akciğerlere zarar vermesi, bu durumun tehlikelerine dikkati çekiyor.

OPEC+ üretimi kıstı

Savaşı başlatan Rusya’nın yanı sıra günlük petrol üretimini Kasım ayından itibaren 2 milyon varil azaltma kararı alan OPEC+ ülkelerinin de krizde rolü var.

13 OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü) üyesi ve petrol üreticisi diğer 10 ülkeyi kapsayan OPEC+ bu kararı ayın başında aldı.

2020 yılında da Opec+ pandemiyle beraber talebin azalması üzerine arzı kısmıştı. Pandemi bitince artan talebi karşılamak için ise üretim yeteri kadar artırılmadı.

Çözüm olur mu?

ABD’nin doğalgaz üretimini artırmasına rağmen Avrupa’yı zor bir kış bekliyor. ABD’nin ürettiği sıvılaştırılmış doğalgaz varana kadar Avrupa yüksek gaz ücretlerine katlanmak zorunda kalacak.

IEA’ya göre yenilenebilir enerji, bu sıkıntıları birkaç yıl içinde çözebilir. 2030 yılına kadar küresel şirketlerin temiz enerjiye 2 trilyon dolar ayırması bekleniyor.

ABD o zamana kadar güneş ve rüzgar enerjisi üretimini 2,5 katına çıkarmayı hedefliyor. Çin ve Hindistan’ın da temiz enerji üretimini yükseltmeyi planlıyor.

IEA, 2030’a kadar Hindistan’ın elektriğinin üçte ikisini yenilenebilir enerjiden üretmesi bekleniyor.

(Kaynak: BBC Türkçe)

Paylaşın

Konut kullanımındaki Doğalgaza 18 Ayda Yüzde 216 Zam!

Boru Hatları İle Petrol Taşıma Anonim Şirketi’nin (BOTAŞ) dağıtım şirketlerine sattığı doğal gaza son 18 ayda yüzde bini aşan zam geldi. BOTAŞ’ın doğal gaz toptan satış fiyatı elektrik üretim tarifesinde yüzde bin 330; sanayi kullanımında ise yüzde 997 arttı.

Mart 2021’de elektrik üretimi ve sanayi tarifesinde 1,44 TL olan doğal gazın Standart metreküp (Sm3) fiyatı, Eylül 2022’de elektrik üretiminde 20,6 liraya; sanayi kullanımında ise 15,8 liraya yükseldi. Aynı dönemde konut kullanımındaki fiyat artışı ise yüzde 216 oldu. Türkiye, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) üyeleri içinde son bir yılda enerji fiyatlarının en çok yükseldiği ülke.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası Avrupa ülkelerinde başta doğal gaz fiyatları olmak üzere enerji fiyatları hızla yükseliyor. Rusya’nın gaz sevkiyatını yavaşlatması veya durdurması Avrupa’da kışın zor geçeceğini gösteriyor. Avrupa ülkeleri şimdiden tasarruf tedbirleri almaya başladı. Doğal gaz fiyatlarının artması Türkiye’yi de etkilerken son bir yılda Türk lirasının da hızla değer kaybetmesi halkı derinden etkiliyor. Peki, BOTAŞ’ın toptan satış fiyatı son dönemde nasıl değişti? Doğal gaz tüketici enflasyonu ne durumda?

BOTAŞ’ın dağıtım şirketlerine toptan satış fiyatı son aylara kadar istikrarlı seyretti. Eylül 2019’da konutlar için doğal gazın Standart metreküp fiyatı 1,25 TL idi. Bir sene sonra Eylül 2020’de aynı fiyat geçerliydi. Mart 2021’de 1,29 TL olan fiyat Eylül 2021’de 1,49 liraya çıktı. Mart 2022’de 1,86 lira olan Standart metreküp doğal gaz fiyatına ardı ardına zamlar geldi. Son olarak Eylül 2022’de 4,08 TL oldu.

Elektrik ve sanayi kullanımında ise fiyatlar son aylarda katlanarak arttı. Elektrik üretiminde kullanılan doğal gazın Standart metreküp fiyatı Eylül 2021’de 2,37 TL Eylül 2022’de 20,63 liraya kadar çıktı. Serbest tüketim olan ve sanayiyi de içeren kullanımın ikinci kademesinde ise Eylül 2021’de 2,05 TL olan fiyat Eylül 2022’de 15,83 TL’ye yükselmiş durumda.

Doğal gazın toptan satış fiyatına son 1 yılda ve son 18 ayda bakınca şu sonuç ortaya çıkıyor: Eylül 2021-2022 arasını kapsayan son 1 yılda BOTAŞ’ın toptan satış fiyatı konutlarda yüzde 174; elektrik üretiminde yüzde 771; sanayi ikinci kademede ise yüzde 672 arttı.

Fiyatlara Mart 2021-Eylül 2022 arasındaki son 1,5 yılda baktığımızda ise artış oranları şöyle: Konutlarda yüzde 2016, elektrik santrallerinde yüzde 1330 ve sanayide yüzde 997.

Avrupa’da toptan doğal gaz fiyatları ne kadar arttı?

BOTAŞ 31 Ağustos 2022’de yaptığı açıklamada yer alan grafiğe göre “Avrupa ortalama HUB fiyatları” Aralık 2022 ile Ağustos 2022 arasında yüzde 879 arttı. Aralık 2022’de bin Standart küp doğal gaz fiyatı 210 Amerikan doları iken Ağustos 2022’de 2 bin 60 Dolara yükseldi.

Doğal gazda tüketici enflasyonu kaç?

Peki, doğal gaz zamları Türkiye’de tüketicilere nasıl yansıdı? Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) şehir gazı ve doğal gaz tüketici fiyat endeksindeki değişime baktığımızda ise Ağustos 2022 itibariyle fiyatlar yıllık yüzde 116 arttı. Haziran ayındaki artış ise yüzde 133 olmuştu. Oysa Haziran 2021’de yıllık artış oranı sadece yüzde 9 idi.

BOTAŞ özel şirket mi mi kamu kuruluşu mu?

BOTAŞ bir kamu kuruluşu. BOTAŞ, 233 Sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye tabi, özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş, anonim şirket statüsünde bir Kamu İktisadi Teşebbüsü. BOTAŞ Türkiye’nin ithal ettiği doğalgazı dağıtım şirketlerine açıklanan fiyat üzerinden satıyor. Dağıtım şirketleri bu fiyat üzerine dağıtım bedeli ve kâr ekleyerek hane ve işyerlerine satış yapıyor.

(Kaynak: Euronews Türkçe)

Paylaşın

Otomobilde ‘Enerji Zammı’ Yolda

Elektrik ve doğalgaza gelen son zamlar açıklaması, üreticiyi zora soktu. Zamlar otomotiv üretiminde enerji maliyeti yüzde 15’e kadar çıktı. Sektör yetkilileri yüksek zammın ihracatta da pazar kaybettirecek boyutta olduğu dile getiriliyor.

Enerji zamlarının otomotiv sektörüne etkisini Dünya gazetesinden Aysel Yücel’e değerlendiren Toyota Otomotiv Türkiye CEO’su Erdoğan Şahin, “Üretim maliyetimiz içinde geçen yıl yüzde 5’ken, bu yıl yüzde 10 seviyelerine çıkan enerji maliyetinin yükünü kendi iç mekanizmalarımızla dengeleyebilmek adına çeşitli önlemler almışken, yeni zamlarla bu oran yüzde 15’e ulaştı. Bu artışı absorbe edebilmek için daha fazla ne yapabileceğimizi ilgili bölümlerimizle değerlendiriyoruz. İhracatta da iç piyasada da rekabet gücümüzün oldukça etkileneceğini düşünüyorum” dedi.

Hyundai yetkilileri de enerji zamlarının birkaç ay içerisinde fiyatlara yansıtılmasının kaçınılmaz olduğunu ifade ederek, “Çünkü birim maliyeti üzerinden kâr dengesi de göz önünde olduğundan mutlaka fiyatlarda değişkenlik oluyor. Özellikle iç pazar daha çok etkileniyor” diye konuştu.

Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Başkanı Baran Çelik, “Maalesef enerji zamları nedeniyle sanayide keyifler kaçtı. İhracatta rekabetçiliğimizi kaybetmemize ve dolayısıyla pazar kaybetmemize sebep olacak boyutlarda bir zam yapıldı. İhracata özel enerji tarifelerinde destek mekanizması oluşturulmalı” şeklinde konuştu.

Paylaşın

Hazır Giyimde ‘Enerji Zammı’

Elektrik ve doğalgaza gelen zamlar hazır giyim sektörüne hammadde sağlayan sektörlerde ürün fiyatlarına yansımaya başladı. TGSD Başkanı Ramazan Kaya, girdilerde yüzde 15-20’ye varan artışlar yaşadıklarını söyledi. TTTSD Başkanı Canpolat da sanayicinin vergi yükünün Avrupa’da olduğu gibi azaltılması gerektiğini, aksi halde kapanmaların yaşanacağını dile getirdi.

Son yapılan elektrik ve doğalgaz zammının hazır giyim sektörüne hammadde sağlayan ve daha fazla enerji kullanan kumaş, iplik ve tekstil terbiye gibi sektörlerde, ürün fiyatlarına yansımaya başladı. Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya, konfeksiyon sektörünün yüzde 15-20’ye varan maliyet artışları ile karşılaştığını ancak kendilerinin ise düşen talep nedeni ile bu artışı son ürün fiyatlarına yansıtamadıklarını dile getirdi.

Tekstil terbiye sektöründe yüzde 40 olan enerjinin maliyetler içindeki payının yüzde 50’lere ulaştığına dikkat çeken Türkiye Tekstil Terbiye Sanayicileri Derneği (TTTSD) Başkanı Vehbi Canpolat da Avrupa’da olduğu gibi Türkiye’de de sanayide kullanılan enerjiye vergi indirimi gibi destekler verilebileceğine dikkat çekti. Canpolat, öte yandan enerji maliyetlerinin son ürün fiyatlarına etkisinin yüzde 5 civarında olacağını belirtti.

Enerji maliyeti 2’ye katlandı

Hazır giyim sektöründe enerjinin maliyetler içindeki payı 6 ay öncesine kadar yüzde 4 civarlarında seyrediyordu. Hali hazırda bu oran yüzde 8’e ulaşmış vaziyette. Sadece enerji değil diğer girdilerde de son bir yıldır yüksek artışlar ile karşı karşıya olduklarını anlatan TGSD Başkanı Ramazan Kaya, Dünya Gazetesi’ne yaptığı açıklamada, “Emek yoğun sektörümüzde işgücü maliyet artışları yüzde 100’ü aştı. Son olarak yapılan yüzde 50 doğalgaz ve elektrik zamlarından da olumsuz etkilenmeye başladı. Nitekim ana girdilerimizi sağlayan iplik-kumaş ve boya baskı sanayileri enerji yoğun sanayilerdir ve enerjideki son zamları tedarik ettiğimiz ürünlerin fiyatlarına hemen yansıttı. Hazır giyim sanayi tedarik ettiği ürünlerdeki fiyat artışları ile yüzde 15-20 arasında yeni maliyet artışları ile karşılaştı. Avrupa’daki resesyonun etkisi ile ihracat siparişlerinde azalma başlamışken artan maliyetleri ihracat satış fiyatlarına yansıtabilmek mümkün değil. TL’nin baskı altında tutulduğu, Euro/dolar paritesindeki düşüşle ihracatta yüzde 15 kayıpla karşılaştığı bir ortamda sanayimiz için üretim ve ihracat yapmak karlı olmaktan çıkmaya başladı. Endişemiz sanayimizde ihracat üretim ve istihdamda kayıpların yaşanacağı bir döneme girilmesi” dedi.

Terbiyede yüzde 50’ye ulaştı

Hem doğalgaz, hem kömür hem de elektrik olmak üzere en fazla ve en çeşitli enerji kaynağını kullanan sektör olduklarını dile getiren TTTSD Başkanı Vehbi Canpolat, son zamlar ile birlikte işletme maliyetleri içinde yüzde 40 olan enerjinin payının son zamlar ile birlikte yüzde 50’leri bulacağına dikkat çekti. Canpolat, “Buna karşılık dünyada son 3-4 aydır tekstil ile alakalı talepte bir düşüş var. En büyük alıcımız olan Avrupa’da daralma var. Bu gelişmeler ve artan maliyetler tekstil terbiye ve kumaş sektörünü anormal etkiliyor. İplikte de maliyetlerin yüzde 40’ı enerji. Burada da gene aynı şekilde dünyada çok daha ucuza enerji ve işçilik maliyeti olan ülkeler iplik yapıyorlar. Başta Özbekistan geliyor geliyor. Eğer bir çözüm üretemezsek bunların karşısında bizim mal satma şansımız olmadığı gibi bizim ülkemizde de bu ülkelerden ciddi şekilde pamuk, iplik gelmeye devam edecek. Bu da üretimin azalması ithalatın çok hızlı şekilde artmasına yol açacak. Bu zamlardan sonra aradaki fark ciddi şekilde artacağı için ithalat da yükselecek. Türkiye’de birçok işletme kapanacak ya da kapasite düşürecek” ifadelerini kullandı.

Canpolat, söz konusu gelişmenin sektörde ürün fiyatlarını yüzde 5-10 arasında artıracağını, bunun son mamul fiyatına etkisinin ise yüzde 5 olacağını belirterek, ancak yüksek rekabet nedeni ile bunu yansıtmakta zorlandıklarını dile getirdi.

Sanayicinin vergi yükü düşürülmeli

TTTSD Başkanı Vehbi Canpolat, çözüm konusunda ise birçok Avrupa ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de enerjide uygulanan vergilerde indirime gidilebileceğine dikkat çekti. Birçok Avrupa ülkesi, Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte yaşanan enerji krizini hafi fletmek için bir yandan halkı enerji tasarrufuna motive etmek için kampanyalar başlatırken diğer yandan fatura desteği, doğrudan ödeme, sübvansiyon ve vergi indirimi gibi çeşitli önlemler almıştı. Örneğin Almanya, artan maliyetlerin yükünü azaltmak için doğal gaz kullanımında satış vergisi oranlarını düzenledi. Alınan karar doğrultusunda Ekim ayından itibaren doğal gazda vergi yüzde 19’dan yüzde 7’ye düşürülecek. Ülke öte yandan çalışanlara fatura desteği verirken akaryakıtta da vergi indirimine gitmişti. Söz konusu düzenlemeler birçok Avrupa ülkesinde hayata geçirildi. Canpolat, “Üreticinin, sanayicinin maliyetinin düşürülmesi gerekiyor. Zaten fi nansmana ulaşım da problem” dedi.

Tekstilciler Bakan Mustafa Varank ile ‘açığı’ görüştü

Tekstil sektöründe artan ithalata bağlı olarak oluşan dış ticaret açığı, sektör temsilcilerini harekete geçirdi. İstanbul tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ahmet Öksüz ve Vehbi Canpolat’ın da dahil olduğu yönetim kurulu üyeleri Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile bir araya geldi. Görüşmede ithalatın azaltılmasına yönelik önlemlerde dahil olmak üzere sektörün problemleri masaya yatırıldı.

Paylaşın