Yozgat: Çapanoğlu Çifte (Çarşı) Hamamı

Çapanoğlu Çifte (Çarşı) Hamamı; Yozgat’ın Merkez İlçesi, Saraflar Caddesi, Buğday Pazarı Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.

Kitabesi yoktur. Yapı vakfiyesine göre tarihlendirilir. Erkekler kısmı Kapucubaşı Çapanoğlu Mustafa Bey’in vakfiye tarihi H. 1 Muharrem 1195 M. 28 Aralık 1780’den sonra, kadınlar kısmı Kapucubaşı Çapanoğlu Süleyman Bey tarafından H.1208 M. 1793’te yapılmıştır.

Süleyman Bey’in vakfiyesinde geçen birinci (Eski Hamam) erkekler kısmı, ikinci hamam da kadınlar kısmı (hareme mahsus = kadınlar hamamı) olmalıdır. Hamamların ”L” şeklinde birleşmesi, külhanlarının ayrı olması ve halkın söylediğine göre iki ayrı tarihte yapıldığı anlaşılır. Yine vakfiye yerini tarif ederek Eski Hamam demesi bu hamamın daha önce, büyük olasılıkla da Mustafa Bey’in vakfiye tanzim tarihinden sonra yapıldığını gösterir.

Ayrıca erkekler hamamının zemininden daha aşağıda olması da onun daha eski olduğunu gösterir. Erkekler ve kadınlar kısmından oluşan hamamın erkekler kısmı büyük, kadınlar kısmı küçüktür. Her iki yapı birbirine ‘L’ şeklinde birleşmiştir. Doğu ve kuzey tarafı dükkanlarla çevrilmiştir.

Erkekler kısmı güney – kuzey doğrultusunda, Kadınlar kısmı doğu – batı doğrultusunda uzanır. Erkekler kısmının duvarları gri renkli moloz taştan, kadınlar kısmının duvarları ise moloz taştan yapılmıştır. Plan bakımından Haçvari Dört Eyvanlı ve Köşe Hücreli plan tipine girer. Hamam başlıca soyunmalık, ılıklık, sıcaklık, havlat ve su deposu bölümlerinden oluşur.

Paylaşın

Niğde: Çarşı Hamamı

Çarşı Hamamı; Niğde’nin Merkez İlçesi, Balhasan Mahallesi, Külhan Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür. 

Orijinal özelliğini büyük ölçüde yitirmiş, özellikle soyunmalık kısmı iki katlı betonarme olarak yeniden yapılmıştır. Doğu-batı doğrultusunda yerleştirilen hamam, bugünkü durumuyla dıştan yaklaşık 20.50 x 32.50 m. ölçülerindedir.

Yapı dört eyvanlı ve köşe hücreli hamamlar gurubundadır. Hamam soyunmalık, ılıklık, sıcaklık ve halvetleri ile sıcaklığa bitişik su deposu ve külhandan oluşur. Yapının duvar ve örtü sistemi yöresel sarımtırak renkte kaba yonu ve moloz taş şeklindedir.

Paylaşın

Adana: Çarşı Hamamı

Çarşı Hamamı; Adana’nın Seyhan İlçesi, Ulucami Mahallesi, Ali Münif Yeğenağa Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Büyük Saat Klübesi’nin karşısında bulunan Çarşı Hamamı Ramazanoğullarından Piri Paşa tarafından 1529’da yaptırılmıştır. 16x43m plan ölçüleriyle Adana’nın en büyük hamamıdır.

Tek hamam halindeki eserin ilk bölümünü oluşturan soyunmalık kare planda,kalın kesme taştandır. Üst örtüyü oluşturan büyük kubbenin ortasındaki aydınlık fenerinden giren ışık içeriyi aydınlanmaktadır. Soyunmalık kısmının güney duvarındaki büyük kemer bir eyvan gibi yapılmıştır.

Güney ve Kuzey duvarındaki büyük nişler ise birer hücre şeklindedir. Soyunmalığın doğu duvarının ortasındaki bir dar kapıyla tek bir kubbeyle örtülen kare planlı soğukluk kısmına geçilir. Ilıklığı takiben batı uçta yer alan sıcaklık ve sıcak su deposu ile hamam planı tamamlanmaktadır.

Çarşı Hamamı’nda özellikle giriş kapısı üzerindeki özenli taş işçiliği dikkat çekicidir. Halen dönüşümlü olarak erkekler ve kadınlar hamamı olarak hizmet veren yapı özel mülkiyettedir.

Paylaşın