Afyonkarahisar Müzesi

Afyonkarahisar Müzesi; Afyonkarahisar’ın Merkez İlçesi, Kurtuluş Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Cumhuriyet’in ilk yıllarında Afyonkarahisar’da kurulan Asar-ı Atika Muhipleri Cemiyeti’nin çabalarıyla Taş Medrese’de eski eserler toplanmaya başlamış, 1931 yılında resmi “Müze Deposu”, 1933 yılında ise Müze Müdürlüğü haline gelmiştir.

Afyonkarahisar’da müzeciliğin gelişmesinde Süleyman Hilmi Gönçer ve Oğuz Güner’in çok büyük katkıları olmuştur. 1933 yılından 1970 yılına kadar Taş Medrese’de karma müze (Arkeoloji ve Etnoğrafya) olarak hizmet veren kurum, 1971 yılında Konya yolu kavşağında modern bir Arkeoloji Müzesi binasının yapılması ile yeni binaya taşınarak hizmet vermeye başlamıştır.

Müze binası tek katlı olup, birbirine bağlı 9 sergi salonundan ayrı, büro kesiminde 5 oda, bir kitaplık, bir konferans salonu, alt katlarda 5 depo, bir fotoğraf atölyesi ile laboratuvar yer almaktadır. Müzede, Taş-Maden (kalkolitik) çağından Bizans çağına kadar Afyonkarahisar ve çevresinden bulunmuş olan arkeolojik eserler, kronolojik bir sıra esas alınarak sergilenmektedir.

Onarım ve teşhir yenileme çalışmaları nedeniyle bir süre kapatılan müzenin onarım sonrasında arkeoloji bölümü salonları ziyarete açılmıştır. Bu salonlarda Tunç, Hitit, Frig, Lidya, Roma ve Bizans dönemlerine ait oldukça zengin eserler sergilenmektedir.

Bu dönemlere ait pişmiş toprak, taş mermer, kemik, cam, metal kap kacak, heykel ve sikke gibi araç ve gereçler, yöre insanın, MÖ.3000’li yıllardan günümüze kadar yaşayışı, inancı, üretimi, ticareti hakkında bize oldukça önemli bilgiler vermektedir. Ayrıca günümüzdeki önemi nedeniyle sanayi haline gelmiş mermer ticareti ve sanatı ile ilgili bilgi veren mermer heykeller, lahitler, mezar taşları ve mimari parçalar, müzenin önemini artırmaktadır.

Müzenin bahçesinde ise genellikle Roma ve Bizans dönemi mezar stelleri, lahitler, küpler, heykeller, Selçuklular, Beylikler ve Osmanlı dönemlerine ait mezar taşları sergilenmektedir.

Paylaşın

Afyonkarahisar: Taşhan

Taşhan; Afyonkarahisar’ın Merkez İlçesi, Umurbey Mahallesi, Yemeniciler Çarşısı içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Hoca Üveys Hanı olarak da anılan bina, XVII. yüzyılın ortalarında Kadı Abdullah Efendi tarafından kareye yakın planda ve iki katlı olarak yemenici esnafının da katkıları ile yaptırılmıştır.

Han, moloz taştan kargir olarak yapılmıştır. Taşlar sıralı olup, aralarında tuğla dizileri kullanılmıştır. Tuğla yapının kemer kaburgalarında, tonozlu geçişte, ikinci kattaki kapı önü revağında ve saçaklarda kirpi biçimi çıkmalar vardır.

Yapıda düzgün kesme taş kapının söve ve alınlıklarında, pencere ve söve taşlarında ve ikinci kat kemer ayaklarında kullanılmıştır. Ana girişi güney köşede olup, büyük kemerli ve çift kapılıdır. Tonozlu girişin her iki yanında camekanlı odacıklar vardır.

Yapının ortasında üstü açık avlu vardır. İçerde odalar avluya açılır. Birinci katın güney duvarındaki orta kemer sonradan üçgen alınlıklı çift kapı ile kapatılmıştır. Alınlıklar arasında yuvarlak pencere vardır. Kuzey duvarında ise değişik ölçülerde kapı ve pencereler vardır.

Katlar arasına oluklu sundurma konmuştur. İkinci kata çıkış, batı yönündeki taş ve ahşap basamaklı merdivenlerle sağlanır. İkinci katta dört yönde revak vardır. İkinci kat odaları bu revaklara açılır. Revaklar, tuğla kaburgalı ve sivri kemerlidir. Üst katın oda pencereleri küçük ölçüde ve karedir.

Güneydoğu yönünde küçük dükkanlar, güneybatı ve kuzeybatı da ise bitişik dükkanlar yapılmıştır. Kütahya Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restorasyonu tamamlanan Taşhan, 2018 yılı Mart ayında kültür ve turizm hizmetine sunulmuştur.

Paylaşın

Afyonkarahisar: Mevlevi (Türbe) Camii

Mevlevi (Türbe) Cami; Afyonkarahisar’ın Merkez İlçesi, Mevlana Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır. 

Halk arasında “Türbe” ve “Mevlevi Camii” isimleriyle de anılır. Kuzey, batı ve güneyden sokakla, doğudan evlerle çevrilidir. Kuzey ve güneyden avluya girilen iki demir kapısı vardır. Kuzey kapısı aşağıda olup basamaklarla avluya, ikinci bir basamak dizisiyle caminin kapısına çıkılır.

Caminin giriş cephesi doğuya bakar. Ana ünite türbe, semahane ve mescid, şerbethane, bacılar mahfili ve son cemaat yerinden oluşur. Ayrıca derviş hücreleri, matbah-ı şerif, selamlık dairesi, mezarlık ve harem daireleri de bulunmakta ise de bugün selamlık, mezarlık ve harem daireleri mevcut değildir.

Bina kesme taştan yapılmış kapısı üzerinde, kitabe yerine kabartma bir Mevlevi külahı yer alır. Tek şerefeli minaresi batıdadır. Bu binanın yıkılmasından sonra 1844’te Abülmecid tarafından yeniden yaptırılmıştır. Büyük yangın sonucu yanan Mevlevihane, 1905’de II.Abülhamit’in emriyle on dört bin altın harcanarak büyük bir onarım daha geçirmiştir.

Kuzeye bakan cümle kapısından merdivenlerle çıkıldıktan sonra dedelerin hücreleriyle çevrili, ortasında şadırvan bulunan büyük bir avluya girilir. Eskiden Mevlevihane’nin doğusunda bulunan şeyh evi yangından sonra yıkılmıştır. Kapının sağındaki mutfağın bir bölümünde çilehane yer alır. Kasnağındaki renkli camlı pencereleriyle büyük kubbe, örtü sistemini oluşturur.

Semahanenin doğusundaki şerbethanenin üst katında semahaneye bakan, kafeslerle çevrili kadınlar mahfili vardır. Semahanenin sol tarafı türbe bölümüdür. Türbede Mevlevi şeyhlerine ait 12 sanduka bulunmaktadır. Mevlana’nın torunlarından Aba Puş- i Veli, Sultan-ı Divani (Mehmet Semai Çelebi), Hızır Şah Çelebi gibi Mevlevi büyükleri ile Şah İsmail’in oğlu Elkas Mirza da burada yatmaktadır.

Günümüzde cami olarak kullanılan yapıyı son olarak Mimar Arif Turunç onartmıştır. Afyonkarahisar Mevlevihanesi’nin, tekkelerin kapatılmasından önce diğer mevlevihaneler arasında ayrı bir yeri vardı. Semahane, matbah ve öbür bölümleriyle birlikte esasen büyük mevlevihanedir. Mevlevilik töresinde Konya’dan sonra ikinci sırayı alır.

Paylaşın

Afyonkarahisar: Albay Reşat Çiğiltepe Şehitliği

Albay Reşat Çiğiltepe Şehitliği; Afyonkarahisar’ın Sinanpaşa İlçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçeye 18 Km. mesafededir.

27 Ağustos 1922 günü Çiğiltepe’yi ele geçirmekle görevlendirilen 57’nci Tümen Komutanı Miralay Reşat Bey, Başkomutan Gazi Mustafa Kemal’e tepeyi yarım saat içerisinde ele geçirmek için söz vermiş ancak sözünü yerine getiremeyince tabancasını şakağına dayayarak intihar etmiştir.

Ne var ki bu kahramanın intiharından kısa bir süre sonra Çiğiltepe Türk askerleri tarafından ele geçirilmiştir. Albay Reşat Çiğiltepe’nin Sandıklı İlçesi’nde bulunan mezarı, Ankara’daki Devlet Mezarlığı’na nakledilmiştir.

Albay Reşat Çiğiltepe Şehitliği, görevini yerine getirmeyi canından aziz bilen 57’nci Tümen Komutanı Miralay Reşat Bey ve o çevrede şehit düşenlerin anısına yaptırılmış olup 22.06.1996 tarihinde ziyarete açılmıştır. Şehitliğin girişinde Albay Reşat Çiğiltepe’nin bronzdan yapılmış büstü, ortasında ise çekilmiş bir kılıcı andıran dikili taş ve kitabeleri ile mermerden yapılmış şehit mezarları bulunmaktadır.

Paylaşın

Afyonkarahisar: Avdalas Kalesi

Avdalas Kalesi; Afyonkarahisar’ın İhsaniye İlçesi’ne bağlı Ayazini Beldesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

Afyonkarahisar-Eskişehir karayolu 27’nci kilometreden sağa doğru 4,7 kilometre daha gidilerek ulaşılan Ayazini Beldesi’nın, Frigler Dönemi’nden beri yerleşim yeri olarak kullanıldığı bilinmektedir.

Avdalas Kalesi, Bizans döneminde yerleşim yeri olarak kullanılmıştır. Kale, tüf kayaya oyulmuş çok katlı ve çok odalı sarnıçlı bir kaya kütlesidir.

Paylaşın

Afyonkarahisar: Ayazini Kilisesi

Ayazini Kilisesi; Afyonkarahisar’ın İhsaniye İlçesi’ne bağlı Ayazini Beldesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

Afyonkarahisar-Eskişehir karayolu 27’nci kilometreden sağa doğru 4,7 kilometre daha gidilerek ulaşılan Ayazini Beldesi’nın, Frigler Dönemi’nden beri yerleşim yeri olarak kullanıldığı bilinmektedir.

Ayazini Kasabası girişinde yol kenarında tüf sarp kayalık içinde, kayaya oyulmuş bir kilisedir. Kilise yapısının özelliği dış cephe olarak kaya yüzeyine oyulmuş apsisli ve kubbeli olmasıdır. Çevresine bitişik kaya odalarıyla birlikte 1000’li yıllarda yapılmış manastır yapısıdır.

Paylaşın

Afyonkarahisar: Ayazini Kaya Mezarları

Ayazini Kaya Mezarları; Afyonkarahisar’ın İhsaniye İlçesi’ne bağlı Ayazini Beldesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

Afyonkarahisar-Eskişehir karayolu 27’nci kilometreden sağa doğru 4,7 kilometre daha gidilerek ulaşılan Ayazini Beldesi’nın, Frigler Dönemi’nden beri yerleşim yeri olarak kullanıldığı bilinmektedir.

Roma ve Bizans dönemlerine ait, aile ve tek kişilik kaya mezar odaları biçiminde olup, bazıları çift katlı olarak oyulmuşlardır.

Ayazini Beldesi’nin mezarlığının da aynı yerde olması, mezar yeri seçimi bakımından insanların aynı yeri kullanması açısından önemli bir bilgi vermektedir.

Mezar odalarının cephelerinde içinde Medusa başları bulunan üçgen alınlıklı sütunlu ön boşluklu, kapı ile girilen oda içinde kemerli tekne mezarlar vardır.

Bazıları aslan kabartmalarıyla süslendiği gibi, birinde de mezar sahibi karı ve kocanın kabartmaları yapılmıştır.

Paylaşın

Afyonkarahisar: Ayazini Kaya Evleri

Ayazini Kaya Evleri; Afyonkarahisar’ın İhsaniye İlçesi’ne bağlı Ayazini Beldesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

Afyonkarahisar-Eskişehir karayolu 27’nci kilometreden sağa doğru 4,7 kilometre daha gidilerek ulaşılan Ayazini Beldesi’nin, Frigler Dönemi’nden beri yerleşim yeri olarak kullanıldığı bilinmektedir.

Ayazini beldesi’nin girişinde ve belde içinde yolun sol yanında bulunan tüf oluşumu kayalık alan, Erken Bizans Dönemi’nde yer yer oyularak yerleşim yerlerine dönüştürülmüştür.

Kimi evler tek odalı, kimileri yan yana ve üst üste birbirine bitişik veya ayrı biçimde oyulmuşlardır. Bazılarına basamaklarla çıkılmakta, bazılarına ise içten tünel biçimi geçişlerle ulaşılmaktadır. Bazı odalarda oturmak için sekiler, eşya ve aydınlatma aracı koymak için çeşitli büyüklüklerde nişler bulunmaktadır.

Avdalaz Vadisi’nin girişinin her iki yanındaki kaya evlerin sol yandaki büyük ve çok katlı olup, bu kaya yerleşiminde eğimli tünel çıkışla ulaşılan geniş orta bölümünde dairesel yapılmış duvarda, yan yana koltuk dizileri ile orta boşlukta ocak, depo gibi kullanılan büyük ve derin çukurluklar bulunur.

Bu bölümün yanında hafif yükseltili küçük oda içinde, kayaya oyulmuş alaturka denilen tuvalet yapılmıştır. Tuvaletin deliği ise kaya dışına açılmıştır. Aynı tuvaletten yolun sağ yanındaki kaya yerleşiminde de vardır.

Avdalaz Vadisi’nin üst ucunda kale olarak adlandırılan kaya kütlesi de iç içe ve üst üste oyularak günümüz apartmanları gibi, çok hacimli yerleşim yerine dönüştürülmüştür. Bu kayanın zemininde, derine oyulmuş sarnıç bulunmaktadır.

Paylaşın

Afyonkarahisar: Ayazini Ören Yeri

Ayazini Ören Yeri; Afyonkarahisar’ın İhsaniye İlçesi’ne bağlı Ayazini Beldesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

Afyonkarahisar-Eskişehir karayolu 27’nci kilometreden sağa doğru 4,7 kilometre daha gidilerek ulaşılan Ayazini Beldesi’nın, Frigler Dönemi’nden beri yerleşim yeri olarak kullanıldığı bilinmektedir.

Roma ve Bizans dönemlerine ait aile ve tek kişilik kaya mezar odaları, Bizans Dönemi’ne ait kiliseler ve kaya yerleşimleri arazinin bu tür bir yerleşime elverişli olması nedeniyle oyularak yapılmış eserleridir.

Aslanlı mezar odaları, sütunlu mezar odaları ile kayaya dış ve iç mimarî olarak oyulmuş kilisesi gibi sanat şaheseri eserler bulunmaktadır.

Ayrıca kaya kütlesinin oyularak yerleşime dönüştürüldüğü, içinde sarnıç bulunan Avdalaz Kalesi vardır. Beldede her yıl turizm şenlikleri düzenlenmektedir.

Paylaşın

Afyonkarahisar: Karacaahmet Türbesi

Karacaahmet Türbesi; Afyonkarahisar’ın İhsaniye İlçesi, Karacaahmet Kasabası yerleşim sınırları içerisinde yer almaktadır.

Türbe içinde Karaca Ahmet’in müridlerine ait sandukalar bulunmaktadır. Karaca Ahmet hakkında fazla bilgi yoksa da, Horasan erlerinden bir halk tabibi olduğu ve kurduğu tekkede akıl hastalarının iyileştiği söylenmektedir.

Paylaşın