Ankara: Parnassos Antik Kenti
Parnassos Antik Kenti; Ankara’nın Şereflikoçhisar İlçesi, Değirmenyolu Köyü sınırı içerisinde yer almaktadır. Değirmenyolu Köyü, toplu taşım araçları ile ulaşım mümkündür.
Kazı çalışması ile ortaya çıkan Erken Bizans dönemi bir kilisenin naos bölümünün zemin mozaiği üzerinde bulunan kitabeden, 469–470 yıllarında inşa edildiği anlaşılmaktadır. Kitabede “Bu yapıt tanrının çok sevdiği kutsal Piskopos Eustathios tarafından inşa ettirildi.
Çok dindar kral, kilise hizmetçisi olarak, çok dindar kilisenin okuyucusu ve mali işlerinin sorumlusu Longinus yapıtı üzerine aldığında dört yüz doksan dördüncü sene ve on beşinci vergi döneminde Emmanuel” yazmaktadır. Üç bordürün çevrelediği mozaikte kitabenin yanı sıra 13 hayvan, ağaç ve çicekler ile cennet bahçesi resmedilmiştir.
Kilise, apsisi Kudüs’e doğru olup, Piskopos Eusthathios adına yaptırılmış önemli bir Ortodoks kilisesidir. Yapı M.S. 4. y.y. dan sonraki dönemde Anadolu’da Hıristiyanlığın yaygınlaşması sonucu, Anadolu’dan Kudüs’e uzanan haç yolu üzerinde inşa edilmiştir. Kazısı henüz sonuçlanmayan kilisenin 5 nefl i bazilikal planlı bir yapı olduğu düşünülmektedir.
Moloz taşı ve harç ile inşa edilen duvarlar batı nefte yaklaşık 1 m civarında, doğuda ise 20-30 cm yükseklikte bir konuma gelmiştir. Ana mekan zemininden 50 cm yüksekte olan apsis kısmının zemini de mozaik döşeme ile kaplıdır. Yüzeye yakın bu mozaik ise oldukça tahrip olmuştur.
Kilisenin narteks duvarı da ortaya çıkarılmış, ancak; henüz kazılamayan kuzeydoğu tarafta, kilisenin avlusuna ait olabileceğini düşündüren duvar kalıntıları mevcuttur. Kazı çalışmalarının apsisi çevrelediği düşünülen duvar kalıntısı için güneyde beşinci nef için batıda ve avluyu ortaya çıkarabilmek için de kuzeyde devam ettirilmesi planlanmaktadır.
Kilisenin batı nefi üzerinde daha geç dönemlere ait olduğu düşünülen başka duvar kalıntılarına da rastlanmıştır. Batı neftte mekanları bölen bu duvarların yanında tamamıyla kiliseye asimetrik gelen duvarlar da yer almaktadır. Geç dönem duvarlar moloz taşlarla örülmlüş olup, üst seviyede tuğla ile devam edilmiştir. Batı nef içinde, ayrıca; mutfak eşyalarına da rastlanmıştır.
Kilisenin genelinde ele geçen sikkeler ise Geç Roma ve Bizans dönemlerine tarihlenmektedir. Müze laboratuarı kazı çalışmaları devam ederken özellikle naosun zemin mozaiği üzerinde sağlamlaştırma çalışmaları yapılmıştır. Yapının bir örtü sistemi ile kapatılarak korunmasının sağlanması planlanmakta olup, daha sonra mozaiğin onarımına devam edilecektir.
