2022 Nobel Kimya Ödülü Üç Bilim İnsanına Verildi
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nde düzenlenen basın toplantısında, Carolyn R. Bertozzi, Morten Meldal ve K. Barry’nin 2022 Nobel Kimya Ödülü’ne layık görüldüğü açıklandı.
Ödülle ilgili olarak Nobel Ödülü’nün resmi internet sitesinde yapılan açıklamada, Bertozzi’nin bioortogonal reaksiyonlarının, hücrenin olağan kimyasını bozmadan meydana geldiğine, bu reaksiyonların, diğer birçok uygulamanın yanı sıra daha hedefe odaklı kanser tedavilerine katkı sağladığına dikkat çekildi. Sharpless ve Meldal’ın da kimyanın işlevsel bir formu olan “click kimyasının” temelini attıkları belirtildi.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nin kararı, The Nobel Prize sosyal medya hesabından yapılan bir paylaşımla da duyuruldu.
Nobel Ödülleri için 10 Aralık’ta düzenlenecek etkinlikte 10 milyon İsveç kronu (yaklaşık 16 milyon 643 bin TL) sahiplerine teslim edilecek.
BREAKING NEWS:
The Royal Swedish Academy of Sciences has decided to award the 2022 #NobelPrize in Chemistry to Carolyn R. Bertozzi, Morten Meldal and K. Barry Sharpless “for the development of click chemistry and bioorthogonal chemistry.” pic.twitter.com/5tu6aOedy4— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 5, 2022
2021’de Nobel Kimya Ödülü’nü Almanyalı kimyager Benjamin List ve ABD’li kimyager David W.C. MacMillan kazanmıştı.
List ve MacMillan, molekül inşasında yeni ve mahir bir araç olan “organokatalizi” geliştirmelerinden ötürü ödüle layık görülmüştü. İki bilim insanının geliştirdiği bu aracın, farmasötik araştırmalarında büyük etki yarattığına ve kimyayı daha “çevre dostu” hale getirdiğine işaret edilmişti.
Ödül, 2020’de “DNA zincirlerini kesmeye ve yeniden birleştirmeye olanak sağlayan ‘CRISPR/Cas9’ sisteminin geliştirilmesine katkılarından ötürü” Fransalı mikrobiyolog Emmanuelle Charpentier ile ABD’li biyokimyacı Jennifer A. Doudna’ya verilmişti.
2020 Nobel Kimya Ödülü, kadın adaylar arasında paylaşılan ilk örnek olmuştu. Ödüle Charpentier ve Doudna’dan önce beş kadın layık görülmüştü.
Marie Curie 1911’de, kızı Irene Joliot-Curie 1935’te, Dorothy Crowfoot Hodgkin 1964’te, Ada Yonath 2009’da ve Frances H. Arnold 2018’de ödülü kazanmıştı.
1901’den bu yana her yıl kimya alanında insanlığa önemli katkı sunan kişilere verilen Nobel Kimya Ödülü’nü 2015’te Türk bilim insanı Aziz Sancar kazanmıştı. Sancar, “Nobel Ödülü kazanan ilk Türkiyeli bilim insanı” olmuştu.
